| 33072 |
menneke, binnenste deel van het hok |
kruis:
krys (Q020p Sittard)
|
Het groepje van boven aaneengebonden schoven die in het midden van een hok staan. Kruis heeft wel betrekking op de werkwijze de middelste vier schoven, waar de andere schoven omheen staan, in een kruisvorm te zetten. Deze vier schoven worden niet overal aan elkaar gebonden. Zie afbeelding 7. [N 15, 32a; JG 1d, 2d; Goossens 1963, krt. 37; monogr.]
I-4
|
| 20470 |
menstruatie |
regels:
reegels (Q020p Sittard)
|
menstruatie
III-2-2
|
| 24212 |
merel |
melder:
maelder (Q020p Sittard, ...
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard),
mêlder (Q020p Sittard),
oud: eine sjmerling
maelder (Q020p Sittard)
|
merel [DC 50b (1975)], [SGV (1914)] || merel (25,5 overal bekend; man zwart met gele bek; pop zwak-gevlekt bruin; mooie zang; kooivogel; vergelijk met spreeuw [031] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 17563 |
merg |
merg:
marg (Q020p Sittard),
merg (Q020p Sittard, ...
Q020p Sittard,
Q020p Sittard)
|
[N 10a (1961)]merg [SGV (1914)]
III-1-1
|
| 30153 |
mergelblok |
mergelblok:
męrǝgǝlblǫk (Q020p Sittard
[(idem)]
),
mɛrǝgǝlblǫk (Q020p Sittard
[(meervoud: mɛrǝgǝlblø̜k)]
)
|
Mergel is zandsteen met leem en kalk als bindmiddel. Men onderscheidt mergelaarde en mergelsteen. De eerste soort wordt toegepast bij het vruchtbaarmaken van landbouwgrond. De laatstgenoemde wordt, in rechthoekige of vierkante blokken gezaagd, vooral in het zuiden van het onderzoeksgebied gebruikt bij de bouw van huizen of als sierlaag in baksteenmetselwerk. Mergelsteen kan met een mes zeer gemakkelijk bewerkt worden maar is toch tamelijk duurzaam omdat ze onder invloed van het weer vaster wordt. Een van de beste soorten is de Sibbersteen uit de groeven van Valkenburg. [N 30, 55b; N 30, 56; monogr.]
II-9
|
| 30023 |
mergelkalk |
mergelkalk:
merǝgǝlkalǝk (Q020p Sittard)
|
Kalksoort die wordt verkregen door mergelsteen in een kalkoven te branden. Van Keirsbilck merkt op pag. 180 over de mergelkalk op: ø̄De mergelkalk heet ook 'leemmergel', als er veel leem in aanwezig is. Om hare mindere deugd, in vergelijking van andere kalksoorten, wordt zij weinig of niet gebruikt.ø̄ Het woordtype 'hydrauliekse kalk' (P 176) is een leenvertaling van het Franse 'mortier hydraulique', ø̄waterkalk, kalk die zonder toevoeging van vreemde bestanddelen in korte tijd onder water verhardtø̄. [N 30, 28c; monogr.]
II-9
|
| 33548 |
mergkool |
mergkool:
merchkeul (Q020p Sittard)
|
mergkool
I-7
|
| 25346 |
merken |
merken:
merkǝ (Q020p Sittard)
|
Het rund merken ten teken dat het bij de belastingdienst is aangegeven. [N 28, 2]
II-1
|
| 33754 |
merrie |
meer:
mē̜r (Q020p Sittard)
|
Gebruikt als handels-, werk-, voermans- en als fokpaard. [JG 1a, 1b; A 4, 2a; L 11, 11; L 20, 2a; L A1, 92; S 27; Wi 4; monogr.]
I-9
|
| 33758 |
merrieveulen |
merreveulen:
mē̜rǝvø̄lǝ (Q020p Sittard)
|
Het vrouwelijk jong van een paard. [JG 1a, 1b; N 8, 3b]
I-9
|