22586 |
bromtol |
bromdop:
broemdop (L419p Elen, ...
L419p Elen),
brom-dop (Q121z Holz, ...
Q121z Holz),
bromdop (Q102p Amby, ...
Q095p Maastricht,
Q013p Uikhoven,
Q013p Uikhoven,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
Q075p Vliermaalroot),
bromkernel:
brŏmkernèl (L318a Keent),
Slechts één en dezelfde naam.
bromkernel (L289p Weert, ...
L289p Weert),
Weert, Hushoven, Boshoven, Vrakker
brŏmkernel (L289p Weert),
brommer:
brommer (Q099p Meerssen, ...
Q036p Nuth/Aalbeek),
Ook wel als in het Nederl. bromtol.
brommer (Q222p Vaals),
brommerd:
brommert (Q036p Nuth/Aalbeek),
bromtol:
broemtol (Q030p Schinveld),
bromtol (Q102p Amby, ...
Q038p Amstenrade,
L192p Bergen,
L269p Blerick,
L247z Broekhuizenvorst,
L247z Broekhuizenvorst,
Q202p Eys,
Q203p Gulpen,
L292p Heythuysen,
Q100p Houthem,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
L289b Leuken,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
L115p Mook,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L293p Roggel,
Q101a Sibbe/IJzeren,
L318p Stramproy,
Q101p Valkenburg,
L214p Wanssum,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach,
Q117a Waubach,
L289p Weert,
L215a Wellerlooi),
bromtōl (L288a Ospel, ...
L288a Ospel),
bromtôl (L250p Arcen, ...
L248p Lottum,
L248p Lottum),
broomtol (L269p Blerick, ...
L267p Maasbree),
brōmtol (L318b Tungelroy),
brōōmtôl (L246p Horst),
brŏmtol (L320p Hunsel),
brŏmtōl (L244c America),
broͅmto:l (Q112p Voerendaal, ...
Q112p Voerendaal),
bròmtol (Q203p Gulpen, ...
L292p Heythuysen,
L292p Heythuysen),
brómtol (Q103p Berg-en-Terblijt),
Een definitief antwoord kan ik U niet geven, soms kokkerel, soms bromtol genoemd.
br-mtol (Q112p Voerendaal),
I/II: Ander woord niet bekend.
bromtol (Q222p Vaals),
met muziek
brŏŏmtol (L164p Gennep),
Ook wel als in het Nederl. bromtol.
bromtol (Q222p Vaals),
Sub tol.
brómtōl (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
Van blik.
bromtol (L296p Steyl),
broomtol (Q203p Gulpen),
Vroeger en nu.
bromtol (Q101p Valkenburg),
Vroeger niet bekend, thans brómtol.
bromtol (Q119p Eygelshoven),
Vroeger onbekend, thans gebruikt men het alg. beschaafd woord.
bromtol (Q095p Maastricht),
bronkdop:
[sic]
broemkdop (P188p Hoepertingen, ...
P188p Hoepertingen),
bruldop:
bruldob (Q113p Heerlen, ...
Q113p Heerlen),
bruldop (Q211p Bocholtz, ...
Q211p Bocholtz,
Q121p Kerkrade),
brulldop (Q113p Heerlen),
Beide bekend onder de naam bruldop.
bruldop (Q211p Bocholtz),
dok:
dok (Q202p Eys, ...
Q193p Gronsveld),
dop:
dob (L318p Stramproy),
dop (P187p Berlingen, ...
P187p Berlingen,
P185p Engelmanshoven,
P185p Engelmanshoven,
L332p Maasniel,
Q155a Neerrepen,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q157a Overrepen,
Q157a Overrepen,
Q078p Wellen,
P177p Zepperen,
P177p Zepperen),
dop, dob (Q038p Amstenrade),
dŏp (L381b Pey),
doͅp (Q003p Genk, ...
