e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Weert

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
hazenleger hazenkot: haazekoêt (Weert), kot: koeet (Weert), leger: WLD  leger (Weert), nest: WLD  nest (Weert) Hoe noemt u de vaste ligplaats van een haas (leger, lechter, pot) [N 83 (1981)] || leger ve haas || Leger, vaste ligplaats van een haas [N 94 (1983)] III-4-2
hazenpad, wissel van een haas sluipje: vast pad van haas of konijn, daar zetten de stropers de strikken  slöpke (Weert) wissel ve haas III-4-2
hecht van een mes handvat: hāāndvat (Weert), hecht: hicht (Weert), steel: steel (Weert) handvat van een mes (hecht, heft) [N 20 (zj)] || heft [SGV (1914)] III-2-1
heen en weer (bewegen) op en af: hae luiptj op en aaf (Weert), hè luiptj op en aaf (Weert), op en neer: hae luiptj op en nier (Weert), hae luiptj òp en nie.r (Weert), op en nieër loupe (Weert), zwalpen: zwallepe (Weert), zwonselen: zwonsele (Weert) heen en weer lopen [op en aaf lope] [N 07 (1961)] || sterk heen en weer bewegen, gezegd van bijv. water in een glas [zwalpen] [N 91 (1982)] III-4-4
heen en weer schuiven schroevelen: schroevele (Weert) Heen en weer schuiven (winaauwen, wiemelen). [N 84 (1981)] III-1-2
heer heer: i.ər (Weert) heer [RND] III-3-1
heerbaan dijk: dieek (Weert) een grote, brede weg (dijk, heerbaan, heerstraat) [N 90 (1982)] III-3-1
heermoes kattenstaart: kattestert (Weert), -  kattestert (Weert, ... ), equisetum  kattestert (Weert), kattestaart: katǝstɛrt (Weert), paard(s)staart: pɛrtstɛrt (Weert), paardsstaart: -  pèrdsstert (Weert) Equisetum arvense L. [DC 17 (1949)] || Equisetum arvense L. Zeer algemeen voorkomend onkruid uit de paardestaart-familie (Equisetum L.) op bouwland, grasland, tuinen en bermen met een rechtopstaande holle stengel, die geleed is en gemakkelijk uiteen te trekken. Op de grens van de afzonderlijke leden bevindt zich een krans van schubben, die de bladeren vertegenwoordigen. Deze sporenplant bloeit van april tot mei en varieert in hoogte van 10 tot 80 cm. In het algemeen bekender onder de familienaam paardestaart. L 214a: "De volksmond zegt dat onderaan de wortel van de katǝstart een gouden knøpkǝ zit." L 250: "Gedroogde blaadjes worden als medicinale thee gebruikt bij pijnlijke urinelozing." De samenstellingen met -staarts zijn verschoven vormen van staart; vergelijk het lemma Ploegstraat in aflevering I.1, blz. 62. [A 17, 5; A 49B, 4; monogr.] || paardestaart I-5, III-4-3
heerszuchtig bazig: bazig (Weert), heerszuchtig: hieerszuchtig (Weert) een sterke neiging tot heersen of overheersen hebbend [heerzaam, heerzuchtig] [N 85 (1981)] III-1-4
hees, schor hees: heis (Weert, ... ), heis zeen (Weert), heis zi:n (Weert), heisch (Weert) hees [SGV (1914)] || hij is hees (zijn stem is weg) [ZND 26 (1937)] || schor, schor zijn [ruigsen, hees, gees zijn] [N 10 (1961)] III-1-2