e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Hoensbroek

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
groot kamrad kroonrad: kroonrad (Hoensbroek), kroonwiel: kroonwiel (Hoensbroek) Het grote verticaal geplaatste kamwiel aan de molenas van de watermolen dat tot taak heeft de draaiende beweging van de as over te brengen op een spijlenrad. Het kamwiel kan zowel van hout als van metaal zijn vervaardigd. Het kamrad zet in de meeste watermolens uit het onderzoeksgebied een horizontaal kamrad, het zgn. kleine kamrad, in beweging. Een aantal meter boven dit rad bevindt zich op dezelfde as het grote kroonwiel dat op zijn beurt de twee of vier rondsels doet draaien. Zie ook het lemma ɛaswielɛ. Het betreft daar materiaal met betrekking tot het vergelijkbare kamwiel in windmolens.' [Vds 79; Jan 99; Coe 79; Grof 98; N O, 11a; A 42A, 8; monogr.; N D, 26] II-3
grootmoeder bestemoeder: beͅstəmōdər (Hoensbroek), grootmoeder: grōtmōdər (Hoensbroek), oma: ōma (Hoensbroek) grootmoeder [DC 05 (1937)] III-2-2
grootouders grootouders: grōtau̯əš (Hoensbroek) grootouders [DC 05 (1937)] III-2-2
grootvader bestevader: beͅstəvādər (Hoensbroek), grootvader: grōt˃vādər (Hoensbroek), opa: ōpa (Hoensbroek) grootvader [DC 05 (1937)] III-2-2
grootx groot: grôôet (Hoensbroek), grôôt (Hoensbroek) groot [DC 03 (1934)] III-4-4
grote hoeveelheid, hoop grote hoop: gruətə hōͅp (Hoensbroek), hoop: einen hôup (Hoensbroek), hôôp (Hoensbroek), vracht: vrach (Hoensbroek) een grote hoeveelheid [bezie, hoop, pook, tas, klamp, kluts, krooi, berm, kluft, bres, meuk, del] [N 91 (1982)] || grote hoeveelheid (bezie, hoop, pook, tas, klamp, kluts, krooi, berm, kluft, bres, mouk, del) [ZND A2 (1940sq)] || onbepaalde grote hoeveelheid (vracht) [ZND A1 (1940sq)] III-4-4
grote hostie grote hostie (<lat.): groeëte hostie (Hoensbroek) De grote hostie, op de pateen gelegen. [N 96B (1989)] III-3-3
grote knikker marbel: gekleurde knikker van glas  marbel (Hoensbroek) Een grote knikker. [N R (1968)] III-3-2
grote lijster lijster: līēster (Hoensbroek) grote lijster (27 forse vogel; vlekken vallen meer op dan bij zanglijster [019]; krachtige vlucht; ook op trek; broedt tegenwoordig ook bij woningen; luide zang en nest lijken op merel [018]; roep is hard geratel [N 09 (1961)] III-4-1
grote schoonmaak huispoets: hōēëspoets (Hoensbroek, ... ) Hoe noemt u de najaarsschoonmaak? [N105 (2000)] || Hoe noemt u de voorjaarsschoonmaak? [N105 (2000)] III-2-1