| 33954 |
treiten |
oorkussens:
ōǝrkø̜sǝs (Q111p Klimmen)
|
Leren omwikkelingen van het haam, waaraan de trekhaken of -ogen bevestigd zijn. [N 13, 5]
I-10
|
| 19292 |
treiteren |
kissen:
kiesje (Q111p Klimmen),
koeioneren:
koejenére (Q111p Klimmen),
kreiten:
kreite (Q111p Klimmen),
kwellen:
kwêle (Q111p Klimmen),
tempteren:
temtére (Q111p Klimmen)
|
kwellen [SGV (1914)] || lichamelijk of geestelijk leed veroorzaken [plagen, kwellen] [N 85 (1981)] || sarren [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 20485 |
trek, eetlust |
appetijt:
appeteit (Q111p Klimmen),
honger:
hónger (Q111p Klimmen),
zin:
zin (Q111p Klimmen)
|
trek; Hoe noemt U: Zin in eten (trek, appertijt, appetijt, goesting, kop) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 26671 |
trekbalk |
boom:
bǫwm (Q111p Klimmen),
rosboom:
rǫs˱bǫwm (Q111p Klimmen)
|
De balk aan de koning van de rosmolen waaraan het paard gespannen wordt. In Q 9 was dit gewoonlijk een nog van de schors voorziene boomstam. [N D, 30]
II-3
|
| 28322 |
trekhaak |
trektang:
tre̜ktaŋ (Q111p Klimmen)
|
Soort van tang die wordt gebruikt bij het aanbrengen van de verhitte wielband rond de velg van een karwiel. De trekhaak bestaat doorgaans uit een metalen staaf van ongeveer 2 meter lengte waarvan één uiteinde plat is uitgesmeed en een weinig is omgebogen. Boven het gebogen uiteinde is een beweegbare haak aangebracht. Zie ook afb. 213. Bij het aanbrengen van de wielband wordt het gebogen uiteinde van de haak tegen de velg geplaatst, waarna de wielband met behulp van de haak rond het wiel getrokken wordt. [N 33, 277]
II-11
|
| 33955 |
trekhaken, -ogen |
haamsoren:
hāmsōǝrǝ (Q111p Klimmen),
kleuven:
klø̜̄vǝ (Q111p Klimmen),
klinkehaken:
kleŋkǝhø̜̄k (Q111p Klimmen),
trekhaken:
trękhø̜̄k (Q111p Klimmen)
|
IJzeren haken of ogen die aan de voorkant van het haam aan de haamijzers of treiten bevestigd zijn, op elke haamspaan een. Aan die haken of ogen worden de strengen bevestigd waarmee het paard trekt. Er zijn hamen met ogen, dan hebben de strengen aan het uiteinde haken, heeft het haam daarentegen haken, dan zijn de strengen aan het uiteinde van ogen voorzien. [JG 1a, 1b, 2b; N 13, 6a en 6b; N 36, 12]
I-10
|
| 22743 |
trekharmonica |
monica:
moineka (Q111p Klimmen)
|
harmonica [SGV (1914)]
III-3-2
|
| 30062 |
trekhei |
heibok:
hęjbok (Q111p Klimmen),
heikar:
hɛjkar (Q111p Klimmen)
|
Toestel om met behulp van handkracht palen in de grond te slaan. Het bestaat uit een uit drie poten samengestelde standaard waarin een katrolschijf is gemonteerd. Over de schijf loopt een dik touw waar aan één uiteinde het heiblok aan is bevestigd. Aan het andere uiteinde van het touw zijn een aantal dunnere touwen vastgemaakt waar de arbeiders aan trekken. Het heiblok is vervaardigd uit een langwerpig stuk hard hout of metaal met vierkante doorsnede. Er bestaan ook vergelijkbare werktuigen die met behulp van een stoommachine, een electromotor of een verbrandingsmotor worden aangedreven. De heireep van het heiblok wordt daarbij opgewonden op de trommel van een liertoestel. Zie ook afb. 27. [N 31, 5c; monogr.]
II-9
|
| 17898 |
trekken |
trekken:
trèkke (Q111p Klimmen),
trêkke (Q111p Klimmen)
|
trekken [SGV (1914)] || Trekken: een kracht op iets uitoefenen om het te doen bewegen in de richting naar zich toe (trekken, tij(g)en). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 21580 |
trekken en talmen |
aan het melken houden:
aan ’t mèllekke hawte (Q111p Klimmen),
melken:
Algemene opmerking: invuller noteert als spellingssyteem Veldeke, maar het is gewoon in het Nederlands genoteerd en heb het daarom letterlijk overgenomen (dus niets omgespeld!).
mèlke (Q111p Klimmen)
|
Trekken en talmen bij de verkoop, n.l. om zoveel mogelijk geld te krijgen [mulken?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|