| 23656 |
heiligenmedaille |
medaille (<fr.):
medaalje (Q019a Neerbeek)
|
Een rond of ovaalvormig lichtmetalen plaatje waarop Jezus of een heilige is afgebeeld [medalje, medallie, medallieje?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23963 |
heiligschennis |
heiligschennis:
heiligschennis (Q019a Neerbeek)
|
Heiligschennis, heiligschending, heiligschenderij, sacrilegie. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 23906 |
hel |
hel:
hèl (Q019a Neerbeek)
|
De hel [hèl, höl]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 19915 |
hemel |
hemel:
heemel (Q019a Neerbeek)
|
De hemel [himmel, heemel]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 23241 |
hemelvaartsdag |
hemelvaartsdag:
hemelsvaartsdaag (Q019a Neerbeek)
|
Hemelvaart, Hemelvaartsdag [Hiemelvaart, Himmelvaatsdag, Himmelvaat, Kriste hiemmelvaat]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 34438 |
herdersschopje |
schepersschupje:
šiǝpǝrsšø̜pkǝ (Q019a Neerbeek)
|
Schop, stok of staf waarmee de herder zand of steentjes naar de schapen werpt om ze in het gelid te houden. [N 18, 11; N 78, 10a; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 21129 |
herenfiets |
herenfiets:
heejrefits (Q019a Neerbeek)
|
Hoe noemt u in uw dialect: een rijwiel waar mannen op rijden [N 99 (1991)]
III-3-1
|
| 24877 |
herik |
zemp:
zęmp (Q019a Neerbeek)
|
Sinapis arvensis L. Zeer algemeen voorkomend onkruid op bouwland en in open bermen met goudgele bijeenstaande bloempjes en zaden in de vorm van zeer dunne opstaande boontjes. Het bloeit van mei tot september. De lengte varieert van 30 tot 80 cm. Het is ook bekend onder de oude naam krodde of wilde mosterd. Dit onkruid wordt vaak verward met knopherik (Raphanus raphanistrum L.), waar het sterk op lijkt. Knopherik komt meer voor op zandige akkers en bermen, terwijl de zaden groter zijn evenals de bloempjes, waarvan de kleur kan variëren van wit tot donkergeel en paars. Het bloeit van juli tot augustus en wordt 20 tot 60 cm hoog. Bij de opgaven wordt door een aantal informanten op dit verschil gewezen. Melm is droge akkergrond. Zie Goossens 1964; 1970 en 1988, 95-108. [N C, 2; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 17, 12; A 43, 12; monogr.]
I-5
|
| 23258 |
het angelus luiden |
engel des heren:
t lōēt veur den engel des heren (Q019a Neerbeek),
t lōēt veur den èngel des heren (Q019a Neerbeek, ...
Q019a Neerbeek)
|
Het angelus luiden aan het begin van de avond [het luidt......?] [de koster luidt......?]. [N 96A (1989)] || Het angelus luiden in de ochtend [de morgenklok?] [het luidt......?]. [N 96A (1989)] || Het angelus luiden rond het middaguur [het luidt......?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 32689 |
het land aftreden |
aftreden:
ãftrę̄i̯ǝn (Q019a Neerbeek)
|
Voordat men begint te ploegen, schrijdt men de akker langs twee tegenover elkaar gelegen zijden af, a) om het midden te bepalen als men bijeen gaat ploegen, b) om hem in gelijke stukken te verdelen, als men in panden gaat ploegen, c) om de vooraf of achteraf te ploegen hoek uit te zetten, als het een gerende akker betreft. De opgesomde termen, die alle "het land", "de akker", "de plak" e.d. als object veronderstellen, zijn ook toepasselijk op het schrijdend opmeten van het land in het algemeen. [N 11, 40; N 11A, 131a; JG 1a + lb; monogr.]
I-1
|