| 24892 |
vogelwikke |
wikke(n):
wekǝ (L216p Oirlo)
|
Vicia cracca L. Algemeen voorkomend klimmend onkruid in graslanden en bermen, aan bosranden en waterkanten met paarsblauwe bloempjes in langgesteelde trossen en lange stengels. Het bloeit van juni tot september. De lengte varieert van 30 tot 200 cm. Dit onkruid wordt vaak verward met ringelwikke (Vicia hirsuta (L.) S.F. Gray), waar het sterk op lijkt, maar dat kleiner is (15 tot 60 cm.) en blauwachtig witte bloempjes heeft, die van mei tot juli bloeien. Ringelwikke komt meer voor op zandige bermen en akkerland, waar het bijzonder schadelijk is voor het koren. Bij de opgaven wordt door de informanten vaak geen onderscheid gemaakt. Voor de typen rij, gerij en wilde liezen (en samenstellingen of contaminaties zoals rijwikke) is steeds aangegeven dat het om de kleinere ringelwikke gaat. Oorspronkelijk was dit bij rijf ook het geval, maar dit woord heeft op sommige plaatsen betekenisuitbreiding ondergaan en is "wikke in het algemeen", dus ook de grotere vogelwikke, gaan aanduiden. Hier en in andere woordtypen is aangegeven d.m.v. (groot) en (klein) om welke van de twee uitdrukkelijk aangegeven variëteiten het gaat. De typen met wik zijn ondergebracht bij wikke; de naam wikke zelf wordt wel als een meervoud geïnterpreteerd; vandaar de mogelijke meervoudsvorm van het woordtype wikke(n). De windende groeiwijze heeft geleid tot gemeenschappelijke namen met de haag- en akkerwinde; de groeiplaats in het koren tot gemeenschappelijke namen met de klaproos (de typen met kol) en de schadelijkheid tot enkele niet-specifieke onkruidbenamingen (onkruid, drek, knoei, vuiligheid). Vergelijk ook het lemma Voederwikke. [N 11A, 29e; N C 1a, 1b; N Q 1b; JG 1a, 1b, 1c, 2c; monogr.]
I-5
|
| 18641 |
voile [2] |
sluier:
sluier (L216p Oirlo)
|
tule, strook ~ van de grote witte muts die van het hoofd afhing over schouders en rug {afb} [slöjjer] [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 20755 |
vol-au-vent |
pastei:
Syst. WBD
pastei (L216p Oirlo)
|
Pastei van bladerdeeg, vol au vent (vollevang?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 20127 |
volière |
vogeltjeskooi:
vuggelkesköj (L216p Oirlo)
|
vogelkooi
III-2-1
|
| 21268 |
volk (mensen) |
mensen:
mīnsə (L216p Oirlo)
|
volk [RND]
III-3-1
|
| 21533 |
volk (natie) |
volk:
volk (L216p Oirlo)
|
de gezamenlijke bewoners van een staat [volk, natie, diet] [N 88 (1982)]
III-3-1
|
| 23585 |
volkszang |
volkszang:
vlokszang (L216p Oirlo)
|
Volkszang, samenzang van de gelovigen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23692 |
volle aflaat |
volle aflaat:
volle aflaot (L216p Oirlo)
|
Een volle aflaat. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 25201 |
volle maan |
volmaan:
vol maon (L216p Oirlo)
|
schijngestalte van de maan: volle maan [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 24271 |
volop veren krijgen |
vlug jongen (worden):
vlug jônge (L216p Oirlo)
|
volop veren krijgen (vluggen) [N 83 (1981)]
III-4-1
|