e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren... plaats=Heerlen

Overzicht

Gevonden: 6886

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bang angstig: engstig (Heerlen), éngstich (Heerlen), bang: bang (Heerlen), bàng (Heerlen), schouw: sjoow (Heerlen) bang || een min of meer beredeneerde vrees van iets hebbend [bang, schouw] [N 85 (1981)] III-1-4
bangerik angsthaas: angshaas (Heerlen), angstige, een -: éngstiggə (Heerlen), angstschijter: engssjieter (Heerlen), bange, een -: bàngə (Heerlen), bangelijke, een -: bénkəliggə (Heerlen), bangerik: bangerik (Heerlen), bangeschijter: bangesjieter (Heerlen), broekenschijter: ene braokeschieter (Heerlen), floeperd: floepert (Heerlen), floephans: (floep = angst).  floephans (Heerlen), floepschijter: floepsjieter (Heerlen), inne floepsjie⁄ter (Heerlen), piezel: pĭĕzzəl (Heerlen), schijthuis: e schie‧thoe‧s (Heerlen), e sjie⁄thōēs (Heerlen), ee schiethoes (Heerlen), schiethoes (Heerlen), sjiethoeès (Heerlen), sjie‧thoe‧s (Heerlen) angsthaas || bangerik [schiethoes] [N 07 (1961)] || bangeschijter || iemand die altijd bang is [bloodaard, coion, bangerik] [N 85 (1981)] III-1-4
bank van lening kredietbank: krədĭĕtbánk (Heerlen) de instelling van gemeente of particulieren waar men geld krijgt op onderpand van onroerende goederen [bank van lening, lommerd, pandjeshuis] [N 89 (1982)] III-3-1
bankbiljet bankbiljet: bankbiljet (Heerlen, ... ), bankbriefje: bankbreefke (Heerlen), biljet: biljet (Heerlen), papieren geld: papiere geld (Heerlen) bankbiljet, banknoot, een ~ [briefke?] [N 21 (1963)] III-3-1
bankhamer bankhamer: baŋkhāmǝr (Heerlen) Kleinere hamer met vierkante of ronde kop en pen die door metaalbewerkers wordt gebruikt bij het bankwerk. Zie ook afb. 150a-c. [N 33, 56; N 33, 67; N 64, 39a; N 66, 6a; N 66, 7c; monogr.] II-11
bankschroef bankschroef: baŋkšrūǝf (Heerlen), gegoten bankschroef: gǝgǫatǝ baŋkšrūǝf (Heerlen), gesmede bankschroef: gǝšmējdǝ baŋkšrūǝf (Heerlen) In het algemeen het werktuig dat door metaalbewerkers wordt gebruikt om werkstukken vast te zetten. Het bestaat uit twee bekken waarvan de ene aan de werkbank is bevestigd en de andere door middel van een draadspil open en dicht kan worden gedraaid. Tussen de bekken wordt het te bewerken voorwerp vastgeklemd. Het lemma bevat ook benamingen voor de staartbankschroef en de parallelbankschroef. De staartbankschroef is aan de onderzijde voorzien van een pin waarmee dit werktuig in of aan de werkbank kan worden vastgemaakt. De parallelbankschroef ontleent haar naam aan het feit dat de klemvlakken van de bekken ervan zich bij het open- en dichtdraaien evenwijdig van respectievelijk naar elkaar toe bewegen. Dit type bankschroef wordt met behulp van schroefbouten op het werkvlak van de werkbank vastgezet. De staartbankschroef is doorgaans gesmeed uit staal terwijl de parallelbankschroef meestal uit gietstaal is vervaardigd. Zie ook afb. 57. Een aantal Vlaamse zegslieden (K 353, P 176b) kennen verder nog lichte en zware bankschroeven. Het is echter niet duidelijk welk type bankschroef zij hiermee bedoelen. [N 33, 204a; N 64, 31a-b; N 66, 12a-b; monogr.] II-11
bankschroefbekken bekken: bɛkǝ (Heerlen) Het vaste en het beweegbare deel van de bankschroef waartussen het werkstuk wordt vastgeklemd. De beide delen worden door een aantal zegslieden (Q 95, 121c) ook met het enkelvoudige bek aangeduid. Zie ook het Wnt II.1, kol. 1558 sv. bek 4c. [N 33, 207] II-11
bankschroefsleutel spil: špel (Heerlen) Een door de kop van de bankschroefspil gestoken metalen staafje dat dient om deze rond te draaien. Op deze wijze kan de bankschroef geopend en gesloten worden. Zie ook afb. 57. [N 33, 206] II-11
bankschroefspil spindel: špendǝl (Heerlen) De draadspil waarmee de bekken van de bankschroef open en dicht gedraaid kunnen worden. Zie ook afb. 57. [N 33, 206; monogr.] II-11
bankwerker bankwerker: baŋkwerkǝr (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), rorenschlosser: rø̄rǝšlø̜sǝr (Heerlen  [(Oranje-Nassau I-IV)]   [Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]) [monogr.; N 95, 147] II-5