| 17813 |
komen |
komen:
kommə (P197p Heers),
kōmə (P197p Heers)
|
komen [RND], [ZND A1 (1940sq)]
III-1-2
|
| 33606 |
komkommer |
komkommel:
komkoemmel (P197p Heers)
|
[ZND 41 (1943)]
I-7
|
| 20005 |
konijn |
konijn:
kənēͅə.n (P197p Heers),
pl.
kəneͅinə (P197p Heers)
|
konijn(tje) [Goossens 1b (1960)]
III-2-1
|
| 24322 |
konijnenhol |
pijp:
pijp (P197p Heers)
|
konijnenhol [DC 55 (1980)]
III-4-2
|
| 21266 |
koning |
koning:
køniŋ (P197p Heers),
køniŋk (P197p Heers)
|
een koning [ZND A2 (1940sq)] || koning [RND]
III-3-1
|
| 28400 |
koningin |
moeder:
mojǝr (P197p Heers)
|
Het enige volmaakt vrouwelijke dier in een bijenkolonie. Geslachtelijk is de koningin gelijk aan de werkbij, maar in het larvestadium is de aanstaande koningin gevoed met hoogwaardige voedingsstoffen, de koninginnegelei, en de werkbij niet. In ieder volk is slechts één koningin aanwezig. Haar enige taak bestaat in het leggen van eieren. Zij kan bevruchte of onbevruchte eieren leggen. Uit de bevruchte eieren ontstaan werkbijen of eventueel koninginnen, uit de onbevruchte komen de darren. Een koningin kan een leeftijd van vier à vijf jaar bereiken. Is zij niet meer in staat eieren te leggen en daardoor nutteloos geworden voor de kolonie, dan wordt de oude koningin vervangen door een nieuwe. [N 63, 12d; S 3, L 1a-m; JG 1a + 1b; JG 2b-5, 12; R 3, 42; Ge 37, 37; A 9, 3; monogr.]
II-6
|
| 19416 |
kookkachel, fornuis |
cuisinière (fr.):
kwisinjēͅr (P197p Heers)
|
de vierkante kookkachel, met twee of vier ovens van voren [ZND 23 (1937)]
III-2-1
|
| 33546 |
kool, algemeen: een krop kool |
hoofd:
hø̄ər (P197p Heers)
|
krop kool [Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 24192 |
koolmees, mees |
koolmees:
keulmeis (P197p Heers),
meesje:
miske (P197p Heers),
musje:
muske (P197p Heers),
tietemeesje:
ti:təmijkə (P197p Heers),
tietemeike (P197p Heers),
waarsch.
tietemeike (P197p Heers)
|
koolmees [ZND 43 (1943)] || mees [ZND 01 (1922)], [ZND 31 (1939)]
III-4-1
|
| 33233 |
koolraap (ondergronds) |
raapkolen:
ropkø̜i̯l (P197p Heers),
rutabaga:
rytebǝ`ga (P197p Heers)
|
Brassica napus L. subsp. rapifera. Bedoeld is hier de gekweekte knol van de plant met de naam koolzaad. De plant heeft gele bloemen; het vlees van de knol is oranjekleurig; bij sommige variëteiten ook wit. Koolraap stelt minder eisen aan de grond dan bieten. De verbouw is vrij algemeen in Limburg verspreid. De knollen worden vooral als veevoeder gebruikt en dan ingekuild; soms ook werden ze als groente gegeten. Er zijn twee soorten teelt: -onder de grond (hier behandeld); ook wel gewestelijk raapkool of knolraap genoemd of kortweg knol; -boven de grond; ook wel koolraap-boven-de-grond, glaskoolraap of koolrabi genoemd. Vaak is een meervoudsvorm opgegeven naast of in plaats van het enkelvoud; dit is steeds in het lemma aangegeven. Op grond van de laatste medeklinker in deze meervoudsvormen kan als slotmedeklinker van de enkelvoudsvormen eerder een verstemloosde -b dan een -p worden aangehouden. Op een enkel duidelijk tegenvoorbeeld na (meervoud koolrapen) is hier dan ook de spelling -raab aangehouden, in overeenstemming met de spelling -reub. Wanneer is opgegeven dat het woordaccent op de tweede lettergreep ligt is ook dat in het lemma vermeld. Vergelijk ook het lemma Koolzaad. [N 12, 39; N 12A, 3a; JG 1a, 1b, 2c; L 6, 36; monogr.; add. uit N 7, 1b]
I-5
|