| 20807 |
braadworst |
braadworst:
brao:twoo.rst (L290p Panningen),
wors was vroeger wôôrs
braotwors (L290p Panningen)
|
braadworst [N 06 (1960)]
III-2-3
|
| 18953 |
braaf |
braaf:
braaf (L290p Panningen, ...
L290p Panningen,
L290p Panningen),
det kink is braaf (L290p Panningen),
(ee van ees = kort).
et weesch(t) ees braa:f (L290p Panningen),
goed:
dét is en good weecht (L290p Panningen)
|
braaf [DC 02 (1932)], [SGV (1914)] || braaf, gezegd van een kind [N 06 (1960)]
III-1-4
|
| 25649 |
braak |
braakijzer:
brā.kī.zǝr (L290p Panningen)
|
Werktuig voor het braken van taai-taai- en peperkoekdeeg. Volgens de informant van L 265 wordt er een gat in de werkbank gemaakt waarin een vierkant ijzer dat rond uitloopt, wordt vastgeschroefd. Via een hefboombeweging wordt dan het deeg gekneed. De informant van K 359 spreekt van een "houten blok waarop een ijzeren lat, ± 1m lang, scharnierde". Zie afb. 24. [N 29, 89b; N 29, 89a; monogr.]
II-1
|
| 33653 |
braakland |
braakland:
brāklā.ŋt (L290p Panningen),
brǭklaŋkt (L290p Panningen),
braakliggend stuk:
brākleqǝnt štø̜k (L290p Panningen)
|
Stuk land of akker dat men één of meer jaren onbewerkt laat liggen alvorens het opnieuw te beploegen. [N 11, 6; N 27, 4b; N 27, 31; N 11A, 135; A 10, 4; A 33, 12; A 33, 14a; JG 1a, 1b, 2a, 2b, 2c; L 22, 13; L 1a-m; L 1u, 22; L 19b, 1a; S 4; Ale 253; monogr.]
I-8
|
| 32706 |
braakland bewerken |
braken:
br ̇ǭkǝ (L290p Panningen)
|
Op een akker die men - vroeger overeenkomstig het drieslagstelsel, later om een bijzondere reden - een seizoen braak liet liggen, werd dat jaar geen gewas verbouwd. Een dergelijke akker werd echter wel verschillende malen ondiep geploegd en grondig afgeëgd, zulks om hem te zuiveren van hardnekkig onkruid, zoals kweek, en tevens om hem niet de voedingsbodem te laten zijn van gemakkelijk tierend onkruid in het algemeen. Voorzover de onderstaande termen geen object noemen, veronderstellen zij "de akker" of "het stuk" als object. In braken zal soms, in zomervoren meestal de betekenis "niet benutten voor de teelt", "braak laten liggen" meespreken. Men zie daarom ook de lemmata braakland en braak (laten) liggen. De woorden braken, belken en stropen komen ook in de lemmata ondiep ploegen en stoppelveld ploegen voor. [JG 1a; N 11A, 134b + 137q; N 11, 45 + 47 add.; monogr.]
I-1
|
| 33654 |
braakliggen |
braak:
brǭk (L290p Panningen),
braakliggen:
brākleqǝ (L290p Panningen),
brǭkleqǝ (L290p Panningen),
in dries:
en drīs (L290p Panningen)
|
Land of een akker voor een tijd, soms voor meerdere jaren, onbebouwd laten liggen. Naast de werkwoordelijke woordtypen als braken en braakliggen komen er in dit lemma ook woordtypen voor die bijvoeglijk van aard zijn. Deze hebben grammaticaal de functie van een bepaling van gesteldheid bij de werkwoorden (laten) liggen en zijn, b.v. het land ligt braak, is hard, woest en b.v. het land (voor) vogelwei laten liggen, (in de) dries laten liggen enz. [N 11, 5; N 11, 6; N 11A, 134a; N 11A, 135; N 27, 4b; L 1a-m; L 22, 13; JG 1a, 1b, 1d; S 4; Wi 43; Ale 253; monogr.]
I-8
|
| 24501 |
braambes |
bramelen:
braomel (L290p Panningen, ...
L290p Panningen),
bramelten:
braomelte (L290p Panningen, ...
L290p Panningen),
broamelt (L290p Panningen)
|
braambes [DC 13 (1945)], [SGV (1914)]
III-4-3
|
| 33295 |
braambessen |
bramelten:
bromǝltǝ (L290p Panningen)
|
Als aanvulling op de vraag die in het lemma Braam is behandeld werd ook geïnformeerd naar de benamingen van de vrucht van de braamstruik. [JG 1b gedeeltelijk, 1c, 2c]
I-5
|
| 24474 |
braamstruik |
brameltenstruik:
broameltestrōēk (L290p Panningen)
|
braamstruik [SGV (1914)]
III-4-3
|
| 20788 |
braden |
braden:
broaë (L290p Panningen)
|
braden [SGV (1914)]
III-2-3
|