e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Zonhoven

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
meerkoet bleshen: bleshin (Zonhoven), waterhen: woͅtərhen (Zonhoven) meerkoet III-4-1
meester meester: hieje huljt veul va vaoder en moeder, van pa en ma, van noŋk en tant, vanne miester enne geboer, vanne schrijnewerker (Zonhoven), hieje hult veul va vaor en moder, van pa en mem, van noŋk en tant, vanne Miester enne geboer, vannen tummerman (Zonhoven), mi.stər (Zonhoven), mi.štər (Zonhoven) (school)meester [RND] || Hij houdt veel van Vader en Moeder, van Pa en Moe, van Oom en Tante, van Meester en Buurman, van den Timmerman [ZND 44 (1946)] || meester [ZND 01 (1922)] III-3-1
meester-opzichter chef-porion: šɛf-porjõ̜ (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Zwartberg, Waterschei]), šɛf-pǝrjǭ (Zonhoven [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Op elke verdieping is een chef-opzichter of meester-opzichter aangesteld. Hij voert het bevel over de opzichters. [N 95, 127; monogr.; N 95, add.; Vwo 235] II-5
meesterhouwer eerste ouvrier: øjstǝ uvri (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Eisden]) Leider van een groepje arbeiders. Hij heeft veelal het toezicht over de nachtdienst. Volgens de informant van Q 15 kon de meesterhouwer toegevoegd worden aan een opzichter in de afdeling. Hij was dan meesterhouwer-hulpopzichter. Ook een vervoersregelaar-telefonist kon een meesterhouwer zijn. Zie ook het lemma Regelaar Vervoer. [N 95, 149a; monogr.; div.] II-5
meet: lijn waar het spel eindigt meet: Ook gezegd: ao(n)kómstlijn *aankomstlijn, schrap *schrap, striep *streep.  mië.t (Zonhoven), schrap: Sub meet: ook gezegd: ao(n)kómstlijn *aankomstlijn, schrap *schrap, striep *streep.  schrap (Zonhoven) Eindstreep. III-3-2
meetje steken dammen: Verouderde benaming voor het huidige *schramschieten (z. ald.). Niets uit te staan met het modernere dambordspel (< Fr. dame): z. DCXT, deel III, p. 63 (o. peeschieten) en R. dam zijn.  damme (Zonhoven), een brog schieten: Ik ga n brog schieten: Ik ga mijn scheut op de koord gooien.  n brog schieten (Zonhoven), schraampje schieten: schremke schieten (Zonhoven), Lijntje gooien; met een schijf (meestal een moerplaat) of geldstuk (z.o. scheut 5) proberen op een lijn, de schraam (z.o. *brog en schrap 3) te werpen, op +- 5 à 7 m. van de werpers verwijderd. Wie het dichtst bij de lijn of op de lijn ligt, wint de inzet. Ligt men even dicht bij de lijn of met evenveel schijven of geldstukken op de lijn, dan moet er herkanst worden (z.o. *kabelen).  schrémke, schrië.mke schīē.ëte (Zonhoven), Sub schram.  schramke [schremkə} schieten (Zonhoven) *Schramschieten: *Schraampje schieten. || [Schram schieten]. || Dammen2: Met muntstukjes naar een lijn gooien; wie er het kortst bij is, wint de inzet. || het spel waarbij men centen werpt in een bepald vak [meetje steken, mitjezzen, flikken] [N 112 (2006)] || Spel. III-3-2
meetje steken add. brog: Als men erop ligt zegt men: t is brog.  broch/k (Zonhoven), hak: Oere scheu.t lie.ët èn den hák: Je schijf (moerplaat, geldstuk) ligt buiten de toegelaten zone. (Men heeft zichzelf a.h.w. een hak gezet.)  hák (Zonhoven), Uwe scheut ligt (in den) hak.  hak (Zonhoven), scheut: scheu.t (Zonhoven) *Brog: (Schram schieten) De streep/koord waarnaar men moet gooien met de scheuten/rondellen (zie schram). || Hak4: Ruimte naast de schrap bij het lijntje gooien (*schramschieten). || IV. Hak: (Schram schieten) De ruimte naast de koord. || Scheut: *5. Moerplaat (schijf) of geldstuk waarmee geworpen wordt bij het *schramschieten (z. ald.). of *stopje schieten (z.o. stop1, (2). III-3-2
meeuw, algemeen meef: my(3)̄f (Zonhoven) zeemeeuw III-4-1
meevaller chance (fr.): schance (Zonhoven) een voordeel dat bij toeval verkregen wordt [trek, roef, roefel, brentje, hasard, bijval] [N 89 (1982)] III-3-1
mei mei: mee.j (Zonhoven), De mei steken.  mɛ̄j (Zonhoven), meiboom: meeboem (Zonhoven) de tak, struik of vlag die geplaatst wordt op huizen in aanbouw [N 112 (2006)] || II. Mei: **Meiboom op een nieuw huis als het gebint klaar is. || Mei: **2. Meiboom (op de nok, na voltooiing van de ruwbouw). III-3-2