e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Kerkrade

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
knecht, algemeen knecht: knēǝt (Kerkrade), knɛ̄ǝ.t (Kerkrade) [L 1, a-m; S 26; Wi 8; monogr.; add. uit S 6] I-6
kneden kneden: knē̜i̯ǝ (Kerkrade) De boter kneden om de melk, die zich nog tussen de boterdeeltjes bevindt, eruit te drukken. In sommige gebieden werd de boter tegelijkertijd gewassen. Zie voor de fonetische documentatie van (boter) en (botter) het lemma ''boter'' (12.14) in deze aflevering. [A 28, 7; L 1a-m; L 1u, 114; L 6, 7; L 22, 8; Ge 22, 8 en 69; R 3, 76 en 77; monogr.] I-11
knellen knellen: knelle (Kerkrade) Knellen: stijf drukken zodat daardoor een striem ontstaat (knellen, knijpen, duwen, wringen, klemmen). [N 84 (1981)] III-1-2
knellen, gezegd van schoenen knellen: knelle (Kerkrade), pitsen: pitsje (Kerkrade) drukken en daardoor pijn veroorzaken, gezegd van schoenen die te klein zijn [knellen, klemmen, drukken] [N 86 (1981)] III-1-3
knepper, petard knepper: knɛpǝr (Kerkrade  [(Domaniale / Wilhelmina)]   [Willem-Sophia]) Schietgat dat geladen is met één patroon. Een "knepper" wordt voornamelijk gebruikt om een harde brok gesteente van kleine omvang te verbrijzelen. Wat betreft het woordtype "pétard", deze term wordt volgens de studies van Defoin en Vanwonterghem weliswaar onder andere ook omschreven als "hulpschot", maar wordt volgens Haust (pag. 159) toch vooral in de hierboven beschreven betekenis gebruikt: "petite mine de cm 30 à cm 40 de profondeur, servant à dégager la roche. [N 95, 440; monogr.; Vwo 594] II-5
kneu vlasvink: vlaasvink (Kerkrade), vlaasvénk (Kerkrade) Hoe heet de kneu? [DC 06 (1938)] || kneu (13,5 wit in vleugel en staart; wilde man heeft in zomer rood voorhoofd en borst; hele jaar hier; veel op trek; broedt in veld en hei; roep [tut-tut-tut]; leuke zang; geliefde kooivogel [N 09 (1961)] III-4-1
knie knie: knei (Kerkrade, ... ), knɛ.i (Kerkrade), kniestuk: knęjštøk (Kerkrade) Een fitting met een korte, min of meer haakse ombuiging. Zie ook afb. 261. Een knie wordt toegepast wanneer de beschikbare ruimte beperkt is (Zwiers I, pag. 393). [N 64, 117g; N 64, 117b; monogr.] || knie [DC 01 (1931)], [RND] II-11, III-1-1
kniebeschermer knielap: knęjlap (Kerkrade  [(Domaniale / Wilhelmina)]   [Domaniale]), knieschoner: knęjšōnǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), knīšōnǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]) Bescherming voor de knieēn, vooral noodzakelijk in lage pijlers. De "knielap" was volgens een invuller uit Q 121 van vilt, de "knieschoner" van leer. [N 95, 885; monogr.] II-5
knieholte hees: hies (Kerkrade), híës (Kerkrade), híəsə (Kerkrade), RK -> knieholte.  hieës (Kerkrade) knieholte [DC 01 (1931)] || lies, liezen [den dunne, lieze, lieses] [N 10 (1961)] III-1-1
knielbankje kniebank: kneibank (Kerkrade), kniebankje: kneibenks-je (Kerkrade) Het knielbankje van de kerkbank. [N 96A (1989)] III-3-3