Q003p Genk,
L372p Maaseik,
L364p Meeuwen,
Q171p Vlijtingen,
Q171p Vlijtingen),
dopper:
dopper (P052p Schulen, ...
P052p Schulen),
gekleurde dop:
gekleerden dop (Q085p Hoelbeek),
gekleurde dop (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
goers:
[sic]
goers (K357p Paal, ...
K357p Paal),
gromdop:
gromdob (L415a Dorne, ...
L415a Dorne),
gromdop (L360p Bree, ...
L415a Dorne,
L415a Dorne,
L360a Gerdingen,
L360a Gerdingen,
L364p Meeuwen),
houten dop:
hoten dop (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
o.təndoͅp (Q083p Bilzen),
huildobbel:
huuldobbel (Q121p Kerkrade, ...
Q117a Waubach),
hūldŏbəl (Q117a Waubach),
huildok:
huuldok (Q034p Merkelbeek, ...
L433p Nieuwstadt),
huildop:
(h)uuldop (Q017p Elsloo, ...
L267p Maasbree,
Q015p Stein),
den uuldop opzette (Q020p Sittard),
huul-dob (Q097p Ulestraten),
huuldob (L324p Baexem, ...
L331p Swalmen),
huuldop (L295p Baarlo, ...
L327p Beegden,
L327p Beegden,
L426p Buchten,
L426p Buchten,
L431p Dieteren,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L381p Echt/Gebroek,
L430p Einighausen,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
L328p Heel,
L328p Heel,
L291p Helden/Everlo,
L291p Helden/Everlo,
L426z Holtum,
L269a Hout-Blerick,
Q121p Kerkrade,
Q121p Kerkrade,
L298p Kessel,
L298p Kessel,
L434p Limbricht,
L377p Maasbracht,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L332p Maasniel,
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
L294p Neer,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q036p Nuth/Aalbeek,
Q033p Oirsbeek,
L381b Pey,
L381b Pey,
L387p Posterholt,
L381a Putbroek,
Q032a Puth,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L378p Stevensweert,
L296p Steyl,
L270p Tegelen,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L375p Wessem),
huuldòp (L329p Roermond, ...
L329p Roermond),
huëldob (L295p Baarlo, ...
L295p Baarlo),
huëldop (L269p Blerick, ...
L269p Blerick),
hūl-dŏp (L381b Pey),
hūūldŏp (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
húúldob (L330p Herten (bij Roermond)),
hüldop (L271p Venlo),
hüüldop (L375p Wessem, ...
L375p Wessem),
u:ldop (L373p Roosteren, ...
L373p Roosteren),
uuldop (Q021p Geleen, ...
L267p Maasbree,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard),
(huilen)
huuldop (Q021p Geleen, ...
Q021p Geleen),
[NB huule: huilen]
huuldop (Q020p Sittard),
Afkomstig van hulen i.pl.v. brommen.
huuldop (Q032a Puth),
bromtol
ūūldop (L290p Panningen),
Das Etymon (h)uuldop, das wir für Herkenbosch, Melick, Stevensweert (neben pompernel) und Halen belegen konnten, und das auf das (h)ulen: Brummen des Kreisels Bezug nimmt, hat nur örtlich diesen Inhalt. Auch slagdop (Moll neben zwiepdop), staldop Kreisel, den man stellt (Beerse neben staldjas, Arendonk), soppie, sop, soptol, jossop, jaogsop, deren sop irgendwie mit franz. sabot zusammenhängt (Dorst, Oosterhout, Waspik, Made, Hooge Zwaluwe, Breda), jaagdop (Koninksheim, Heers) sind nur örtlich belegt.
(h)uuldop (L384p Herkenbosch, ...
L383p Melick,
L378p Stevensweert),
Het eigenlijke "huuldop"is i.v.m. de in het Sittards dialect zeer labiele h tot "uuldop"geworden.
uuldop (Q020p Sittard),
huildop
huuldob (Q021p Geleen),
I. Alleen van blik;
huuldop (L271p Venlo),
In beide gevallen.
huuldop (L322p Haelen, ...
