| 20121 |
spinnen |
spinnen:
špenǝ (Q112p Voerendaal)
|
De handeling die met behulp van een spinnewiel werd verricht. Vooral voor vlas en hennep was het raadzaam de spinvingers nat te houden tijdens het spinnen. Hiervoor had men een klein potje met water aan rokken of wiel hangen (Weyns, pag. 844-845). Soms werden daartoe ook wel kleine, twee-orige kruikjes van ongeveer 7 cm hoog gebruikt, gebakken onder andere te Raeren. [N 34, C; RND 3; Wi 27; S 34; monogr.]
II-7
|
| 24381 |
spinnenweb |
spinnengeweb:
špɛnəgəwep (Q112p Voerendaal)
|
spinnenweb [RND]
III-4-2
|
| 28982 |
spinnetje maken |
vlieg opleggen:
vlēx oplęqǝ (Q112p Voerendaal)
|
Het maken van een vliegvormig gestikt hoekje tegen het uitscheuren. [N 59, 57]
II-7
|
| 19451 |
spionnetje, kijkgaatje |
kijkvenstertje:
kīēkvinsterke (Q112p Voerendaal)
|
Raampje of gaatje in de deur om te zien wie er voor de deur staat (kijkvenstertje, oog, kijkgaatje) [N 79 (1979)]
III-2-1
|
| 32749 |
spitten |
graven:
grãvǝ (Q112p Voerendaal)
|
In de tuin, op een zeer klein perceel of een moeilijk te ploegen hoek van een akker de grond met een spade - al dan niet in voren - uitsteken en omkeren. De simplicia spaden, graven e.d. zijn bij absoluut gebruik van toepassing op het spitwerk als zodanig. Meestal kunnen ze ook transitief gebruikt worden met het te bewerken stuk grond (de tuin e.d.) als object. [N 11, 65a; N 11A, 146a + b + c; N 11A, 50b add; RND 4 + 7 + 8 + 10, zin 4; A 33, 6 + 7 + 16 add.; L 7, 25; S 34; Lu 1, 1c; monogr.; div.]
I-1
|
| 26307 |
spoorwiel |
kroonwiel:
kroonwiel (Q112p Voerendaal)
|
Het kamrad onder aan de koning dat in de rondsels of bonkelaars van de staakijzers grijpt; de kammen staan ofwel loodrecht op de wielschijf of in het verlengde ervan. Zie ook afb. 59, 63 en 64.26. In l 381b bevindt het spoorwiel zich op de steenzolder van de molen. [N O, 50i; N O, 50j; A 42A, 104, Sche 41]
II-3
|
| 34483 |
sporen van de haan |
hanensporen:
hānǝspø̄r (Q112p Voerendaal),
hānǝspǭrǝ (Q112p Voerendaal),
hānǝšpǭrǝ (Q112p Voerendaal)
|
Doornachtige hoornuitwas van de poten van de haan. [N 6, 3; L 7, 27b; monogr.]
I-12
|
| 19707 |
sport van een stoel |
sproot:
šprōͅt (Q112p Voerendaal, ...
Q112p Voerendaal)
|
ronde of vierkante latten, die soms de poten van een stoel aan de onderzijde verbinden [DC 19 (1951)]
III-2-1
|
| 19359 |
spotten |
spotten:
sjpotte (Q112p Voerendaal),
sjpotten (Q112p Voerendaal)
|
de spot drijven met [spotten, spreeuwen, truten, zwanzen] [N 85 (1981)] || zich met belachelijk makende of oneerbiedige scherts [grappen] uiten [spreeuwen, spotten, truten, zwanzen, lollen, leuren] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 24249 |
spreeuw |
spreeuw:
sjprīē.w (Q112p Voerendaal)
|
spreeuw (21,5 overal talrijke bekende soort; wel eens verward met merel [018]; in voorjaar paars glanzend-zwart en gele bek; rest van het jaar witgespikkeld bruin; altijd druk en in troepen; broedt in allerlei gaten; overal voorkomend [N 09 (1961)]
III-4-1
|