32759 |
meer dan een spade diep spitten |
ondergronds omgraven:
o ̝ŋǝrgro ̝ntš˱ o ̝mgrāvǝ (Q033p Oirsbeek)
|
Om de ondergrond los te maken of naar boven te halen, moet men dieper spitten dan normaal. Men kan dan bij het graven van een voor op elke "bovenste" steek een diepere steek laten volgen, ofwel een gewone voor spitten om deze vervolgens dieper uit te steken. [N 11, 66; N 11A, 148c + d; N 27, 10a add.]
I-1
|
34229 |
meer melk gaan geven |
bijkomen:
bikǫmǝ (Q033p Oirsbeek)
|
[N 3A, 68]
I-11
|
20407 |
meerderjarig |
mondig:
munjig (Q033p Oirsbeek, ...
Q033p Oirsbeek),
münjig (Q033p Oirsbeek)
|
meerderjarig; de leeftijd bereikt hebbend dat men in rechten zelfstandig kan optreden [meerderjarig, mondig] [N 86 (1981)] || mondig [SGV (1914)]
III-2-2
|
32635 |
meerscharige ploegen |
drieschaarder:
drišē̜rdǝr (Q033p Oirsbeek),
drieschaarsploeg:
drišārs[ploeg] (Q033p Oirsbeek),
tweeschaarder:
twiǝšē̜rdǝr (Q033p Oirsbeek
[(omstoppelland te ploegen)]
),
tweeschaarsploeg:
twiǝšārs[ploeg] (Q033p Oirsbeek),
vierschaarsploeg:
vēršārs[ploeg] (Q033p Oirsbeek)
|
Met een meerscharige ploeg wordt een ploeg bedoeld die uitgerust is met twee, drie of meer scharen en waarmee evenzovele voren tegelijk omgeploegd worden. Over het algemeen - en uit een aantal benamingen blijkt dat ook - gebruikt men deze ploeg voor het oppervlakkig ploegwerk met name voor het omploegen van een stoppelveld. Van de onderstaande woordtypen die met drie- beginnen, vertegenwoordigt het eerste lid tevens dialectvarianten van het type drij. [N 11, 30; N 11A , 75 a-c ; N J, 10; JG 2b-4, 1; monogr.]
I-1
|
21273 |
meester |
meester:
meester (Q033p Oirsbeek, ...
Q033p Oirsbeek),
mɛistər (Q033p Oirsbeek)
|
(school)meester [RND] || het hoofd van een lagere school [bovenmeester, bovenkoster] [N 90 (1982)] || meester [SGV (1914)]
III-3-1
|
28066 |
meester-opzichter |
vaarstijger:
vārštīgǝr (Q033p Oirsbeek
[(Emma)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
Op elke verdieping is een chef-opzichter of meester-opzichter aangesteld. Hij voert het bevel over de opzichters. [N 95, 127; monogr.; N 95, add.; Vwo 235]
II-5
|
28006 |
meesterhouwer |
meesterhouwer:
mēstǝrhø̜jǝr (Q033p Oirsbeek
[(Emma)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
Leider van een groepje arbeiders. Hij heeft veelal het toezicht over de nachtdienst. Volgens de informant van Q 15 kon de meesterhouwer toegevoegd worden aan een opzichter in de afdeling. Hij was dan meesterhouwer-hulpopzichter. Ook een vervoersregelaar-telefonist kon een meesterhouwer zijn. Zie ook het lemma Regelaar Vervoer. [N 95, 149a; monogr.; div.]
II-5
|
22496 |
meetje steken |
steken:
sjtaeke (Q033p Oirsbeek)
|
Het spel waarbij men centen werpt in een bepaald vak [meetje steken, mitjezzen, flikken]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
21882 |
meevaller |
bijval:
bieval (Q033p Oirsbeek)
|
een voordeel dat bij toeval verkregen wordt [trek, roef, roefel, brentje, hasard, bijval] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
22458 |
mei |
mei:
mei (Q033p Oirsbeek),
meij (Q033p Oirsbeek)
|
De tak, struik of vlag die geplaatst wordt op huizen in aanbouw. [N 88 (1982)]
III-3-2
|