e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Kortessem

Overzicht

Gevonden: 2675
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
hark, algemeen gritsel: gritsel (Kortessem) Gereedschap dat dient om uitgetrokken onkruid bijeen te trekken, afgevallen bladeren te verzamelen, de tuinpaden, het erf en het grind aan te harken, de grond fijn te maken, enz. Het bestaat uit een ijzeren kam van doorgaans ongeveer 30 cm breedte met korte licht gebogen tanden, bevestigd aan een lange steel. Bedoeld is hier het algemene stuk gereedschap dat met name in de moestuin en op het erf wordt gebruikt voor de vele boven opgesomde doeleinden. Specifieke harken met eigen benamingen komen in het lemma Bijzondere Harken aan bod. [N 18, 94; JG 1a, 1b, 2c; A 2, 44; A 28, 1a; A 34, 2a; L 1, a-m; L B2, 239; Lu 6, 1a; S 12; Gwn 8, 4; monogr.; add uit N 14, 97b; N 15, 4; N 18, 93 en 95; N J, 5] I-5
harken, werken met de hark gritselen: gritsǝlǝ (Kortessem) Zie de toelichting bij het lemma Hark, Algemeen. Object van kleinmaken is: kluiten, harde grond; object van zuivermaken is: het bed, de tuin. [JG 1a, 1b; A 28, 1b; L 1, a-m; Lu 6, 1b; S 12; monogr.; add. uit N 15, 3] I-5
harmonie harmonie: Sub fanfare: Joùre truk wes doù in Kotsove al n fanfare: Société de Musique de Ste Catherine. Déi sosjetéit zeu gestîech zijn in 1848 en hao toen 48 spelers. De fanfare is n harmonie jòne en hèt de noòm St. Catharina bewaord.  harmonie (Kortessem), muziek: t Muzîek kump aon: De harmonie komt al spelend aangestapt.  mezîek (Kortessem) [Harmonie]. || Harmonie. III-3-2
hars hars: ha͂s (Kortessem), terpentijn: terpetain (Kortessem), wierook: wiroek (Kortessem) hars [ZND 01 (1922)] III-4-3
hart hart: hat (Kortessem, ... ) Dat woord kwam uit zijn hart. [ZND 04 (1924)] || hart [RND] || Holle spier in de borst die door pulserende bewegingen de bloedsomloop gaande houdt. [N 28, 88a] I-11, III-1-1
harten in het kaartspel harten: hatte (Kortessem), hatten oaws (Kortessem), hätəm oəs (Kortessem) Harten. || Harten: harten aas (in het kaartspel). [ZND 19A (1936)] III-3-2
hartinfarct attaque (fr.): attak (Kortessem) hartinfarct III-1-2
haten haten: hoite (Kortessem), hoətə (Kortessem) Haten. [ZND 26 (1937)] III-3-1
haver haver: hǭ.vǝr (Kortessem) Avena sativa L. Men zaait ongeveer 200 kg haver per hectare. Zie afbeelding 1, b. [JG 1a, 1b; A 2, 31; L 35, 101; L lijst graangewassen, 3; Wi 50; monogr.; add. uit N 15, 1a] I-4
haverhok stuik: stø̜̄.k (Kortessem) Zie de toelichting bij het lemma ''graanhok, stuik, mandel'' (4.6.14). [N 15, 30b; JG 1b, 1c, 2c; Goossens 1963, krt. 38; monogr.] I-4