| 29843 |
kippen |
gevogelte:
gǝvęxǝl (L368p Neeroeteren),
hennen:
henǝ (L368p Neeroeteren),
henǝn (L368p Neeroeteren),
hɛnǝn (L368p Neeroeteren)
|
De hennen of de hoenderen. De (vrouwelijke) kippen of hennen vormen de meerderheid in een kippenhok en geven hun naam aan het geheel. Zie afbeelding 8. [N 19, 37; RND 1; Wi 13; Wi 14; Wi 17; A 6, 1b; JG 1a, 1b, 2c; L 1a-m; L 6, 20a; L 28, 35; L 22, 22; L 33, 20; L 34, 12; L 34, 13; L 42, 5; L 44, 53; S 14; NE 2, I; Gwn 5, 14; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 34507 |
kippen -werkwoord |
kippen:
kepǝ (L368p Neeroeteren)
|
De eierschaal doorprikken, zich uit de eierschaal bevrijden, gezegd van kuikens in het ei. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; monogr.]
I-12
|
| 34010 |
kippen, storten |
opkippen:
ǫpkepǝ (L368p Neeroeteren),
opstoten:
ǫpstūǝtǝ (L368p Neeroeteren)
|
Het ontladen van een kipkar door de bak te doen kantelen. Dit gebeurt door het balkje voor de bak, dat deze vastzet (de zgn. sluitstok) weg te nemen, en het paard de kar achteruit te laten stoten. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-10
|
| 18142 |
kippenborst |
kiekenborst:
kikəborst (L368p Neeroeteren)
|
borstbeen: vooruitstekend borstbeen [kiepeboorst, kiekeborst] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 33404 |
kippenhok |
hennenkooi:
henǝkű̄i̯ (L368p Neeroeteren),
hennenkot:
henǝkǫt (L368p Neeroeteren)
|
Het vrijstaande gebouwtje of de afgesloten ruimte ergens in de boerderij, waarin zich de zitstokken en legnesten voor de kippen bevinden. Begripsmatig is het kippenhok lastig af te bakenen van de kippenzolder; vaak lopen de twee benamingen voor het kippenverblijf door elkaar. De twee lemma''s "kippenhok" (2.5.1) en "kippenzolder, polder" (2.5.2) vullen elkaar dan ook aan. De polder-opgaven met de betekenis "kippenzolder, kippenverblijf" zijn overgeplaatst naar het lemma "kippenzolder, polder" (2.5.2); zie de toelichting bij dat lemma. De twee elementen van de samenstellingen van het type kippen-hok zijn apart in kaart te brengen. Het eerste element (hoender-, kippen-, hennen- en kieken-) is hier in deze aflevering over de bedrijfsgebouwen niet verder behandeld; men vindt het in de aflevering over het pluimvee, waar het beter tot z''n recht zal komen. Kaart 30 bevat het tweede element van de bedoelde samenstellingen, de bepaalde delen (-stal, -huis, -hok, -kooi, -kouw en -kot). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). Zie afbeelding 11. [N 5, 93 en 99; N 19, 31; JG 1a, 1b en 1c; A 10, 9h; A 48, 16a; L B2, 283; L 5, 53; L 38, 30; monogr.]
I-6
|
| 33407 |
kippenrek, hoenderrek |
hennenpolder:
henǝpǫldǝr (L368p Neeroeteren),
polder:
pǫldǝr (L368p Neeroeteren)
|
Een uit één of meer latten of balkjes bestaand rek bestemd om als slaapplaats te dienen voor de kippen. Een dergelijk rek kan zich in de koestal bevinden, maar ook in een apart kippenhok. Een aantal woordtypen is in het algemeen van toepassing op de ruimte waar de kippen overnachten. Zie daarom ook de lemmata "kippenhok" (2.5.1) en "kippenzolder" (2.5.2). Zie ook de betekeniskaart van polder, kaart 31. Zie ook afbeelding 11 bij het lemma "kippenhok" (2.5.1). [N 5A, 63a, 63c en 65; N 19, 33; JG 1a, 1b en 1d; A 48, 16f en 17c; L B2, 284; L 5, 53; L 40, 62a en 62b; R 3, 54; monogr.; add. uit: N 5A, 58b; A 10, 9h]
I-6
|
| 20863 |
kippensoep |
hennensoep:
Vèè krège hinnesop möt van di-j blinkende vöteigskes op
hinnesop (L368p Neeroeteren)
|
kippensoep
III-2-3
|
| 34486 |
kippenveer |
pluim:
plum (L368p Neeroeteren),
pluimpje:
plīmkǝ (L368p Neeroeteren)
|
[L 5, 49; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 18000 |
kippenvel |
hennenvel:
hinəvɛl (L368p Neeroeteren)
|
kippevel (kleine bultjes met rechtopstaande haartjes bijv. ten gevolge van de kou) [kiepvel, ganzevel, kiekevlees] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 22324 |
kiskassen |
schuifelen:
sjiefele (L368p Neeroeteren),
sjiefelen (L368p Neeroeteren, ...
L368p Neeroeteren),
sch: duitse uitspraak.
schiefele (L368p Neeroeteren)
|
Hoe heet: met een plat steentje over het water werpen zodat het weer opspringt? [ZND 27 (1938)] || Kiskassen (een plat steentje over t water doen huppelen). [ZND 01 (1922)] || Scheren met kleine steentjes over het water. [N 37 (1971)]
III-3-2
|