| 23199 |
beloken pasen |
beloken pasen:
oa als in engelsche all
beloke poase (L370p Kessenich)
|
Beloken Pasen (zondag na Pasen). [ZND 17 (1935)]
III-3-3
|
| 32572 |
bemesten |
mesten:
męstǝ (L370p Kessenich)
|
De in dit lemma opgenomen woorden betekenen "mest in het land doen, het land vruchtbaar maken met stalmest". Ze worden doorgaans gebruikt in combinatie met "akker", "(stuk) land" e.d., ook al is dit object - behoudens een enkele uitzondering - bij de onderstaande woordtypen er niet bij vermeld. Voor mesten in de zin van "mest naar het land brengen" en "mest over het land uitspreiden" zie men de lemmata mest uitrijden en mest verspreiden. [JG 1a + 1b; N 11, 14; N 11A, 1; L 1a -m; L 31, 18; S 23; mongr.]
I-1
|
| 17672 |
benen (spotnamen) |
poten:
poout (L370p Kessenich)
|
been [ZND 21 (1936)]
III-1-1
|
| 25965 |
bergmolen |
bergmolen:
bɛ̄r(ǝ)x[molen] (L370p Kessenich)
|
Een bovenkruier die op en voor een gedeelte in een kunstmatige heuvel is gebouwd. Zie ook afb. 8. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel -ømolenŋ het lemma ɛmolenɛ.' [N O, 32d; Sche 5; monogr.]
II-3
|
| 26051 |
berrie |
ber(ri)g:
bø̜rǝx (L370p Kessenich),
(mv)
børgǝ (L370p Kessenich)
|
Elk van de twee bomen van de hoog- en stortkar waartussen het paard gespannen werd. De berries van de hoogkar verschillen essentieel van die van de stortkar: bij de eerste lopen de berries onder de hele bak door en maken ze er deel van uit (de zijwanden worden erop vastgezet), terwijl bij de tweede de berries tot halverwege de bak lopen en een aparte constructie vormen waarop de bak rust. Hierdoor kan de bak van de stortkar kippen, terwijl de berries op hun plaats blijven. Wanneer de bak van de hoogkar echter gekipt moet worden, gaat het hele voorstel van de kar omhoog. [N 17, 16 + 50b; N G, 54b + 64b; JG 1a; JG 1b; JG 1d; JG 2c; L 32, 63; L 34, 10; A 27, 20; Lu 5, 20]
I-13
|
| 20790 |
beschuit |
beschuit:
1a-m
beschjuut (L370p Kessenich),
beschuut (L370p Kessenich)
|
beschuit [ZND 21 (1936)]
III-2-3
|
| 20711 |
beschuitbol |
mastel:
Syst. Frings
məsteͅlə (L370p Kessenich)
|
Beschuitbollen, éénmaal gebakken en niet doorgesneden (bestelle?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 20629 |
beschuitpap |
beschuitenpap:
Syst. Frings
bəšytəpap (L370p Kessenich),
lammetjespap:
Syst. Frings
lɛməkəspap (L370p Kessenich)
|
Melk met beschuiten (beschuitepap, luiwijvenpap, romme met bestelle?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 33166 |
besjes aan de aardappelplant |
bellen:
bɛlǝ (L370p Kessenich)
|
De besachtige groene vruchten die zich uit de bloemen van de aardappelplant ontwikkelen. Vroeger, voordat men pootaardappelen selecteerde uit de eigen oogst, werd uit deze vruchtjes van de plant pootzaad gewonnen. Het lemma bevat alleen meervouden. Bij goesbollen wordt door de zegslieden opgegeven dat ...kinderen deze bollen aan een lange twijg (steken) en dan de bollen zo ver mogelijk weggooien of zwiepen; goezen is "zwiepen". Warnant (1949, 175) vermeldt dit spel ook voor Waals Haspengouw. Het regelmatige voorvoegsel aardappel- of patatte- is hier weggelaten; zie het lemma Aardappel. Zie voor de fonetische documentatie van de varianten voor aardappel, ook datzelfde lemma Aardappel. [N 12, 7; L 32, 14; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|
| 24561 |
beuk |
beuk:
gecombineerd met ZND 1 a-m "beuk
beuk (L370p Kessenich)
|
beuk (een hoge beuk) [ZND 21 (1936)]
III-4-3
|