| 33776 |
beide beenderen van de onderkaak |
onderkaak:
oŋǝrkāk (L387p Posterholt)
|
De scha(a)r(en) of het geschaar vormen de beide takken van de onderkaak van een paard en de uitwendige holte in het achterste gedeelte daarvan. Zie afbeelding 2.11. [JG 1a, 1b; N 8, 30]
I-9
|
| 32737 |
beide panden van een uiteengeploegde akker |
zijden:
zii̯ǝ (L387p Posterholt)
|
Het uiteenploegen van een akker levert, als men de keerstroken buiten beschouwing laat, twee even grote stroken op aan weerskanten van de eindvoor in het midden. Uiterlijk is er overeenkomst met het ploegen in panden. Voor deze, afzonderlijk te ploegen delen van een akker zie men echter het vorige lemma. [N 11, 54; N 11A, 121f]
I-1
|
| 22906 |
beieren |
luiden:
klokke loewe (L387p Posterholt)
|
Hoe zegt men : de klokken beieren?. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 31305 |
beitel |
beitel:
bęjtǝl (L387p Posterholt)
|
De algemene benaming voor het stalen werktuig met een wigvormige snede dat dient om bijvoorbeeld gaten of uitsparingen in hout te steken of te hakken. Beitels die door houtbewerkers worden gebruikt, bestaan uit een beitelblad dat aan de onderzijde in een snede uitloopt en aan de bovenzijde via een versmalling, de hals, en vervolgens een verbreding, de borst, in een pin eindigt. Deze pin, de arend, wordt in het houten handvat van de beitel gestoken. Zie ook afb. 63 en vgl. het lemma ɛbeitelɛ in Wld II.11, pag. 33. Het betreft daar de beitel met een andere vorm die door de smid wordt gebruikt bij het doorhakken en splijten van koud of verhit metaal.' [N 53, 34a; N G, 24; L 1a-m; L 21, 12; L 45, 12a; L A2, 434; A 14, 12a; monogr.]
II-12
|
| 31904 |
beitelarend |
arend:
ārǝnt (L387p Posterholt)
|
Het spits uitlopende deel van het beitelblad dat in het beitelhecht wordt bevestigd. Zie ook afb. 63d. [N 53, 34e; L 45, 12b; A 14, 12b]
II-12
|
| 31821 |
beitelgleuf |
beitelsleuf:
bęjtǝlšlø̄f (L387p Posterholt)
|
De gleufvormige opening onder aan het schaafblok, waar de schaafbeitel doorheen steekt. Zie ook afb. 31h. [N 53, 54b]
II-12
|
| 31905 |
beitelhecht |
greep:
grīǝp (L387p Posterholt),
handvat:
hanjt˲vat (L387p Posterholt)
|
Het van hout of kunststof vervaardigde handvat van de beitel waarin de beitelarend bevestigd wordt. Zie ook afb. 63e. [N 53, 34f; monogr.]
II-12
|
| 31901 |
beitelvouw |
opgelegde beitel:
ǫp˲gǝlax˱dǝ bęjtǝl (L387p Posterholt),
vouw:
vǫw (L387p Posterholt)
|
Het schuingeslepen uiteinde van het beitelblad, dat uitloopt op een scherpe snede. Zie ook afb. 63b en het lemma ɛvouw van een beitelɛ in Wld II.11, pag. 44-45. Het betreft daar beitels die door de smid worden gebruikt.' [N 53, 34b-c; N G, 28]
II-12
|
| 30711 |
beitsen |
beitsen:
bęjtsǝ (L387p Posterholt)
|
Meubels met behulp van beits een bruine kleur geven. De nerf van het hout blijft daarbij zichtbaar. Zie ook het lemma ɛbeitsenɛ in wld II.9, pag. 209.' [N 56, 41b; monogr.]
II-12
|
| 32158 |
beitskwast |
beitsborstel:
bęjts˱bø̜rštǝl (L387p Posterholt)
|
Platte, brede kwast om meubelen met behulp van beits te kleuren. [N 56, 47]
II-12
|