| 18177 |
ondermuts |
ondermuts:
ongermöts (L289p Weert),
WLD
ongermöts (L289p Weert)
|
mutsje, zwarte ~ dat onder de grote witte poffermuts wordt gedragen [ondermuts] [N 26 (1964)]
III-1-3
|
| 32701 |
onderploegen |
onderploegen:
oŋǝr[ploegen] (L289p Weert)
|
In dit lemma zijn de benamingen verzameld voor het onder de grond werken van mest bij het ploegen van de zaaivoor en voor het onder- of omploegen van een mislukt gewas of een gewas dat als mest moet dienen, voorzover dat niet gedaan wordt op de ondiepe wijze, bedoeld in het vorige lemma. Termen als akkeren, diep ploegen, diep bouwen en voorgoed omdoen, die niet op het onderploegen van mest als zodanig wijzen, maar op de manier van ploegen waarbij dit gebeurt, zijn opgenomen in het lemma zaaivoren ca. [JG 1a + 1b; JG 2c; N 11, 44; N P, 14]
I-1
|
| 26127 |
onderring |
rolring:
rǫlreŋk (L289p Weert),
vloerring:
vlūrreŋk (L289p Weert)
|
De houten ring op de molenromp waar de kruirollen op lopen. De onderring is soms geheel of gedeeltelijk bekleed met staalplaat om te voorkomen dat de rollen het hout van de onderring indeuken. Zie ook afb. 29 en 30. [N O, 53c; A 42A, 106]
II-3
|
| 18315 |
onderrok |
onderrok:
ongerrok (L289p Weert, ...
L289p Weert),
pikkeltje:
Uitsl. verkl.
pikkelke (L289p Weert)
|
onderrok (niet onderjurk) [sjort, onderschort, sjörket, zjuupke] [N 24 (1964)] || onderrokje voor kleine meisjes
III-1-3
|
| 26276 |
onderschijf |
onderschijf:
ǫŋǝrsxīf (L289p Weert),
onderste schijf:
ǫŋǝrstǝ sxīf (L289p Weert)
|
De onderste van de twee schijven van het rondsel. Zie ook afb. 58. [N O, 14e]
II-3
|
| 33438 |
onderste balken van de schelf |
stalhouten:
sta.lhǫu̯tǝ (L289p Weert)
|
De onderste balken van een schelf zijn ruwe, onbewerkte balken of boomstammetjes die op de gebintbalken rusten en naast elkaar gelegd de onderste laag van de schelf vormen. Zij zijn meestal rond. Zie ook het lemma "balken van de zolder boven de dorsvloer" (3.2.5). Zjidden is oorspronkelijk aan het Franse ''gîtes'' , dat in het volgend lemma in de term ''contre-gîtes'' voorkomt, ontleend, met herinterpretatie van de ''t'' tot een ''d'' vanuit het enkelvoud. Zie ook afbeelding 16.a bij het lemma "hooizolder, koestalzolder, schelf" (3.4.1).' [N 4, 68; N 4A, 13a; monogr.]
I-6
|
| 31712 |
onderste handvat |
(onderste, linkse, tweede, kort) handvat:
hant˲vat (L289p Weert)
|
Het onderste handvat van de steel van de zeis, dat in de rechterhand wordt gehouden. Doorgaans is dit het korte handvat van model A, zoals beschreven in de algemene toelichting van deze paragraaf en in de toelichting bij het lemma ''steel van de zeis''; daar zijn ook de gegevens opgenomen omtrent de localisatie van model B, waarvan het onderste handvat in de kromming van de steel zit of waar dit handvat lang en T-vormig is. Om de varianten van de substantiva onder één woordtype bijeen te houden en een vergelijking met de opgaven voor het bovenste handvat te vergemakkelijken, zijn de adjectiva (onderste, korte, kleine, enz.) als facultatief in het hoofdwoordtype opgenomen. Zie afbeelding 4, A2 en B2.' [N 18, 67c; N C, 3b2; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 26523 |
onderstel |
poten:
pyj (L289p Weert),
pyǝj (L289p Weert)
|
Het geheel van drie poten en een blad van een spinnewiel. [N 34, B3]
II-7
|
| 27891 |
ondersteunen |
schoren:
sxōrǝ (L289p Weert),
stijpen:
stipǝ (L289p Weert),
stutten:
støtǝ (L289p Weert)
|
Een muur onderschragen met een stut of schoor. Zie voor de fonetisch niet gedocumenteerde vormen het lemma 'Muur'. [N 31, 48a; monogr.]
II-9
|
| 33980 |
onderzadel |
onderzadel:
oŋǝrzāl (L289p Weert)
|
Een vilten lap of een kussen dat onder het zadel ligt. Zie ook lemma Paardedeken Onder Het Zadel. [N 13, 64a en 64b]
I-10
|