e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Houthalen

Overzicht

Gevonden: 4881
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
are, maat van 100 m2 are: ār (Houthalen) de maat die een oppervlakte aangeeft van 100 vierkante meter [are] [N 91 (1982)] III-4-4
aren lezen aren rapen: ō.rǝ rā.pǝ (Houthalen), koren rapen: kō.rǝ rā.pǝ (Houthalen), oogsten: ustǝ(n) (Houthalen) Het oprapen en verzamelen van de achtergebleven aren op het veld. Het was vroeger gewoonte de aren die op het pasgemaaide en geoogste veld achterbleven, te laten liggen, zodat behoeftigen deze konden verzamelen. Het was een vorm van armenzorg. [N 15, 35; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L 39, 40; Lu 3, 6; R [s], 31; R 3, 68; monogr.; add. uit A 23, 16.2] I-4
arend van de zeis ang: ãŋ (Houthalen) Het blad van de zeis loopt aan de zijde waar het met de steel verbonden is uit in een smal, vaak extra verstevigd, stukje staal, de arend, dat tegen de steel van de zeis aanligt en door middel van de zeisring daaraan wordt vastgemaakt. Aan het uiteinde is de arend voorzien van een nokje dat in een gat in de steel wordt gestoken of geslagen; soms zijn er twee dergelijke nokjes (vergelijk het woordtype dobbelang). Voor de hoek die de arend met het zeisblad maakt, en het belang hiervan voor een goede "voering" van de zeis, zie de algemene toelichting bij deze paragraaf. Zie afbeelding 5, nummer 1. [N 18, 68a; JG 1a, 1b; A 4, 28c; A 14, 1; L 20, 28c; L 45, 1; monogr.] I-3
armband armband: ermband (Houthalen), ermbant (Houthalen) armband (Fr> bracelet) [ZND 32 (1939)] III-1-3
armbestuur arme, de ~: ps. omgespeld volgens Frings!  den [eͅrəmə (Houthalen) de instelling die zich tot doel stelt arme mensen te ondersteunen [arme, armekom-mer, grootvaal, armbestuur] [N 90 (1982)] III-3-1
arme mens arme mens: ien arme mins (Houthalen), ne erme minsch (Houthalen) een arme mens [ZND 32 (1939)] III-3-1
armoede armoede: ermooij (Houthalen), ermoͅoͅi (Houthalen) armoede [ZND 32 (1939)] III-3-1
armsgatuitsnijding armsgat: ɛrms˲gǭt (Houthalen) De uitsnijding voor de mouw bij het colbert. [N 59, 101a] II-7
armvol armvol: ervel (Houthalen), eͅrvəl (Houthalen), eͅrəmvoͅl (Houthalen), eͅrəvəl (Houthalen), ɛrǝmvǫl (Houthalen) armvol (elver, speet, ervel) [ZND A1 (1940sq)], [ZND B1 (1940sq)] || de hoeveelheid die men met de armen kan omvatten [armvol, elver, ervel, speet] [N 91 (1982)] || De hoeveelheid stro of aren die men in de armen kan vasthouden. Zie ook het lemma ''handvol hooi'' (5.1.4) in aflevering I.3. [N 7, 58; L 1, a-m; L 1u, 8; L A1, 88; Wi 51; monogr.] I-4, III-4-4
arresteren aanhouden: de genderme hemmen hum aangehoijen (Houthalen), də pəlis hētəm âəngəhagə (Houthalen), ps. omgespeld volgens Frings!  a͂nhājə (Houthalen), pakken: de genderme hemmen hum gepakt (Houthalen) De politie heeft hem aangehouden. [ZND 33 (1940)] || iemand in hechtenis nemen [bekommeren, arresteren] [N 90 (1982)] III-3-1