e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Valkenburg

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
knorren grommen: grou̯mǝ (Valkenburg), knorren: knǫrǝ (Valkenburg), knoteren: knōtǝrǝ (Valkenburg) Het natuurlijke geluid van een varken. [N 19, 23; Wi 56; JG 1a, 1b; monogr.] I-12
knorrepot enselaar: enschelèèr (Valkenburg), iezegrim: cf. VD s.v. "iezegrim  iesegrim (Valkenburg), knoteraar: knoterêr (Valkenburg) knorrepot [SGV (1914)] || mopperaar || nijdegaard, knorpot III-1-4
knuppel, knots kluppel: klöppel (Valkenburg), knuppel: knøpəl (Valkenburg), kol: kyl (Valkenburg), remmel: remmel (Valkenburg) knuppel [RND], [SGV (1914)] || stok [SGV (1914)] III-1-2
knutselen knutselen: knistele (Valkenburg) Knutselen; met beuzelarijen de tijd verdoen. III-3-2
koe koe: ku (Valkenburg), kø̄ (Valkenburg), kø̄i̯ (Valkenburg), (Valkenburg), vaars: vē̜š (Valkenburg) Volwassen vrouwelijk rund, in de regel een rund dat één of meerdere keren gekalfd heeft. Zie afbeelding 5. Op de kaart is het woordtype koe niet opgenomen. [JG 1a, 1b; A 3, 37; A 4, 11; Gwn V, 2a; L 1a-m; L 4, 37; L 5, 27b; L 7, 61b; L 14, 26 en 88; L 20, 11; L 27, 5 en 57; L 29, 44; L 38, 44; L 40, 21b; L 44, 16, 21a en 39; R 12, 29; R (s] I-11
koe die eenmaal heeft gekalfd eerste koe: ērstǝ [koe] (Valkenburg), vaars: vɛrš (Valkenburg) Zie afbeelding 6. Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe''(3.3.1). [N C, 14a; monogr.] I-11
koe die pas gekalfd heeft vaars: vērš (Valkenburg), vē̜rš (Valkenburg), vɛrš (Valkenburg) Voor een aantal varianten van vaars zou men kunnen denken aan een woord vers. Het wnt (xx-1, blz. 2125) vermeldt ''vers'' in de betekenis van "jonge koe van ongeveer twee jaar die nog geen kalf heeft gehad of voor de eerste maal kalft" (wnt xviii, blz. 72). Het onderscheid tussen vers- en vaarsvarianten is niet altijd even duidelijk. Daarom is er gekozen voor één woordtype vaars.' [A 4, 16; L 20, 16] I-11
koe die tweemaal heeft gekalfd tweede koe: twiǝdǝ [koe] (Valkenburg), twēdǝ [koe] (Valkenburg) Zie voor de fonetische documentatie van (koe) resp. (kalf) de lemmata ''koe'' (3.3.1) en ''kalf'' (3.1.1). [N 3A, 26a; N C, 14b] I-11
koeienmaag pens: pɛns (Valkenburg) Bedoeld is hier de koeienmaag in haar geheel. [N 3A, 120; A 9, 11] I-11
koekenpan braadpan: braodpan (Valkenburg) pot, metalen ~ met steelvormig handvat; inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] III-2-1