| 33469 |
overdekte doorgang achter de dubbele toegangspoort |
onder de poort:
onǝr ǝ pōrt (P051p Lummen)
|
Achter de dubbele toegangspoort bevindt zich een ruimte, waarboven zich een dak of zolder bevindt. Deze ruimte geeft toegang tot een door woonhuis en bedrijfsgebouwen omgeven binnenplaats. Vergelijk ook afbeelding 6, gesloten hoeve. [N 5A, 77c; N 5, 110; div.; monogr.]
I-6
|
| 34168 |
overdragen |
overdragen:
overdragen (P051p Lummen),
overstaan:
overstaan (P051p Lummen)
|
Het overschrijden van de draagtijd, gezegd van de koe. [N 3A, 44]
I-11
|
| 32797 |
overdwars eggen |
terwars [eggen]:
tǝrweę.s (P051p Lummen)
|
Men egt een akker in de breedte om de ploegvoren te breken of om hem van onkruid te zuiveren. Meestal wordt de akker daarna ook nog eens in lengte geëgd. In de betrokken woordtypen hieronder verschijnen dwars, wars e.d. steeds met a als klinker, ook al beantwoordt aan de meeste dialectvarianten veeleer een type met e (dwers e.d.) of ee (dweers e.d.). Voor het werkwoordelijk deel eggen en de weglating daarvan bij de varianten zie men de toelichting op het lemma ''eggen''.' [JG 1a + 1b + 1c + 2c; N 11, 84b; N 11A, 176d + 189d; monogr.]
I-2
|
| 18695 |
overhemd |
hemd:
hum (P051p Lummen)
|
overhemd [ingels hemd, sporthemd, frontj] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 25932 |
overhoekse stand |
halve stand:
halǝvǝ stant (P051p Lummen
[(zonder graan: zǫnǝr groǝn - er wordt niet gewerkt: ǝr wø̜̄rt ni gǝwɛrkt)']
),
scheerstand:
sxę̄rstant (P051p Lummen)
|
De stand van de roeden in de vorm van de letter x. In l 211 dienden de roeden daarbij geen zeilen te dragen. Zie ook afb. 1 en 5. In l 164 betekende de overhoekse stand ø̄feestø̄, ø̄volksfeestø̄ of ø̄bruiloftø̄ (brølǝft), terwijl in l 330 bij een dergelijke stand bij een feest vlaggen aan de wieken werden bevestigd. Bovendien werden de roeden in de overhoekse stand geplaatst als de molen niet in werking was. Achter de plaatscode is tussen ronde haken de betekenis van de stand in de betreffende plaats vermeld. Daaruit blijkt dat de standen en hun betekenis erg verschillend kunnen zijn. [N O, 8a; N O, 8e]
II-3
|
| 18553 |
overjas (alg.) |
overall (eng.):
överal (P051p Lummen),
overjas:
øvərjas (P051p Lummen),
pardessus (fr.):
parresu (P051p Lummen, ...
P051p Lummen),
parresuu (P051p Lummen),
parəsy (P051p Lummen)
|
herenoverjas; inventarisatie huidige uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 25 (1964)] || herenoverjas; inventarisatie vero uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 25 (1964)] || jas, lange zwarte (over)~ [pergeerjas, -keel, flankert] [N 23 (1964)] || overjas, lange ~, dik en warm [euverpalto, palzeer, jaager] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 32796 |
overlangs heen en weer eggen |
op zijn langs [eggen]:
ǫp ˲zǝ láŋs (P051p Lummen)
|
Bedoeld wordt de manier van eggen, waarbij men in de lengterichting werkend, na het keren de volgende egbaan onmiddellijk (soms met een kleine overlapping) laat aansluiten bij de vorige. Voor het werkwoordelijk deel eggen en de weglating daarvan bij de varianten zie men de toelichting bij het lemma ''eggen''. [JG 1a + 1b + 1c + 1d; JG 2c; N 11, 84a; N 11A, 176c + 189c; monogr.]
I-2
|
| 19484 |
overloop |
allèe:
alē (P051p Lummen)
|
de vloer tussen de hoogste trede van de trap en de deuren van de kamers (Fr. palier) [ZND 33 (1940)]
III-2-1
|
| 26590 |
overmalen |
hermalen:
hɛrmǭlǝ (P051p Lummen),
overmalen:
ø̜vǝrmōǝlǝ (P051p Lummen)
|
Voor de tweede maal hetzelfde materiaal malen. [N O, 36d]
II-3
|
| 33051 |
overmouwen |
strompen:
stro.mpǝ (P051p Lummen)
|
De aflegger, en ook de binder (zie paragraaf 4.6), beschermde zijn armen tegen de stekende en snijdende halmen door er overmouwen overheen te schuiven. Vaak zijn het een paar oude kousen waarvan de teenstukken zijn afgeknipt; vandaar het type strompen: (afgesneden) kousen. [N 15, 54; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|