| 33823 |
moedig en opgewekt |
vlokker:
vlǫkǝr (L325p Horn)
|
Gezegd van energieke en levendige paarden. [JG 1a; N 8, 64j]
I-9
|
| 17944 |
moeilijk vooruitkomen |
taffelen:
taffele (L325p Horn),
toffelen:
B.v. en zoa móste wè mer aan toefele (sukkelen).
toefele (L325p Horn)
|
lopen, gaan; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 19100 |
moeite |
moeite:
moetə (L325p Horn)
|
moeite; hij geeft zich moeite [DC 03]
III-1-4
|
| 33556 |
moestuinx |
hof:
hōͅf (L325p Horn, ...
L325p Horn),
hoͅf (L325p Horn)
|
[DC 03 (1934)] [N P (1966)] [SGV (1914)]
I-7
|
| 19078 |
moeten |
moeten:
motten (L325p Horn)
|
moeten [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 20596 |
moezen |
goed gaar koken:
goot gāār (L325p Horn),
moezen:
moozə (L325p Horn),
pratsen:
pratsjə (L325p Horn),
tot moes koken:
toet moos makə (L325p Horn)
|
moes worden; Hoe noemt U: Tot moes koken (moezen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 18269 |
mof |
mof:
móf (L325p Horn)
|
mof, koker van bont waarin met beide handen steekt [mof, moef, sjtoek] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 33902 |
mok |
mot:
mūt (L325p Horn)
|
Eczeem of huidontsteking in de kootholte van het paard. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen natte en droge mok. De ontsteking ontstaat veelal door inwerking van vocht, het langdurig lopen op modderwegen en het staan op vuil en nat strooisel. Eerst ontstaan huidzwellingen, later zweertjes waaruit vocht komt dat tot korsten opdroogt of etterachtig wordt. De ziekte kan van langdurige aard zijn en tot kreupelheid leiden. [A 48A, 15; N 8, 90d, 90e en 90k; N 52, 32a; monogr.]
I-9
|
| 18873 |
mokken |
bronken:
bronken (L325p Horn),
motsen (<du.):
mótsen (L325p Horn),
zuur kijken:
zoer kieken (L325p Horn)
|
mokken [SGV (1914)] || pruilen [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 32858 |
mol |
molle:
molǝ (L325p Horn),
mǫlǝ (L325p Horn)
|
Het in de grond levend, zwart zoogdier iets groter dan een muis dat de molshopen opwerpt; het heeft een spitse snuit en graafklauwen: Talpa europaea. Hoewel niet alle mollesoorten blind zijn, wordt de mol algemeen voor blind gehouden. De boeren beschouwden het als een schadelijk dier op hun cultuurgrond, dat bestreden moest worden; bovendien was het bont van de mol gewild. Zie ook de toelichting bij het lemma ''molshoop''. Om de vergelijking van de lemma''s ''mol'' en ''molshoop'' te vergemakkelijken en daar in enkele streken hetzelfde woord voor mol en molshoop voorkomt, is ook hier het woord in z''n geheel gedocumenteerd en is zoveel mogelijk dezelfde volgorde in de woordtypen en de varianten aangehouden. In kaart 3 is door middel van toegevoegd zwart in een symbool of door een combinatie van symbolen aangegeven waar de woorden voor mol en molshoop identiek zijn. In kaart 4 is aangegeven waar het algemeen Nederlandse type mol het dialektwoord aan het vervangen is. [N 14, 80b; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 18, 12; A 7, 6; L 1 a-m; L 1u, 165; L 3, 7; L 14, 10; L 16, 3; L B2, 311; L A1, 228; S 24; R 3, 21; Gwn 6, 9; add. uit RND 48 en 84; monogr.]
I-3
|