| 33831 |
kribbebijter |
kribbebijter:
krøbǝbi.tǝr (L424p Meeswijk)
|
Nerveus paard dat met de snijtanden in de kribbe of op een ander hard voorwerp bijt, de lucht hoorbaar naar binnen zuigt en kreunt. Dit leidt dikwijls tot indigestie. Een kribbebijter is te herkennen aan de sterke afslijting van de wrijfvlakken, vooral aan de voorrand der snijtanden. Een kribbebijter zuigt wel lucht op; het woord is echter geen synoniem van windzuiger (4.4.5). [JG 1a, 1b; A 48A, 41b; N 8, 62o en 84f; add. uit N 52]
I-9
|
| 26629 |
kriel |
kriel:
kril (L424p Meeswijk)
|
Het op twee na fijnste produkt dat tijdens het builen wordt gescheiden. In volgorde van fijn naar grof is kriel grover dan boulté en fijner dan kortmeel. Zie ook de toelichting bij de lemmata ɛbloemɛ, ɛboultéɛ en ɛbuilmolenɛ. Een aantal molenaars (Q 95, Q 176, Q 188, Q 241) maakt geen onderscheid tussen de verschilende soorten die tussen ɛbloemɛ en ɛzemelenɛ worden aangetroffen. Zij die wel verschillende benamingen gebruiken, noemen kriel en biest datgene wat het dichtste bij meel staat.' [JG 1b; Vds 248; Jan 243; Coe 220; Grof 247; N O, 38e]
II-3
|
| 22351 |
krijgertje spelen |
nalopertje spelen:
nōͅløͅypərkə spelen (L424p Meeswijk)
|
Naloperke spelen: (Kinderspel) krijgertje spelen.
III-3-2
|
| 17579 |
kroeshaar |
kroezelhaar:
kru:zəlo:r (L424p Meeswijk)
|
kroeshaar [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 25010 |
krom, met bochten |
krom:
kromp (L424p Meeswijk)
|
afwijkend van een rechte lijn met een of meer bochten [krom, kromp, slom] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 19586 |
kroonkandelaar, luster |
luster:
løstər (L424p Meeswijk)
|
hangende luchter
III-2-1
|
| 32296 |
kroosschaaf |
gergelschaaf:
gɛrgǝlšāf (L424p Meeswijk)
|
In het algemeen de schaaf waarmee de kroos in de binnenwand van het vat wordt aangebracht. Er bestaan verschillende uitvoeringen van de kroosschaaf, maar vaak is hij samengesteld uit een houten blok, dat voorzien is van een drietal beiteltjes die naar de binnenwand van het vat gericht zijn, en een cirkelvormig houten plankje. Wanneer de kuiper het houten plankje in een cirkelvormige beweging over de koppen van de duigen voortbeweegt en tegelijkertijd de schaaf tegen de binnenwand van het vat aandrukt, ontstaat enkele centimeters onder de rand een groef, de kroos. Zie ook afb. 221. Soms wordt in de kroosschaaf in plaats van de drie beiteltjes een stuk zaagblad aangebracht; de woordtypen krooszaag, gergelzaag en groefzaag uit respectievelijk Panningen (L 290), Kortessem (Q 74) en Hasselt (Q 2) duiden waarschijnlijk zoɛn aangepaste schaaf aan.' [N E, 34a; A 32, 5; monogr.]
II-12
|
| 24484 |
kruid (alg.) |
kruid:
krū.t (L424p Meeswijk)
|
kruid
III-4-3
|
| 20805 |
kruidnagel |
koppen:
gedroogde nagelvormige bloemknoppen van de kruidnagelboom
køͅp (L424p Meeswijk)
|
kruidnagel
III-2-3
|
| 22580 |
kruidwis |
kruidwis:
krūtweͅš (L424p Meeswijk),
Zie Roukens, Wort- und Sachgeographie, I.B: kaart van kruidwis.
krūtwèš (L424p Meeswijk)
|
kruidwis || Kruidwis: Bosje kruiden (alsem, kamille, Sint Janskruid, donderkruid) dat op 15 aug. gewijd wordt en dat de kracht zou bezitten de bliksem af te weren.
III-3-2, III-4-3
|