| 33038 |
zicht |
zicht:
zext (L319p Molenbeersel)
|
Korte zeis die met één hand gehanteerd wordt en gebruikt wordt voor het maaien van rogge, tarwe, haver, gerst, enzovoorts. Zie de algemene toelichting bij paragraaf 4.2 over het maaien en afbeelding 5. Op de semasiologische kaart 30 zijn de gebieden met pik in de betekenis "zicht" van kaart 29 en met pik in de betekenis "mathaak" van kaart 33 bijeengezet. [N 18, 70; JG 1a, 1b, 2c; Goossens 1963, krt. 28; A 14, 7; A 23, 16.2; L 45, 7; Gwn 7, 4; div.; monogr.; add. uit N 11, 88; N 14, 131; N 15, 16a; N 18, 71; A 4, 28; A 14, 10; L 20, 28; L 42, 46; L 48, 34; Lu 1, 16.2 ; Lu 2, 34.2; Wi 51]
I-4
|
| 17975 |
ziek |
krank (du.):
krank (L319p Molenbeersel)
|
ziek [ZND 08 (1925)]
III-1-2
|
| 17980 |
ziekte |
ziekte:
zēgdjə (L319p Molenbeersel)
|
ziekte [ZND 08 (1925)]
III-1-2
|
| 17783 |
zien, kijken |
kijken:
kēkən (L319p Molenbeersel),
zien:
zēnə (L319p Molenbeersel)
|
kijken [ZND 25 (1937)] || zien [RND]
III-1-1
|
| 17644 |
zijde |
zij:
zīj (L319p Molenbeersel),
zij(de):
zīj (L319p Molenbeersel)
|
Hij heeft pijn in zijn zijde. [ZND 08 (1925)] || Natuurprodukt dat wordt verkregen bij het afwikkelen van de cocons waarmee het zijderupsje zich omhult totdat het zich ontpopt tot vlinder (Morand, pag. 58). Het is de grondstof voor weefsels. [N 62, 79a; N 62, 75c; N 59, 201; L 8, 117; MW; monogr.]
II-7, III-1-1
|
| 20937 |
zijde spek |
zij:
zēͅi̯ (L319p Molenbeersel)
|
zijde spek [Goossens 1b (1960)]
III-2-3
|
| 34580 |
zijladder |
leiers:
lęi̯.ǝrǝ (L319p Molenbeersel)
|
Ladderachtige zijkant van de hooikar. De zijladder bestaat uit een aantal sporten, die twee ladderbomen verbinden. Een gedeelte van dit materiaal werd al behandeld in wld I.3, maar wordt hier volledigheidshalve herhaald en aangevuld. [N 17, 12a + 30b + 40 + 46b + add; JG 1a; JG 1b; JG 1c; JG 1d; A 26, 2a; Lu 4, 2a; monogr.]
I-13
|
| 18028 |
zijn neus snuiten |
uitsnoeven:
ūtsnūve (L319p Molenbeersel)
|
snuiten [ZND 07 (1924)]
III-1-2
|
| 27824 |
zijwand |
karplanken:
kɛrplɛŋk (L319p Molenbeersel),
planken (mv.):
plɛ.ŋk (L319p Molenbeersel),
zijplanken:
ziplɛ.ŋk (L319p Molenbeersel)
|
Elk van de zijkanten van een kar, wagen of kruiwagenbak. Herhaaldelijk worden in het materiaal speciaal de zijkanten van een hoogkar vermeld, die afgenomen kunnen worden. De zijwanden van de slagkar, die samen met de voorwand een vast geheel vormen, krijgen vaak geen aparte naam. De zijplanken zijn horizontale planken die tegen verticale rongen staan en waarop verhoogsels gezet kunnen worden. De woordtypes kist, mouw, komp en korf, die thans "elk van de twee zijwanden" betekenen, zijn oorspronkelijk termen voor de kar- of wagenbak als geheel. De benamingen voor dit geheel worden behandeld in het lemma bak. De meer specifieke benamingen voor de zijwanden van de kruiwagen worden onder het betreffende lemma behandeld. [N 17, 30a + 40 + 46a + add; N G, 53c + 60 a-b; JG 1a; JG 1b; JG 1c; JG 1d; JG 2a; JG 2b; JG 2c; A 26, 2b; Lu 4, 2b; monogr.]
I-13
|
| 22771 |
zingen |
zingen:
zenge (L319p Molenbeersel)
|
III. zingen; hij zong; gezongen. [ZND 25 (1937)]
III-3-2
|