e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=L423p plaats=Stokkem

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
hagelkruis hagelkruis: hagelkruus (Stokkem) Een in het veld geplaatst kruis ter bescherming van de oogst tegen hagelscha-de [hagelkruus, hagelkruuts?]. [N 96A (1989)] III-3-3
hagelsteen, hagelkorrel hagelbol: (h)agelbol  (h)àgəlboͅl (Stokkem) hagelsteen, hagelkorrel [N 22 (1963)] III-4-4
hak hak: ak (Stokkem), krebber: krɛbǝr (Stokkem) Werktuig om de grond los te hakken, spade met een gekromd blad. Het gereedschap had een algemeen doel en diende, behalve om te wieden, ook voor andere doeleiden, zoals het schrapen (van strooisel of mest), het egaliseren van te diep uitgereden karresporen, het aanhogen van aardappelen (vergelijk het lemma Aanaardhak), enz. Deze nevendoeleinden zijn hier en daar in de benamingen terug te vinden. [N 11, 88; N 12, 45; N 15, 4 en 6a; N 18, 37, 40 en 41; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L 42, 40; monogr.] I-5
hak van een schoen hak: (h)ak (Stokkem) hak van een schoen [pollevie, plevie, hiel] [N 24 (1964)] III-1-3
hak- en wiedgereedschap hak: ak (Stokkem), hak (Stokkem), schoffel: šofǝl (Stokkem) In dit lemma zijn de verschillende werktuigen bijeengeplaatst, die gebruikt worden om de ruimte rondom de wissenstruiken onkruidvrij te houden. [N 40, 7] II-12
hakblok kapblok: kapblok (Stokkem), klompenblok: klompenblok (Stokkem) Houten blok of boomstronk, meestal op drie poten rustend, waarop de klompenmaker met behulp van dissel en kapbijl het stuk de ruwe vorm van een klomp geeft. [N 97, 57; Bakeman 8] II-12
haken en ogen haak en ogen: uk ɛn awgǝ (Stokkem), haken en ogen: hø̜̄k ɛn ōwgǝ (Stokkem), hø̜̄k ɛn ǫwgǝ (Stokkem), krammen: krɛm (Stokkem) Kleine metalen haakjes en ringetjes die, langs de zomen van kledingstukken genaaid, dienen om deze te sluiten. [N 62, 51; L 1a-m; L 24, 40b; L 49, 25; MW; S 11] II-7
hakken, wieden met de hak hakken: hakǝ (Stokkem) Met een hak de grond tussen (rijen van) opgroeiende planten bewerken, met het doel deze luchtig te maken en van onkruid te zuiveren. [N 15, 5; JG 1a, 1b; monogr.] I-5
hakmes wapen: wōͅpə (Stokkem) kapmes III-2-1
haksel haksel: hɛksǝl (Stokkem), ɛksǝl (Stokkem) Het kortgehakte stro, op de snijbok of in de hakselmachine, werd vroeger, samen met haver, gekookt en aan de beesten gevoerd. Als het iets grover gesneden was werd het ook wel als strooisel in de potstal gebruikt. Zie ook het lemma ''bussel kort stro'' (6.1.29). Zie voor de fonetische documenatie van het woorddeel [stro] het lemma ''stro'' (6.1.24). [JG 1b, 2c; L 1, a-m; L 26, 11; S 12; Wi 51; monogr.] I-4