| 19426 |
opruimen |
opruimen:
opruime (Q111p Klimmen),
oprume (Q111p Klimmen)
|
Opruimen (opruimen, oprommelen, klarantie maken, ontdoen) [N 79 (1979)]
III-2-1
|
| 31429 |
opruimer, ruimijzer, handspitsboor |
opruimer:
ǫprȳmǝr (Q111p Klimmen),
ruimer:
rȳmǝr (Q111p Klimmen)
|
In het algemeen een werktuig om geboorde gaten ruimer te maken of te zuiveren. Er bestaan verschillende uitvoeringen van het ruimijzer. Vaak is het uitgevoerd als een lange, priemvormige, piramidale staaf van gehard staal. De doorsnede van het werktuig is dan meestal vijfhoekig, maar er bestaan ook kortere, kegelvomige ruimijzers waarin verschillende, naar de top toe lopende groeven gevijld zijn, die een snijdend effect veroorzaken. De opruimer kan in de boormachine worden gespannen met of de hand worden gedraaid. In het laatste geval wordt het werktuig dan soms geplaatst in een wringijzer, een staaf met in het midden een vierkant, verstelbaar gat. Zie ook afb. 131. [N 33, 136; N 33, 144; N 33, 163; N 33, 337; N 64, 64; N 66, 17f; monogr.]
II-11
|
| 19321 |
opscheppen |
stuiten:
Van Dale: III. stuiten, (gew.) pochen, bluffen, snoeven, opsnijden.
sjtute (Q111p Klimmen, ...
Q111p Klimmen)
|
zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 19322 |
opschepper |
boheits-kramer:
⁄ne behejtskrieëmer (Q111p Klimmen)
|
zich heel wat inbeeldend, een te hoge mening van zich zelf hebben [veel kak hebben, veil hebben, ophangen, veel gasconnades veil hebben] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 17866 |
opschuiven |
opschuiven:
opsjuve (Q111p Klimmen)
|
Opschuiven: in een zijwaartse richting schuiven om plaats te maken (opschikken, schavielen, opschuiven). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 19290 |
opspelen |
bruisen:
broeze (Q111p Klimmen),
opbruisen:
opbroeze (Q111p Klimmen)
|
zeer boos uitvallen [sjamfoeteren, opspelen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 34020 |
opstaan |
allez-hop:
alɛ hǫp (Q111p Klimmen)
|
Voermansroep om het paard op te doen staan. [N 8, 95j]
I-10
|
| 30694 |
opsteekladder |
opsteekledder:
ǫpštē̜klø̜dǝr (Q111p Klimmen),
steekledder:
štē̜klø̜dǝr (Q111p Klimmen)
|
Ladder die met behulp van metalen haken met één of meer delen verder verlengd kan worden. [N 67, 63e]
II-9
|
| 33078 |
opsteken van de schoven |
opsteken:
ǫpštē̜kǝ (Q111p Klimmen)
|
Het op de oogstkar laden van de gedroogde schoven. Dit gebeurt door twee personen, de één, de opsteker (zie het lemma ''opsteker'', 5.1.4) steekt de schoven met een oogstgaffel van het hok naar de kar omhoog, waar de ander, de tasser (zie het lemma ''tasser op de wagen'', 5.1.5) de schoven aanneemt en in lagen (zie het lemma ''laag schoven op de wagen'', 5.1.7) op de oogstkar tast. Vergelijk ook het lemma ''hooi opladen'' (5.1.5) in aflevering I.3.' [JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-4
|
| 32936 |
opsteker |
(man) die (het hooi) opstak:
(man) dɛ (ǝt hø̜i̯) ǫpštīk (Q111p Klimmen),
opsteker:
ǫpštē̜kǝr (Q111p Klimmen),
ǫpštɛ̄kǝr (Q111p Klimmen)
|
Degene die de schoven met de gaffel,opsteekt naar de tasser op de wagen. Vergelijk de toelichting bij het lemma ''opsteken'' (5.1.3) en het lemma ''opsteker'' (5.1.6) in aflevering I.3, van hooi op de oogstkar. [N 15, 40; monogr.; add. uit JG 1a, 1b] || Degene die het hooi met de oogstgaffel opsteekt naar de optasser op de wagen. [N 14, 121a; A 34, 3a]
I-3, I-4
|