e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q095p plaats=Maastricht

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kostbaar duur: deur (Maastricht), kostbaar: kosbaar (Maastricht, ... ), kòsbaar (Maastricht), kòsbáár (Maastricht), kostelijk: köstelik (Maastricht, ... ), köstəlik (Maastricht) veel geld waard (zijn) [durabel, kostelijk, kostbaar] [N 89 (1982)] III-3-1
kosten <wat is de prijs?>: wat is de pries (Maastricht), doen: wat doen ze (Maastricht), kosten: wat koste de verkskes (Maastricht), wat kosten ze (Maastricht), wieveul kos tat (Maastricht), tellen: wievöl telt me (Maastricht) aanbieden, Voor een bepaalde prijs te koop ~ [loven of geloven? zegt men wel: wat looft ge uw kippen = welke prijs vraagt ge ervoor?] [N 21 (1963)] || Kosten, waard zijn; "wat kosten de biggen tegenwoordig?"[doen, uitdoen, gelle, gelden, gille? "wat gelle de baggen?"] [N 21 (1963)] III-3-1
koster koster: de köster (Maastricht), käöster (Maastricht), köster (Maastricht, ... ), köstər (Maastricht) De koster [köster, kuster, keuster?]. [N 96B (1989)] || koster [RND] || Koster. [ZND 37 (1941)] III-3-3
kosteres kosteres: kösteres (Maastricht), kosterse: kösterse (Maastricht, ... ) Een vrouw die het kostersambt uitoefent [kosteres, kosterin, kosterse?]. [N 96B (1989)] III-3-3
kostganger kostganger: kosgengər (Maastricht), kŏsgĕnger (Maastricht), koͅsgeͅŋər (Maastricht) een kostganger (die bij anderen inwoont) [ZND 28 (1938)] || kostganger [ZND 01 (1922)], [ZND m] III-3-1
kostschool kostschool: kosschaol (Maastricht), kossjaol (Maastricht, ... ), kòsjaol (Maastricht), kóssjaol (Maastricht), pensionaat (<fr.): pensjenaat (Maastricht, ... ), pensjənààt (Maastricht), pènsjənáát (Maastricht), Algemene opmerking bij deze vragenlijst: deze lijst heb ik letterlijk, zoals invuller het genoteerd heeft overgenomen!  pènsjənáát (Maastricht) een school waar de leerlingen tevens voeding en huisvesting ontvangen [kostschool, pensionaat, interntaat] [N 90 (1982)] III-3-1
kotelet, ribstuk karbonaadje: kerremenäötsje (Maastricht), karbonade: kermenaoe (Maastricht), kermenaoj (Maastricht, ... ), kermenaot (Maastricht, ... ), kerremenaoj (Maastricht), kerremenaot (Maastricht, ... ), kotelet: kortelet (Maastricht), kortelèt (Maastricht, ... ), kottelet (Maastricht), karbonade  kortelèt (Maastricht), kotelet van de rokkelade: kortelèt van de rokkelaoj (Maastricht), kotelet van het steeltje: kortelèt van ɛt steelke (Maastricht), koteletje: Eder kreeg ein kortelèt mèt gebakke eereppelkes  kortelètsje (Maastricht), rib: rib (Maastricht), Die rib van ¯t verreke wèl iech neet In slagertermen: fijn rib = rib, klómprib = dikke rib, spier = onderrib  rib (Maastricht), rokkelade: halskarbonade  rokkelaoj (Maastricht) gebraden varkensrib (karbonade) [DC 30 (1958)] || karbonade || kotelet || ribbestuk || ribbestukje || varkenskotelet III-2-3
kotterboor kotterboor: kǫtǝrbǭr (Maastricht) Boor waarmee men rondom een voorgeboord gat grotere gaten van verschillende middellijn kan boren. De kotterboor bestaat uit een boorijzer waarin een beweegbare beitel is aangebracht die met behulp van een spie kan worden vastgezet. Wanneer het penvormige uiteinde van de kotterboor in een voorgeboord gat wordt geplaatst, snijdt de beitel evenwijdig hieraan een ringvormig gat uit. In tegenstelling tot de penboor heeft de kotterboor slechts één snijkant. De kotterboor is alleen te gebruiken voor doorlopende gaten, de penboor kan ook gaten met een bodem erin maken. Zie ook afb. 114. [N 33, 147] II-11
koud, mistig en somber weer allerheiligenweer: allerheilige-weer (Maastricht), ⁄t is Allerheilige weer (Maastricht), dampetig (weer): dempetig (Maastricht), dampig (weer): dampig (Maastricht), dempig (Maastricht, ... ), dampige lucht: dampige lof (Maastricht), dompig (weer): dompig (Maastricht, ... ), halfduister weer  dômpig (Maastricht), doods weer: doëdsweer (Maastricht), duister (weer): dūūstər (Maastricht), grijs (weer): grīēs (Maastricht), grijzelig: griezelig (Maastricht), hagend weer: JK: correct overgenomen  haegend (Maastricht), het is ongezellig buiten: ət ezoŋgəzɛləg būtə (Maastricht), het niefelt: ⁄t nĭĕfəlt (Maastricht), klam (weer): klāām (Maastricht), koud en mistig (weer): kaajt ēn mistəch (Maastricht), kāājt en mistig (Maastricht), koud en nevelig: kaajt en niefələch (Maastricht), mist: mis (Maastricht), mistig (weer): mistig (Maastricht, ... ), mistəch (Maastricht, ... ), mistlucht: un misloch (Maastricht), mokkig: mokkig (Maastricht), motlucht: mot-loch (Maastricht), mottig (weer): mottig (Maastricht), nevel: nĭĕvəl (Maastricht), nevelachtig (weer): niefelechtig (Maastricht), nevelig (weer): niefələch (Maastricht), nievelig (Maastricht, ... ), nievəlig (Maastricht), nivəlex (Maastricht), nīēvəlich (Maastricht), nīēvələch (Maastricht, ... ), nīēvələg (Maastricht), nĭĕvəlich (Maastricht), neveltig: niefəltig (Maastricht, ... ), nieveltig (Maastricht), pokkenweer: pokkeweēr (Maastricht, ... ), smieslucht: smiesloch(t) (Maastricht), smieslof (Maastricht), triestig (weer): stristig weer (Maastricht), triestig weer (Maastricht) koud en mistig, gezegd van het weer [muur] [N 81 (1980)] || mist, gezegd van het weer [muur] [N 81 (1980)] || mistig weer [motlucht, moorweer, mokweer] [N 81 (1980)] || mistig, heiig [herig, domig, dompig] [N 22 (1963)] || mistig, nevelig || mistige lucht [mok-, motlocht] [N 22 (1963)] || triest, stil weer [koereloeke] [N 22 (1963)] III-4-4
koudbeitel koudbeitel: kājt˱bęjtǝl (Maastricht) In het algemeen een beitel waarmee op koud ijzer wordt gewerkt. De koudbeitel is meestal zeskantig in doorsnee, soms ook rond of ovaal. Het werktuig wordt voor diverse werkzaamheden gebruikt zoals het weghakken van bramen en lasslakken, het doorhakken van bouten en het splijten van metaal. De koudbeitel is soms van een steel voorzien. Zie ook afb. 49. [N 33, 109; N 33, 112-113; N 64, 69b; monogr.] II-11