L322p Haelen),
liefst van palmbomen hout vervaardigd om bestand te zijn tegen treffers van andere tollen
huulldop (Q036p Nuth/Aalbeek),
NB hülle: huilen, loeien.
hüldop (Q121p Kerkrade),
Opm. = bromtol.
huuldop (L327p Beegden),
vgl. pag. 439: Bromtol.
den uuldop opzëtte (Q020p Sittard),
vgl. pag. 46: bromtol, niet gebr.; z. huuldop*.
hūūldop (L329p Roermond),
huiledop:
huulendop (L429p Guttecoven),
ulendop (L371a Geistingen),
[sic]
ulendob (L370p Kessenich, ...
L370p Kessenich),
ulendop (L371p Ophoven),
ulledop (L419p Elen),
huiltol:
huul[tôl} (L248p Lottum, ...
L248p Lottum),
huultol (L192p Bergen, ...
L164p Gennep,
L192a Siebengewald),
ijsdok:
iesdok (Q106p Bemelen, ...
Q101a Sibbe/IJzeren),
ijsdop:
iesdop (L353p Eksel),
izdob (L369p Kinrooi, ...
L369p Kinrooi),
ɛ.isdoͅp (L355p Peer),
jaagdop:
ja:chdoͅp (Q156p Borgloon),
jaagsdop:
[sic]
joͅ:zdup (Q162p Tongeren, ...
Q162p Tongeren),
kokkerel:
kokkerel (Q171p Vlijtingen, ...
Q171p Vlijtingen),
sjoene groete kokkerel (Q095p Maastricht),
Een definitief antwoord kan ik U niet geven, soms kokkerel, soms bromtol genoemd.
kokkərel (Q112p Voerendaal),
kokkerellen:
kŏŏkkerelle (L324p Baexem),
molen:
meule (L429p Guttecoven),
muziekdop:
meziekdob (Q021p Geleen),
meziekdobbe (L368p Neeroeteren),
meziekdop (P190p Gotem, ...
Q170p Grote-Spouwen,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
mezîekdop (Q085p Hoelbeek),
mizi.kdop (Q156p Borgloon),
mizi.kdoͅp (Q156p Borgloon),
muziekdop (P218p Borlo, ...
L360p Bree,
L421p Dilsen,
P049p Donk (bij Herk-de-Stad),
P184p Groot-Gelmen,
L356p Grote-Brogel,
P188p Hoepertingen,
P188p Hoepertingen,
P055p Kermt,
P057p Kuringen,
Q090p Mopertingen,
Q090p Mopertingen,
Q093p Rosmeer,
P056p Stokrooie,
P056p Stokrooie,
P121p Ulbeek,
Q075p Vliermaalroot,
Q078p Wellen),
myziekdo.p (P195p Gutshoven),
myzikdoͅp (P176p Sint-Truiden),
məzeikdop (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
məzi.kdoͅp (P187a Kuttekoven, ...
K317p Leopoldsburg,
Q008p Vucht),
məzi.kd|p (P187a Kuttekoven),
məzi:kdoͅp (Q083p Bilzen, ...
Q156p Borgloon,
Q071p Diepenbeek,
L364p Meeuwen,
P056p Stokrooie,
Q080p Vliermaal),
məzi:kdup (Q071p Diepenbeek),
məziekdop (P118p Kozen, ...
P118p Kozen),
məzikdob (P213p Niel-bij-St.-Truiden, ...
P213p Niel-bij-St.-Truiden),
nuziekdop (P118a Wijer, ...
P118a Wijer),
Ss. sub muziek.
mezej.kdop (Q002p Hasselt),
Ss. sub muziek. Z. ook o. tol.
mezīē.kdóp (Q001p Zonhoven),
Syn. roenkdop.
meziekdop (Q071p Diepenbeek),
vrij jong
myzi:kdup (Q162p Tongeren),
oesdop?:
[sic]
oesdop (Q155a Neerrepen),
paddenstoel:
paddesjtool (Q035p Brunssum),
peeldok:
peildok (Q034p Merkelbeek),
ronkdop:
roenkdop (P176p Sint-Truiden),
ronkdob (P220p Mechelen-Bovelingen),
roonkdop (P197p Heers),
roŋkdop (P176p Sint-Truiden, ...
