| 32592 |
een riek mest |
riek (mest):
rēk (L386p Vlodrop)
|
Een riek mest is de hoeveelheid mest die men in één keer met de riek kan opnemen. Die hoeveelheid is kleiner naarmate de mest meer verteerd is en daardoor gemakkelijker uiteenvalt. Van de termen die in dit lemma voorkomen, zijn er sommige (ook) van toepassing op een brok of klont mest: een aaneenklevende, weke massa goed verteerde mest. [N M, 12a; JG 1a + 1b + 2c; N 11A, 14; monogr.]
I-1
|
| 23699 |
een rozenhoedje bidden |
rozenkrans beden:
rozekrans bae (L386p Vlodrop)
|
Een Rozenhoedje bidden [de roozekrans bèèje, ziech der roeëzekrans beëne?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 33722 |
een sloot uitdiepen |
uitdiepen:
ūtdēpǝ (L386p Vlodrop)
|
Het uitdiepen of het op diepte houden van een sloot met behulp van een schop, hak, riek, krabber en een zeis. [A 10, 21; N 18, add.; monogr.]
I-8
|
| 22385 |
een spel kaarten |
spel:
sjpeel (L386p Vlodrop)
|
Een spel kaarten [stok, spel, speul]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 22545 |
een tol op de hand laten draaien |
doppen:
dobbe (L386p Vlodrop)
|
Een tol op de hand laten draaien [scheppen, deinderen]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 18077 |
een verkoudheid hebben |
een kou te pakken hebben:
ich höp ein kaw te pakke (L386p Vlodrop)
|
Verkoudheid. Op welke wijze wordt dit gewoonlijk uitgedrukt? B.v. Ik ben ~ [DC 27 (1955)]
III-1-2
|
| 32754 |
een voor afhakken, afscheppen |
afscheppen:
ãfšø̜pǝ (L386p Vlodrop)
|
Voordat men een voor met de spade omwerkt, hakt of schept men, na eerst de mest met een riek in de voor geduwd te hebben, de bovenlaag van de harde voor af om deze aarde op de mest in de open voor te deponeren. De termen veronderstellen doorgaans de voor als object, ook als dat niet werd opgegeven. Toch kunnen ze soms - absoluut gebruikt - op de handeling zonder meer slaan (b.v. "ze zouden om de beurt spitten en (af)hakken c.q. afscheppen"). [N 11A, 149; N Q, 2b; div.; monogr.]
I-1
|
| 34495 |
een zandbad nemen |
(zich) ploeieren:
pluu̯ǝrǝ (L386p Vlodrop)
|
Met de vleugels een zandbad nemen in de zonneschijn, gezegd van kippen. [N 19, 61b; A 28, 13a; A 28, 13b; Lu 6, 13a; Lu 6, 13b; monogr.]
I-12
|
| 17981 |
een ziekte onder de leden hebben |
een krankheid onder de leden hebben:
krankheid onger de linge (L386p Vlodrop)
|
ziekte onder de leden hebben [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 22475 |
eenentwintigen (kaartspel) |
banken:
bankke (L386p Vlodrop)
|
Namen [en beschrijving] van diverse kaartspelen zoals: [bonken, eenentwintigen, hoogjassen, kajoeteren, klaverjassen, kwetten, kruisjassen, liegen, pandoeren, petoeten, schuppemiejen, smousjassen, tikken, toepen, wijveren, zwartebetten, zwartepieten, zwik [N 88 (1982)]
III-3-2
|