| 19761 |
badgeiser |
badgeiser:
bat˃geͅi̯sər (Q118p Schaesberg)
|
badgeiser [N 64 (1973)]
III-2-1
|
| 19723 |
badkuip |
badkuip:
batkūp (Q118p Schaesberg)
|
badkuip [N 64 (1973)]
III-2-1
|
| 21185 |
baggermolen |
zuiger:
zuuger (Q118p Schaesberg)
|
een baggermolen die zand opzuigt en door een buis ver weg perst (opper, zandzuiger, zuiger) [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 33417 |
bakhuis |
bakhuis:
bakǝs (Q118p Schaesberg)
|
Het bakhuis is een vertrek of, vaak alleenstaand, gebouw waar de bakoven zich bevond. Daarin bakte men vroeger brood en in veel gevallen kookte men daar ook het veevoer. Zie afbeelding 13. [N 5A, 79a; N 5, 109; L 1, a-m; L 12, 8; OB 2, 1; monogr.; add. uit S 50; Gwn 4, 2]
I-6
|
| 20585 |
bakken |
bakken:
bakke (Q118p Schaesberg),
bàkkə (Q118p Schaesberg)
|
bakken [RND], [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 29808 |
baksteen |
brik:
brek (Q118p Schaesberg),
tichel:
texǝl (Q118p Schaesberg)
|
Uit klei of leem gebakken steen die voor metselwerk, en in hardgebakken vorm, ook voor bestrating wordt gebruikt. Het woordtype rijnvorm (P 47) duidt een bepaald formaat (180x 85x50 mm) van steen aan dat als basis dient om het stukloon te berekenen (Schuddinck, pag. 164). De benaming klinker wordt volgens Coopman (pag. 34) gebruikt voor de beste soort baksteen. Over de waalsteen merkt hij op (pag. 87) dat deze aan de oevers van Waal, Boven-Rijn, Lek en Maas wordt gebakken. [Wi 10; S 37; L 32, 95; N 98, 160; N 30, 52a; monogr.]
II-8
|
| 25546 |
baktrog |
moelde:
molt (Q118p Schaesberg)
|
De kuip waarin de eerste bewerking van het deeg plaatsvindt. "In zijn eenvoudigste gedaante is het een rechthoekige, langwerpige bak, de bodem smaller dan de bovenopening" (Weyns blz. 28). De baktrog is ofwel van eik ofwel van wit hout vervaardigd. Sommige troggen hebben onderaan een schuif om zuurdeeg en zeef in te leggen (Weyns blz. 29). Als hij klein is en goed hanteerbaar, wordt de trog niet noodzakelijk op een vaste voet gezet. Is hij heel groot dan kan hij op een paar lage houtblokken worden gelegd. Meestal is hij geplaatst tussen twee steunen in de vorm van een letter H, waarvan de naar buiten uitwijkende bovenste benen de bak omvatten (Weyns blz. 28). In dit lemma zijn ook benamingen die de boer voor zijn baktrog heeft, opgenomen: Zie afb. 17. [(N 29, 20a; N 29, 18a; N 18, add.; N 5A(I), add.; S 2; R 3, 50; L 1a-m; L 16, 8; L 19A, 21; L 48, 23; A 26, 10; Lu 4, 10; Lu 2, 23; monogr.; LB 2, 237)]
II-1
|
| 20695 |
balkenbrij |
balkenbrij:
balkebreej (Q118p Schaesberg),
balkebrij (Q118p Schaesberg),
poettes:
poetes (Q118p Schaesberg)
|
balkenbrij [Roukens 03 (1937)], [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 19351 |
balorig |
een helle kop haan:
inne hélle kop ha (Q118p Schaesberg),
kietelig:
kietselig (Q118p Schaesberg)
|
baloorig [SGV (1914)] || niet naar raad willen luisteren [balorig, balsturig, netelig, kriemelig, balkjorig, koppig, kwaad] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 21297 |
bandiet |
bandiet:
bandiet (Q118p Schaesberg),
schobbejak:
sjoebejak (Q118p Schaesberg)
|
bandiet [SGV (1914)] || een gewelddadige schurk [bandiet, schobbert, schobbejak, deugniet, boelmaker] [N 90 (1982)]
III-3-1
|