| 34276 |
scheukpaal |
schuurpaal:
šūrpǭl (Q014p Urmond)
|
Een paal in de weide waaraan het vee zich kan schuren. [N 14, 69; S 31; monogr.]
I-11
|
| 26397 |
scheut |
loot:
lǭt (Q014p Urmond),
scheut:
šø̄t (Q014p Urmond)
|
Uitspruitsel van een plant, inzonderheid de aardappel. Vaak is er een meervoud gevraagd of opgegeven; vaak ook zijn de enkelvoudsvormen gelijk aan de meervoudsvormen. Alleen wanneer uitdrukkelijk de meervoudsvormen werden gevraagd en opgegeven, zijn deze ook hier opgenomen. Bij de verkleinwoorden onder het type scheutje is het ondoorzichtig of het om het grondwoord scheut of schot gaat. Kien moet begrepen worden als een contaminatie van kiem (voor de klinker) en kijn (voor de slotmedeklinker). Zie ook het lemma Uitlopers Van Kuilaardappelen. [N M, 16a; JG 1a, 1b; L 1, a-m; L 1u, 120; L B2, 282; S 17; S 31; monogr.; add. uit L 30, 39; S 22]
I-5
|
| 33908 |
schiefelbeen |
schurft:
šørǝf (Q014p Urmond)
|
Schiefels zijn harde beenwoekeringen aan het het pijpbeen, bij jonge paarden meestal aan het voorbeen onder de knie, als gevolg van bepaalde spanningen, stoten, strijken e.d. Als deze afwijking het kniegewricht of de buigpezen verhindert goed te functioneren, kan ze een peesontsteking veroorzaken, met chronische kreupelheid als gevolg, wat zelden voorkomt. De beenvorming blijft evenwel. Zie afbeelding 22. [N 8, 32.6, 32.14, 90d en 90e; monogr.]
I-9
|
| 17823 |
schielijk vallen |
struikelen:
strŭŭkələn (Q014p Urmond)
|
vallen, Snel, schielijk ~ (brussen). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 21365 |
schieten |
schieten:
sjeten (Q014p Urmond)
|
schieten [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 20687 |
schijf braadspek |
braai:
braoj (Q014p Urmond),
Syst. WBD
braoj (Q014p Urmond),
braaitje:
brèùdje (Q014p Urmond)
|
Stuk gebraden spek (spekbraoj, braoj?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 32787 |
schijveneg, vleugeleg |
vleugel[eg]:
vlø̄gǝl[eg] (Q014p Urmond)
|
Een schijveneg is eigenlijk geen eg in de oorspronkelijke zin van het woord. Het is een dooreen tractor of door twee paarden getrokken werktuig, dat in wezen bestaat uit een aantal schotelvormige schijven, verdeeld over twee assen die met elkaar een verstelbare stompe hoek vormen. Zie afb. 65. Doordat de schijven schuin staan ten opzichte van de trekrichting, snijden ze met hun randen wringend door de grond. De grond wordt zo losgemaakt en verkruimeld. In dit lemma zijn ook termen opgenomen die verkregen werden door de woordvraag vleugeleg. Dat schijnt een op de schijveneg gelijkend werktuig te zijn, dat in plaats van geheel ronde, sterk gekartelde schijven ("schotels met happen eruit") heeft. Zie afb. 66. Hoe ''eg'' en ''eg'' moeten worden opgevat, is aangegeven in het lemma ''eg''. Voor het variantgedeelte ''wel'' zie men het lemma ''landrol''. [N 11, 72f + h; N 11A, 153 + 169d + h; N J, 10; A 13, 16b; div.; monogr.]
I-2
|
| 21891 |
schikken (wbd) |
zich einigen (du.):
zich einigən (Q014p Urmond)
|
met elkaar tot overeenstemming komen bij een erfenis [schevelen, belen] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 33496 |
schil van een vrucht |
schil:
sjĕl (Q014p Urmond),
WBD/WLD
sjèl (Q014p Urmond)
|
De zachte huid van een vrucht (schil, schel, pel). [N 82 (1981)] || schil [SGV (1914)]
I-7
|
| 19765 |
schilderij |
schilderij:
sjilderie (Q014p Urmond)
|
schilderij [SGV (1914)]
III-3-2
|