| 17652 |
bil |
bats:
bats (Q080p Vliermaal, ...
Q080p Vliermaal,
Q080p Vliermaal),
batse (Q080p Vliermaal, ...
Q080p Vliermaal)
|
Deel van het lichaam waar de bovenbenen samenkomen (mik). [N 109 (2001)] || Een bil (bats, bil) [N 106 (2001)] || Zie afbeelding 2.38. [JG 1b, 1c; N 8, 32.3, 32.9, 32.10 en 32.11]
I-9, III-1-1
|
| 34086 |
billen |
billen:
belǝ (Q080p Vliermaal)
|
Het achterwerk van de koe. [N 3A, 112]
I-11
|
| 34306 |
binnenbeer |
binnenbeer:
benǝbēǝr (Q080p Vliermaal)
|
Mannelijk varken dat door geslachtelijke afwijking niet als zodanig herkenbaar is. Men noemt een varken een binnenbeer, als het slecht gesneden is of als men het moeilijk kan castreren. Doorgaans is het een mannelijk varken waarbij de teelballen niet zijn ingedaald. [N 19, 10; JG 1a, 1b, 1d; L 37, 49e; monogr.; N 76, 10 add.]
I-12
|
| 33348 |
binnendeur tussen stal en schuur |
staldeur:
[stal]dør (Q080p Vliermaal)
|
De binnendeur tussen de stal en de schuur als die aan elkaar grenzen. De benamingen geven soms aan in welk deel van stal of schuur deze deur zich bevindt. Door deze deur wordt wel voer van de schuur naar de stal gebracht; ook kan men via deze deur binnenshuis tot in de schuur komen. Zie voor de fonetische documentatie van de tussen haakjes geplaatste woorddelen de lemmata "stal" (2.1.2) en "schuur" (3.1.1). [N 5A, 41c]
I-6
|
| 33347 |
binnendeur tussen woonhuis en stal |
gangdeur:
gáŋdø̄r (Q080p Vliermaal)
|
De deur die vanuit het woonhuis toegang geeft tot de aangrenzende stal(len). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). [N 5A, 32b]
I-6
|
| 18225 |
binnenstebuiten |
terwars:
terwjaas (Q080p Vliermaal)
|
Binnenste buiten, gezegd van een kledingstuk [krang(s), averechts, auws, (van) links] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 18529 |
binnenzak |
binnenmaal:
benəmaəl (Q080p Vliermaal)
|
binnenzak van een jas [binnetes] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 33936 |
bit |
stang:
staŋ (Q080p Vliermaal
[(één stuk)]
)
|
IJzeren mondstuk aan het hoofdstel dat men een paard in de mond, boven de onderkaak legt, en waaraan de teugels bevestigd zijn. De meeste bitten bestaan uit een rechte stang, sommige hebben een beugel in het midden om te voorkomen dat het paard zijn tong op de stang legt. Voor enkele plaatsen (L 270, Q 75, 94, 169, 174 en179) wordt gemeld dat de opgegeven term ook ter aanduiding van het wolfsgebit gebruikt wordt. [JG 1a, 1b, 2b; N 13, 19, 38b, 41; L 35, 45b; monogr.]
I-10
|
| 18635 |
bivakmuts |
wintermuts:
wentərmuts (Q080p Vliermaal)
|
bivakmuts, nauw om hoofd en hals sluitend wollen muts die alleen een deel van het gezicht onbedekt laat [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 25437 |
blaas van een geslacht varken |
blaas:
bluǝs (Q080p Vliermaal)
|
De blaas van het varken wordt voor verschillende doeleinden gebruikt volgens de respondenten. Men smeert er werkschoenen mee in of de houtzaag. Als heelmiddel wordt hij op een gekneusde plek gelegd. Men vangt er vogels mee of men doet er bloedworst in; zelfs brandewijn wordt ermee gesmokkeld. Hij kan functioneren als ijszak voor een zieke of als afsluiting voor levensmiddelen. Vaak dient de gedroogde blaas als tabakszak of geldzak. Opgeblazen en gedroogd is hij een voetbal voor de jeugd. Men maakt er kunstdarmen van en heel bekend is het gebruik ervan bij het Carnaval als "foekespot" of "rommelspot". Kan men er echt niets mee doen, dan wordt ie weggesmeten. [N 28, 73; N 28, 74; monogr.]
II-1
|