e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Hoensbroek

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
schoenlepel aantrekker: aa-n-trekker (Hoensbroek), aantrekker (Hoensbroek, ... ), aantrikker (Hoensbroek), schoenslepel: sjoonslaepel (Hoensbroek) schoenlepel [schoontrekker] [N 24 (1964)] III-1-3
schoenveter schoensriem: schjoonsreem (Hoensbroek), sjoonsreem (Hoensbroek, ... ) schoenveter [rijgsnoer, (rij)reem, sjoonsreim, riereem, riesjtartel, nistel, rienastel, raajnagel, rijnassel, rijgnestel, rijgenast] [N 24 (1964)] III-1-3
schoffel schoffel: šufǝl (Hoensbroek) Gereedschap om onkruid af te snijden en om de grond los te maken. Het bestaat uit een soort mes dat met behulp van een lange steel door de grond geschoven wordt. [N 18, 18a en 48; JG 1a, 1b; A 47, 11a; monogr.; add. uit N 15, 6; N 18, 4 en 50; GV, K7] I-5
schoffelen, wieden met de schoffel schoffelen: šufǝlǝ(n) (Hoensbroek) Met een schoffel de bovengrond tussen de plant(rijen) van een gewas zodanig bewerken dat de korstige bovenlaag verkruimeld en het onkruid afgestoken wordt. Het woord schoffelen kan niet alleen in absolute zin gebruikt worden, maar laat zich ook verbinden met een object. Dat kan de te bewerken grond zijn (akker, tuin, enz.) maar ook het te verzorgen gewas dat op die grond staat (bijv. de bieten), en ook het onkruid. [N 15, 6; JG 1a, 1b; monogr.; add. uit A 47, 11a] I-5
schoffelmachine schoffelmachine: šufǝlmǝšin (Hoensbroek) Eenvoudig duwgereedschap dat eruit ziet als een kruiwagen en bestaat uit een (of meer) schoffelijzer(s) aan een wiel, waaraan twee duwburries zitten en waarmee tussen rijen planten wordt gewied. [N 18, 47; N J, 8a; monogr.; add. uit N 18, 51] I-5
schoft, kwart van een werkdag schaft: schaft (Hoensbroek), schafttijd: eine schaftied (Hoensbroek) een vierde deel van een werkdag [schoft, schof, poos] [N 91 (1982)] III-4-4
schokken slaan: šlǭ (Hoensbroek), stoten: štuǝtǝ (Hoensbroek) Gezegd van een kar of wagen. [N 17, 97] I-13
schokschouderen de schouders ophalen: de schouders ophaolen (Hoensbroek), schokschouderen: sjoksjouere (Hoensbroek) schouders ophalen [schokschoere] [N 10 (1961)] III-1-2
schol schol: d’r sjòl (Hoensbroek) Hoe noemt u de schol: een platvis die tot 70cm lang kan worden. Hij heeft een rij benige uitsteeksels tussen het oog en de nabije borstvin. Op het lichaam komen mooie oranje vlekken op een grijsbruine ondergrond voor (plaat, pladijs, schol, schar) [N 83 (1981)] III-2-3
school school: šuəl (Hoensbroek) school [RND] III-3-1