| 18171 |
kledij, kleren |
kleersel:
kliersel (P057p Kuringen),
kleren:
kleer (P057p Kuringen),
klēēre (P162a Kuringen),
klier (P057p Kuringen)
|
Kent ge een verzamelwoord voor "de kleren"(kleerage, of een ander woord). [ZND 36 (1941)] || Kleren. Ga eens en wees zo goed, en zeg aan uw zuster dat ze de kleren van uw moeder moet afnaaien en met de borstel afborstelen [ZND 04 (1924)]
III-1-3
|
| 18285 |
kleerborstel |
borstel:
inne bossel (P057p Kuringen),
kleerborstel:
nə klierbossel (P057p Kuringen)
|
een borstel (om kleren te borstelen) [ZND 22 (1936)]
III-1-3
|
| 19677 |
kleerkast |
garderobe:
gədrōp (P057p Kuringen)
|
kleerkast [ZND 34 (1940)]
III-2-1
|
| 33746 |
klein paard |
poney:
penęi̯ (P057p Kuringen)
|
Bedoeld is een paard dat lichter is dan een gewoon boerenpaard en dat men in de koets kan spannen. Een pony is lichter dan een bidet, die op zijn beurt niet zo zwaar als een ardenner is (P 49). Een dubbele pony is zwaarder dan een (enkele) pony of bidet (L 424). Een bidet, iets groter dan een pony, dient veelal als loop- en koetspaard (P 192, Q 168, 242). Een hit - waarbij eveneens een onderscheid tussen enkele en dubbele hit wordt gemaakt - kan vergeleken worden met een pony of bidet. Een ardenner is kort, dik en gedrongen (P 46), groter dan een pony maar kleiner dan een gewoon paard. Uit de antwoorden blijkt een sterke wisseling van de accentuering in pony en bidet. Pony met initiaal accent is aan het Nederlands, met finaal acent aan het Franse poney ontleend. De beginaccentuering in bidet gaat op een autonome ontwikkeling in de dialecten terug. Buiten de genoemde termen komen er nog een vrij groot aantal andere voor. Zie afbeelding 1. [JG la, lb, lc, 2c; N 8, 62a, 62b, 62c en 62d; A 4, 3; L 20, 3]
I-9
|
| 33318 |
kleine boerderij |
boerderijtje:
burdǝręi̯kǝ (P057p Kuringen)
|
Bij keuterij, e.d. in het noorden van de Nederlandse provicie wordt uitdrukkelijk opgemerkt dat de keuterboer gewoonlijk ook in dagloondienst is en géén paard bezit; zijn grond beslaat niet meer dan drie tot vijf hectaren. Ook hier vindt men, naast specifieke terminologie met name met het element keuter, ook veel omschrijvende benamingen met klein en diminutiva. Voor de fonetische documentatie van het type boerderij, zie het lemma "Boerderij, algemeen" (1.1.1). [A 10, 2c; A 30A, 3a, 3b en 3d; L 22, 1b; monogr.; add. uit L 38, 22]
I-6
|
| 17756 |
kleine neus |
klein snuitje:
klee snètje (P057p Kuringen)
|
een klein neusje [ZND 39 (1942)]
III-1-1
|
| 29813 |
kleine stenen |
waalvorm:
wǭlvørm (P057p Kuringen)
|
Smalle, dunne baksteentjes. De invuller uit L 321 onderscheidt daarbij vier formaten: ɛvechtformaatɛ (21x10x4 cm), van klei; ɛwaalformaatɛ (21,5x10x5,5 cm), van klei, voor buitenwerk; ɛmaasformaatɛ (21,5x10x8,5 cm), wit, voor binnenwerk en ɛlilliputtersɛ (14,5x6,5x3,5 cm), mooi glad, voor schoorsteen en hal. In L 291 werd zoɛn kleine steen spottend ook wel een bakkersbrood (bɛk\rs˱brū\t) genoemd.' [N 30, 54a; monogr.]
II-8
|
| 21353 |
kletsen |
kazelen:
koazele (P057p Kuringen),
`vrouwenklets`
kòselen (P057p Kuringen),
lameren:
Van Dale: lameren, (gew.) kletsen, de tijd verbabbelen.
lameeren (P057p Kuringen),
rammelen:
rammelen (P057p Kuringen),
rommelen:
rommelen (P057p Kuringen),
zeveren:
hé zievert (P057p Kuringen)
|
Hoe zegt ge "hij vertelt onnoozelen praat (of leugens)"? [ZND 40 (1942)] || parlesanten; geef de dialectvorm van dit woord op indien het bestaat; wat betekent het ? [ZND 40 (1942)] || praten, klappen, kallen [ZND 36 (1941)] || zij praten, kletsen, babbelen de hele dag [ZND 41 (1943)]
III-3-1
|
| 21549 |
kletsen [onnozele praat vertellen] |
leugen:
hé vertelt léges (P057p Kuringen)
|
Hoe zegt ge "hij vertelt onnoozelen praat (of leugens)"? [ZND 40 (1942)]
III-3-1
|
| 33997 |
kletsoor |
klansoor:
klanzūǝr (P057p Kuringen),
klesoor:
klezūr (P057p Kuringen)
|
Dun eindje touw of leer aan het uiteinde van het snoer van de zweep dat bij het slaan een knallend geluid maakt. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; N 13, 95c; L B2, 245; L 8, 142; R 14]
I-10
|