| 33208 |
aardappelrooier |
steker:
stē̜kǝr (Q162p Tongeren)
|
Degene die de aardappelen uitsteekt. De regelmatige voorvoegsels aardappel- en patatte- zijn weggelaten. [N 12, 22a; monogr.]
I-5
|
| 20899 |
aardappels schillen |
schillen:
invuller noteert een soort dakje of Lambda wat je omspelt als : ll
šølə (Q162p Tongeren)
|
(aardappels) schillen [Lk 01 (1953)]
III-2-3
|
| 33168 |
aardappelschil |
schil:
šøl (Q162p Tongeren)
|
Het velletje van de vrucht van de aardappel. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-5
|
| 33164 |
aardappelstruik |
struik:
%%de volgende opgaven bevatten een onregelmatige monoftong%%
struk (Q162p Tongeren)
|
Het geheel van de aardappelplant of aardappelbos: wortels, stengels. bladeren en bloemen. In het lemma en op de kaart is aangetekend waar zich de opvallende monoftong /u/ bevindt in struik, terwijl men een diftong of palatalisering zou verwachten; zie Stevens 1951, 249. Voor de fonetische documentatie van de typen aardappel en patat, zie het lemma Aardappel. [N 12, 5; JG 1a, 1b; A 23, 17c; Lu 1, 17c; monogr.]
I-5
|
| 33197 |
aardappelwiedhak |
aardappelhaak:
jɛtapǝlhǭk (Q162p Tongeren)
|
De hak die gebruikt wordt bij het wieden van een aardappelveld. Vaak is het hetzelfde stuk gereedschap als de aanhooghak. De zegsman van L 290 merkt op: "een door de smid omgebogen riek". Vergelijk ook het lemma Kromme Riek. Ook de mesthaak wordt voor dit doel benut; het is uitdrukkelijk opgegeven in: L 324, 378, 420, 0426, Q 39, 71, 111, 192, 198. Zie voor de fonetische documentatie het lemma Mesthaak in aflevering I.1, pag. 12. [N 12, 35; N 18, 58; monogr.]
I-5
|
| 33199 |
aardappelziekten |
kwade locht:
kǫi̯ lǫx (Q162p Tongeren)
|
Door de intensieve cultuur van aardappelen en omdat men de pootaardappelen won uit de oogst van eigen veld van het jaar ervoor, was de aardappelplant bijzonder vatbaar voor allerlei ziekten. Het aantal ziekten is dan ook zeer groot en het aantal opgaven voor aardappelziekten navenant. Aan de hand van de opgaven is hier de volgende indeling aangehouden: schimmel- en bacterieziekten, virusziekten en voedingsziekten, telkens, waar mogelijk met enkele onderafdelingen. De bijzonderheden worden in het corpus van het lemma gegeven. Vergelijk ook het WBD, I, aflevering 8, 1478-1480. [N 12, 8; monogr.]
I-5
|
| 33482 |
aardbei |
bramel:
broməl (Q162p Tongeren),
ebber:
ɛbər (Q162p Tongeren),
[Fragaria vesca]
êbber (Q162p Tongeren),
naar Pâque
èbbere (Q162p Tongeren),
wijnroos:
[Calycantus floridus]
wainroos (Q162p Tongeren)
|
[DC GV (1935) M]aardbei || aardbeiboom
I-7
|
| 20735 |
aardbeienvlaai |
aardberenvlaai:
ɛbərəvlōͅi̯ (Q162p Tongeren)
|
Vla met vulling van aardbeien [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 24922 |
aarde, grond |
aarde:
iɛ‧t (Q162p Tongeren),
jɛt (Q162p Tongeren, ...
Q162p Tongeren)
|
aarde [ZND A1 (1940sq)]
III-4-4
|
| 29574 |
aarden pot |
kroeg:
krux (Q162p Tongeren
[(aarden of stenen pot waarin vroeger vooral boter werd bewaard)]
)
|
Aarden pot, bleekbruin van kleur. Dorren (Valkenburgs Woordenboek) merkt op pag. 15 over de term baar op: ø̄̄Naar de grootte onderscheidt men één-, twee- en drieschildersbaren, wijl ze gemerkt zijn met één, twee of drie schildjes (reliefstempels), met een inhoud van circa 20, 30 en 40 liter.ø̄̄ De driekroonse pot was een verglaasde pot voor het inmaken van zuurkool, braadworst en bonen. De pot was gemerkt met drie kroontjes en had een inhoud van 20 tot 50 liter. Het woordtype driekronenpot duidt waarschijnlijk een vergelijkbare pot aan. Zie hiervoor ook de toelichting bij het lemma ɛstroopvatɛ in wld II.2, pag. 59.' [N 49, 103b; L 1a-m; L 32, 15a; L 32, 15b; R 3, 5; S 1; monogr.]
II-8
|