e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Lanaken

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
slecht mens, slechte kerel bandiet: bandiet (Lanaken), ənə bandīt (Lanaken), crapule (fr.): krapuul (Lanaken), deugniet: ənən dōͅgənēet (Lanaken), hoer: hoor (Lanaken), loeder: gemeen  ə ludər (Lanaken), nest: nēͅs (Lanaken), rotzak: rotzak (Lanaken), rotzooi: uit t Maastrichts dialect  rotsooi (Lanaken), smeerlap: smeirlap (Lanaken), smèrlap (Lanaken), vieszak: fieszak (Lanaken) Een zeer slecht mens (galgenaas). [ZND 35 (1941)] III-1-4
slee ijsstoel: en iestol (Lanaken), ene iestool (Lanaken), ijswagel: ieswaogel (Lanaken), slee: en sleif (Lanaken), èn sleij (Lanaken) Een slede (om op de sneeuw te rijden). [ZND 06 (1924)] || Een slede (waarmee de kinderen op het ijs rijden). [ZND 31 (1939)] III-3-2
sleephout tuier: tøu̯i̯ǝr (Lanaken) Hout waaraan het tuiertouw of de tuierketting is bevestigd. Door dit slepend stuk hout voorkomt men dat koe of geit verstrikt raken in het touw of de ketting of dat zij bij de tuierpaal komen. [N 3A, 14h; N 14, 73b; JG 1c, 2c; monogr.] I-11
slepen slepen: sleipə (Lanaken), slęi̯.pǝ (Lanaken) De in dit lemma bijeengebrachte termen betreffen het bewerken van de akker met een sleep, om de grond gelijk te trekken, aardkluiten te verbrijzelen of fijn zaad in de grond te werken, alsmede het slepen van weiland, om mestplakken en molshopen te verbreiden en/of gestrooide mest over de grasmat uit te strijken. Hoe de hieronder voorkomende vormen ''eg'' + ''eg'' en ''eggen'' + ''eggen'' verstaan moeten worden, is aangegeven in de lemmata ''eg'' en ''eggen''. [JG 1a + 1b + 1c; N 11, 81 + 85; N 11A, 173c + 180; S 33; L 6, 66; div.; monogr.] || slepen (sleepen) [ZND 06 (1924)] I-2, III-1-2
sleutelbloem kerkensleutel: -  kerəkəslŏtəl (Lanaken) sleutelbloem [ZND 34 (1940)] III-4-3
sliepuit sliepuit: sliep oet (Lanaken) Iemand uitslijpen (uitlachen door met de twee wijsvingers over elkaar te wrijven; wat wordt daarbij gezegd?) [ZND 06 (1924)] III-3-2
slijpbus, hoorn slijpbus: slī.bø̜s (Lanaken) Om goed te kunnen scherpen moet de wetsteen vochtig zijn. Daartoe droeg de maaier de wetsteen in een bakje of busje met water aan zijn riem of broekband. Soms werd hiertoe een stevige koehoorn gebruikt, waaraan een haakje was bevestigd. Soms ook plaatste men de bus of de hoorn met de punt in de grond. Waar het gebruik van de houten strekel en van de wetsteen niet (meer) onderscheiden is, wordt de slijpbus of hoorn (met vloeistof) die bij de wetsteen hoort, wel verward met het zandblok of de klomp (met zavel) die bij de strekel hoort. In de Belgische Kempen en in West-Haspengouw komt de slijpbus niet voor. Zie afbeelding 9, nummer 5. Zie ook het volgende lemma voor de inhoud van de slijpbus. [N 18, 81; JG 1a, 1b, 2c; A 23, 16II; monogr.] I-3
slipjas slipjas: sløpjas (Lanaken, ... ) het jacquet-costuum [N 59 (1973)] || het jacquet-jas (slipjas, billetikker) [N 59 (1973)] III-1-3
slons (slodder?) slodder: slodder (Lanaken), slons: slons (Lanaken), vuil wijf: voel wief (Lanaken) Een slodder, slons, sloor (vuil wijf). [ZND 06 (1924)] III-1-4
sloothak, slootzeis zeis: zęi̯s (Lanaken) Hak of zeis waarmee men sloten en beken maait en schoonmaakt. [JG 1a, 1b; N 14, add.; N 18, add.] I-8