22310 |
proppenschieter |
klots:
klots (K361p Zolder),
Er bestaan ook klotsberen: bessen die goed "klotsen"- de kunst is in de natuur de juiste bessen te vinden (geen vlierbessen!)
klots (K361p Zolder),
Vgl. klódzbee.r.
en klóts (K361p Zolder),
vgl. pag. 175 sub hullentu.l: (vero. (nu: klótsenhoo.t, klódzbeerenhoo.t), vlierbessenstruik, vlierboomhout; id. Zonh., waar het nog niet vero. is. Vgl. Du. Holunder, Mnl. hol(l)endere; vgl. Du. höhlen, uithollen (de vliertak werd uitgehold om er klótsen, proppenschieters, van te maken).
klóts (K361p Zolder)
|
[SND (2006)]1. Proppenschieter: uitgeholde stok met stamper uit vlierhout, waardoor men met een knal klódzbee.re [klapbes, vlierbes, bes van vuilboom (of sporkenhout)] schiet. || ? [SND (2006)] || Klakkebus; cilindervormig kinderspeeltuig van vlierhout. [ZND 15 (1930)]
III-3-2
|
22312 |
proppenschieter add. |
klotsen (ww.):
Wulle ve es vur et weùtst klótse: om het verst met proppen schieten.
klótse (K361p Zolder)
|
2. Met de klóts (vlierhouten proppenschieter) schieten.
III-3-2
|
20456 |
prostituée |
hoer:
hoer (K361p Zolder),
hōēr (K361p Zolder)
|
prostituée, publieke vrouw [hoer, lichtvink, deerne, blaar] [N 115 (2003)]
III-2-2
|
19676 |
provisiekast, etenskast |
kadol:
kədoͅl (K361p Zolder),
schap:
sxāp (K361p Zolder, ...
K361p Zolder),
schapraai:
sxaprāi̯ (K361p Zolder)
|
voorraad- of provisiekast [N 05A (1964)]
III-2-1
|
18403 |
pruik |
pruik:
preuk (K361p Zolder)
|
Pruik. Kunstmatig vervaardigde haarbedekking, valse haardos [pruik, calotte, toupet] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
28207 |
pruimtabak |
sjiek:
šik (K361p Zolder
[(Zolder)]
[Maurits]),
sjiektoebak:
šiktubak (K361p Zolder
[(Zolder)]
[Zwartberg])
|
Tabak die geschikt is om gepruimd te worden. De mijnwerker gebruikte pruimtabak ondergronds ter vervanging van de sigaret. Volgens Dieteren 1984 (pag. 60) stopten de mijnwerkers in het begin van de Limburgse mijnbouw pruimtabak achter hun kiezen als bescherming tegen het gevaarlijke stof. [N 95, 965]
II-5
|
18926 |
prutsen |
frutselen:
met onozelheden bezig zijn
frutselen (K361p Zolder),
prutsen:
wat zicht ge daar zoo stillekes uit, wat zijt ge weer aan `t vernielen
prutsən (K361p Zolder)
|
prutsen: uitspraak [ZND 40 (1942)]
III-1-4
|
30687 |
puimsteen |
puimsteen:
pø̜jmstin (K361p Zolder),
pǫwmstīn (K361p Zolder)
|
Lichte poreuze gestolde lava met een sponsachtig uiterlijk voor het polijsten van houtwerk en het inschuren van natte grondverf. De 'Gotlandsteen' (Q 162) is een zeer fijnkorrelige zandsteen uit Gotland in Zweden, harder dan puimsteen, die voor fijn schuurwerk wordt gebruikt. [S 29; L 40, 80; N 67, 60c; Renders 1; monogr.]
II-9
|
27555 |
pungel |
sneebors:
snēbǫrs (K361p Zolder
[(Zolder)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden])
|
De tas of samengeknoopte handdoek waarin de mijnwerker zijn spullen naar de mijn meeneemt. Volgens een informant van Q 121 vormen een broek, jasje, hemd, sokken, halsdoek en stukje klokzeep, samengebonden in een blauw geruite handdoek, de pungel. De "sneebors" uit K 361 is een speciale broodzak, een tas die alleen voor boterhammen wordt gebruikt. [N 95, 69; monogr.; Vwo 124; Vwo 579]
II-5
|
32879 |
punt van het blad van de zeis |
punt:
pønt (K361p Zolder),
tip:
tøp (K361p Zolder)
|
De scherpe punt aan het blad van de zeis, aan het uiteinde tegenover de arend en de hak. Zie afbeelding 5, nummer 3. [N 18, 68c; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|