| 32888 |
haarspit |
haargetouw:
hǭrgǝtǫu̯ (P219p Jeuk)
|
Het haarspit is het draagbare aambeeldje waarop de zeis wordt gehaard. Het bestaat uit een ijzeren pin met een verstaalde enigszins bolle kop, die doorgaans vierkant van omtrek is en tot buiten de pin uitsteekt. Het haarspit kan in de grond worden gestoken (in het veld), of in een haarblok (op de boerderij). Om te verhinderen dat het haarblok te ver in de grond of het haarblok wordt gedreven, heeft men aan het haarspit, enkele centimeters onder de kop, een extra onderdeel vastgemaakt; dit kan bestaan uit enkele ringetjes, meestal twee of vier, een rond of vierkant plaatje, of uit twee dwarspinnetjes (spieën, die doorgaans van hout zijn). Als men het haarspit in de grond steekt, legt men vaak twee blokjes, plankjes of stenen onder de ringetjes of de spieën. De door de informanten opgegeven benamingen voor dit onderdeel van het haarspit staan achteraan in dit lemma. Zie afbeelding 7b, nummer 2. [N 18, 87, JG 1a, 1b, 1d, 2a, 2c; A 4, 28e; L 20, 28e; add. uit N 14, 131; N 18, 68f, 85 en 87; A 23, 16; Lu 1, 16; monogr.]
I-3
|
| 17796 |
haarstaart |
paardenstaart:
peedestat (P219p Jeuk),
staart:
stat (P219p Jeuk)
|
Haarstaart. Het los neerhangende gedeelte van het haar, als men het bijeen gebonden draagt [staart, vlecht, paardenstaart] [N 114 (2002)] || het los neerhangende gedeelte van het haar, als men het bijeen gebonden draagt [staart, keu, vlecht] [N 86 (1981)]
III-1-1
|
| 17750 |
haarvlecht |
staart:
stat (P219p Jeuk)
|
een haarvlecht [ZND 35 (1941)]
III-1-1
|
| 22054 |
haarwormen |
haarwormen:
(= ook werme).
hourwərme (P219p Jeuk)
|
Hoe noemt U in Uw dialect de volgende ziekten: haarwormen (komen in grote hoeveelheden voor)? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 17581 |
haarwrong |
houppe (fr.):
hoep (P219p Jeuk)
|
Haarwrong van een vrouw (knot, dot, wrong, kuif). [N 109 (2001)]
III-1-1
|
| 20782 |
haas |
haas:
houwes (P219p Jeuk)
|
Haas, zonder onderscheid van geslacht [N 94 (1983)]
III-4-2
|
| 22348 |
haasje-over |
bokspringen:
boksprenge (P219p Jeuk, ...
P219p Jeuk),
hazenrug (zn.):
/
hoazeruk (P219p Jeuk)
|
haasje-over [SND (2006)] || het spel waarbij elke speler op zijn beurt achtereenvolgens over al de anderen die voorovergebogen, met de handen op de knie, op een rij staan, heenspringt [pieën, over het lijfje springen, bokspringen, voetje, broek over de haag] [N 112 (2006)] || Het spel waarbij elke speler op zijn beurt achtereenvolgens over al de anderen die voorovergebogen, met de handen op de knie, op een rij staan, heenspringt [pieën, over het lijfje springen, bokspringen, voetje, broek over de haag]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 19108 |
haast |
haast:
hooes (P219p Jeuk)
|
Grooten haast hebben [ZND 26 (1937)]
III-1-4
|
| 18986 |
haast hebben |
jachten:
jachten (P219p Jeuk)
|
door haast gedreven zijn, uit gejaagdheid zich haasten [jachten, jakken] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 18994 |
haastig |
gejaagd:
gejaagd (P219p Jeuk),
haastig:
hooestig (P219p Jeuk)
|
haastig [ZND 26 (1937)] || vol ongeduld of blijk gevend van zijn ongeduld [haastig, hacht, drij] [N 85 (1981)]
III-1-4
|