| 34377 |
roep- en lokwoord voor het varken |
kuus, kuus, kuus:
kuš, kuš, kuš (L368b Waterloos)
|
In plaats van kuus roepen klakt men ook wel met de tong. [N 19, 11a; VC 14, 2c (r]
I-12
|
| 34441 |
roep- en lokwoorden voor het schaap |
schaapje, schaapje:
šē̜pkǝ, šē̜pkǝ (L368b Waterloos)
|
[N 19, 74a; VC 14, 2j (R]
I-12
|
| 21652 |
roeper |
uitroeper:
ps. omgespeld volgens Frings.
utrōpər (L368b Waterloos)
|
afslager: Hoe heet bij de openbare verkoping van goederen degene die de verkoping leidt [afslager, uitroeper, roeper?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 34531 |
roepwoord om de klokhen te lokken |
kloek, kloek:
klūk, klūk (L368b Waterloos)
|
[N 19, 44c; A 6, 2c]
I-12
|
| 34460 |
roepwoord voor de geit |
mettetje:
mętǝkǝ (L368b Waterloos)
|
[N 19, 74e; VC 14, 2l r; L B2, 259e -263-; monogr.; N C, Q 111 add.]
I-12
|
| 34461 |
roepwoord voor de jonge geit |
mettetje, mettetje:
mętǝkǝ, mętǝkǝ (L368b Waterloos)
|
[N 19, 74f; VC 14, 2m -r-]
I-12
|
| 34217 |
roepwoord voor de stier |
bles:
blɛs (L368b Waterloos)
|
[N 3A, 13]
I-11
|
| 32835 |
rolkrabber |
kluppel:
klępǝl (L368b Waterloos)
|
Om aanklevende aarde en paardevijgen van de rol te verwijderen kon men gebruikmaken van allerlei voorwerpen. Als men zich niet bediende van een speciale krabber of stok, reinigde men de rol met de ploegstok (zie beneden), met een willekeurige stok (P 48), met de steel van een schop of hark (Q 96d), met de spade of een andere schop (L 192a, 282, 332, P 107a, Q 3a, 4, 9, 77, 93, 96, 97, 111, 116, 194, 197, 198b), met een kleine hak (P 107a), met een pannescherf, steen of stokje (L 270), of met de punt van de schoen of klomp (L 115, 192b). Enkele termen lijken te wijzen op een aan het raam bevestigde plank of lat, die men zo nodig tegen de rol moest drukken of waardoor de rol tijdens het werk werd schoon gehouden. Voor de (...)-varianten zie men het lemma ''ploegstok''. [N 11A, 188; N 18, 149]
I-2
|
| 32834 |
rollen |
trullen:
trelǝ (L368b Waterloos)
|
De koe tijdens het kalven op de rug wentelen. [N 3A, 50]
I-11
|
| 33473 |
rond gat boven in de schuurgevel |
lochtgat:
lǫxt˲gāt (L368b Waterloos),
uilegat:
ilǝgāt (L368b Waterloos),
windgat:
(mv)
wø̜nt˲gātǝr (L368b Waterloos)
|
Boven in de korte gevel van een schuur zijn een of meer ronde openingen zonder glas die dienen ter belichting en beluchting en ook als toegang voor de uil die dan in de schuur muizen kan vangen. In L 211, 290 en 318b is het een halfronde opening. Zie ook het lemma "gat in een klein dagschild" (4.2.10). Het materiaal is ondergebracht in een gecombineerde woord- en klankkaart, te vergelijken met de kaart die is gemaakt van het materiaal van het lemma "kippenuitgang" (kaart 35) en bevat de geografische verspreiding van de benamingen kot, gat en lok, telkens met opgave waar de klinker lang en kort is. De termen almsgat en schallok slaan eigenlijk op de galmgaten van de kerktoren. [N 4A, 44a; N 5A, 73b; N F, 50c; monogr.; add. uit N 64, 153]
I-6
|