| 24546 |
paardezuring |
strontblad:
rumex obtusifolius
stroóntblaat (L289p Weert)
|
ridderzuring
III-4-3
|
| 33339 |
paardsknecht, eerste knecht |
paardsknecht:
pɛrts[knecht] (L289p Weert),
pɛ̄rs[knecht] (L289p Weert)
|
Bij grote bedrijven was er vaak een eerste en een tweede paardsknecht; de eerste ploegde, egde, enz.; de tweede deed meer het vuile werk: mest rijden, stallen schoonmaken enz. (L 322). Voor de fonetische documentatie van het woord (knecht) zie het lemma "knecht, algemeen" (1.3.12). [N M, 1a; monogr.]
I-6
|
| 25037 |
paars, violet |
blond en blauw:
blonk en blauw (L289p Weert)
|
paars [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 23944 |
paasbiecht |
paasbiecht:
paosbeecht (L289p Weert)
|
De Paasbiecht. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 22509 |
paaseieren zoeken |
paaseieren rapen:
paoseijer rape (L289p Weert),
paaseitjes rapen:
poaseikes raape (L289p Weert),
paaseitjes zoeken:
poaseikes zeuke (L289p Weert)
|
Het gebruik om paaseieren te zoeken/rapen op Paaszaterdag, wanneer de uit Rome teruggekeerde klokken geluid hebben. [N 96C (1989)]
III-3-2
|
| 23803 |
paaskaars |
paaskaars:
paoskers (L289p Weert, ...
L289p Weert)
|
De op Paaszaterdag gewijde kaars, de Paaskaars [oeësterkeëts, poaësjkeëts]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23800 |
paaszaterdag |
paaszaterdag:
paoszaoterdig (L289p Weert),
paoszaoteredeg (L289p Weert)
|
Goede Zaterdag, Paaszaterdag [Kaarzamstiech]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 33320 |
pacht, vruchtgebruik |
pacht:
paxt (L289p Weert)
|
Onder pacht worden drie samenhangende betekenissen verstaan: 1. hetgeen de pachter betaalt: "de pacht betalen"; 2. het vruchtgebruik van de grond: "grond in pacht hebben"; 3. het contract: "de boer heeft nog twee jaar pacht". Tocht hangt, evenals de nevenvorm tucht, oorspronkelijk samen met trekken in de betekenis "telen"; leeftocht is dan "tocht ("vruchtgebruik, pachtcontract") voor het leven". Aan tuis, vergelijk Mnl. tuuscen "dobbelen; bedriegen; ruilen", correspondeert Du. tauschen. Belading en belader corresponderen met belasting. Het feest van Sint Remeis of Sint Remigius, wiens naamdag naar de Romeinse kalender op 1 oktober valt, wordt wel de "huurdag der boerenknechten en meiden" genoemd (naar Jongeneel, 54). Bij boermeste: pachtvergoeding in natura; in plaats van een pachtsom te betalen, mocht de boer het onderhavige land voor één jaar gebruiken, mits hij voor eigen rekening het land een goede organische bemesting gaf. [L 14, 6; L 32, 101; Wi 18; monogr.]
I-6
|
| 21689 |
pacht? |
bankenpacht:
bankepacht (L289p Weert),
pacht:
pacht (L289p Weert, ...
L289p Weert)
|
pacht, het bedrag dat men jaarlijks betaalt, b.v. voor een bank in de kerk [de paacht?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 33333 |
pachtboer |
pachter:
paxtǝr (L289p Weert),
pęxtǝr (L289p Weert)
|
Halfer e.d. vanwege de helft, die de pachter van de oogst kon behouden. [S 27; Wi 2; monogr.; add. uit A 10, 2bI]
I-6
|