| 33383 |
paardekrib |
krib:
kryp (Q093p Rosmeer),
kręp (Q093p Rosmeer),
krɛp (Q093p Rosmeer)
|
De drink- en voerbak die vóór de paarden langs loopt, op een hoogte van ongeveer een meter. Het voer in de krib is meestal vrij fijn (haver, haksel). Zie ook het lemma "vaste voer- en drinkbak" (2.2.15). [N 5A, 59a en 59b; L 28, 52; L 42, 3; monogr.]
I-6
|
| 24414 |
paardenhorzel |
paardshorzel:
pjadsjossel (Q093p Rosmeer)
|
horzel [ZND 27 (1938)]
III-4-2
|
| 33382 |
paarderuif |
reep:
rēp (Q093p Rosmeer)
|
Het samenstel van latten, gelijkend op een ladder, dat in schuine stand wordt aangebracht boven de paardekrib en waaruit de paarden langzaam het hooi (soms ook gras) kunnen eten. De benamingen met krib zijn waarschijnlijk oneigenlijk gebruikt (vergelijk het woordtype hooikrib) of men kende ter plaatse oorspronkelijk geen ruif. Zie ook de toelichting bij het lemma "ruif voor de koeien" (2.2.19). Zie voor de fonetische documentatie van (krib) het lemma "paardekrib" (2.3.3) en voor (hooi) het lemma "hooi" in aflevering I.3, nr. 4.1.2. In de kaart zijn de ruif-, reep- en roop-opgaven aangevuld met die uit de lemma''s "ruif voor de koeien" (2.2.19) en "schaapsruif" (2.4.13). [N 5A, 59a en 59b; A 14, 13; L 42, 3; L 45, 12; monogr.]
I-6
|
| 24546 |
paardezuring |
surelle (fr.):
e = van met, sj = ch, slechts algemene benaming van zuring
sjurel (Q093p Rosmeer, ...
Q093p Rosmeer)
|
paardezuring (Rumex aquaticus L.) [DC 60a (1985)]
III-4-3
|
| 33320 |
pacht, vruchtgebruik |
tuis:
tǫu̯s (Q093p Rosmeer)
|
Onder pacht worden drie samenhangende betekenissen verstaan: 1. hetgeen de pachter betaalt: "de pacht betalen"; 2. het vruchtgebruik van de grond: "grond in pacht hebben"; 3. het contract: "de boer heeft nog twee jaar pacht". Tocht hangt, evenals de nevenvorm tucht, oorspronkelijk samen met trekken in de betekenis "telen"; leeftocht is dan "tocht ("vruchtgebruik, pachtcontract") voor het leven". Aan tuis, vergelijk Mnl. tuuscen "dobbelen; bedriegen; ruilen", correspondeert Du. tauschen. Belading en belader corresponderen met belasting. Het feest van Sint Remeis of Sint Remigius, wiens naamdag naar de Romeinse kalender op 1 oktober valt, wordt wel de "huurdag der boerenknechten en meiden" genoemd (naar Jongeneel, 54). Bij boermeste: pachtvergoeding in natura; in plaats van een pachtsom te betalen, mocht de boer het onderhavige land voor één jaar gebruiken, mits hij voor eigen rekening het land een goede organische bemesting gaf. [L 14, 6; L 32, 101; Wi 18; monogr.]
I-6
|
| 21689 |
pacht? |
pacht:
ps. omgespeld volgens Frings.
pa͂x (Q093p Rosmeer)
|
pacht, het bedrag dat men jaarlijks betaalt, b.v. voor een bank in de kerk [de paacht?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 21690 |
pachten |
pachten:
ps. omgespeld volgens Frings.
paxtə (Q093p Rosmeer)
|
pachten [werkwoord] [paachte?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 24534 |
paddestoel (alg.) |
champignon:
eetbare --; gecombineerd met ZND 5 040
šampeljoͅŋ (Q093p Rosmeer),
paddestoel:
eetbare --; gecombineerd met ZND 5 040
paddestuel (Q093p Rosmeer)
|
paddestoel [ZND 15 (1930)]
III-4-3
|
| 18170 |
pak, kostuum |
manskostuum:
manskəstym (Q093p Rosmeer)
|
kostuum of pak voor mannen en jongens [pak, montoer, monteering, antsoch, kloeft] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 24489 |
palmboompje |
palm:
verzamelfiche ZND 15, 015 van Har, + ZND 5, 041
paam (Q093p Rosmeer)
|
palmboompje [ZND 15 (1930)]
III-4-3
|