P176p Sint-Truiden),
runkdoͅp (P176p Sint-Truiden),
ruŋdoͅp (P176p Sint-Truiden),
ruŋkdop (Q078p Wellen),
ruŋkdoͅp (Q078p Wellen),
ruŋkdup (P176p Sint-Truiden, ...
P176p Sint-Truiden),
rò.nkdóp (K361p Zolder),
-ne roenkdop (een bromtol) -haklante (bepaald spel waarbij men met een zakmes in de aarde gooit en zich een "stuk land"afsnijdt) -piëdsje raaje (paardje rijden, op de schoot; hierbij zong men: "Hottotdieze, de molder raajdt noë Bieze, de koekke zin gebak
roenkdop (Q083p Bilzen),
Roonke = brummen.
roonkdop (P197p Heers),
Syn. meziekdop.
roenkdop (Q071p Diepenbeek),
ruisdop:
[sic]
roësdoͅp (P197p Heers),
slaagdop:
slaagdop (Q015p Stein),
tol:
tol (L192p Bergen),
zingdop:
zengdop (Q166p Vechmaal),
zi:ngdop (L317p Bocholt),
zingdob (L367p Neerglabbeek),
zingdop (L317p Bocholt, ...
L366p Gruitrode,
K316p Heppen,
K316p Heppen,
K317p Leopoldsburg,
K317p Leopoldsburg,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
Q090p Mopertingen,
L314p Overpelt),
ziŋdoͅb (L416p Opglabbeek),
ziŋdoͅp (Q087p Gellik, ...
K314p Kwaadmechelen,
K317p Leopoldsburg,
K353p Tessenderlo),
ziŋkdoͅp (Q010p Opgrimbie),
zèŋdoͅp (L424p Meeswijk),
[Met afbeelding].
zingdop (L316p Kaulille),
zèngdop (Q077p Hoeselt),
Zingdop: zing (stam van zingen - klanknabootsend) + dop (tol).
zîŋdoͅp (L364p Meeuwen),
zingende dop:
zingende dop (Q003p Genk),
zingtol:
ziŋtul (Q188p Kanne),
zoemer:
zoemer (Q021p Geleen),
zoemkernel:
zoemkernèl (L318a Keent),
Weert, Hushoven, Boshoven, Vrakker
zŏĕmkernel (L289p Weert),
{z. toel.}:
alleen in blik
/ (L317p Bocholt),
Deze tol niet bekend.
/ (L377p Maasbracht),
Geen bijzondere naam.
/ (Q034p Merkelbeek),
Geine naam (weurt hie neet gemaak).
/ (Q103p Berg-en-Terblijt),
Hier niet bekend.
/ (L318b Tungelroy),
Komt niet voor.
/ (L293p Roggel),
Niet bekend.
/ (L329p Roermond),
Nooit gehoord.
/ (L271p Venlo),
Nooit gezien.
/ (L377p Maasbracht, ...
Q095p Maastricht),
Van hout bestaan ze hier niet.
/ (Q203p Gulpen),
Van hout onbekend.
/ (L296p Steyl)
|
(Blikken) bromtol. || *Muziektol, bromtol. || [Bromtol]. || Al dansende draaien, gezegd van een tol [schrankelen, hekelen, denderen, leuteren]. [N 88 (1982)] || Bromtol (kinderspeelgoed). || Bromtol met een dakje bovenaan. || Bromtol. || Draaitol die bij het draaien een zoemend geluid produceert. || Draaitol, bromtol. || Draaitol. || drijftol [SGV (1914)] || een tol op de hand laten draaien [scheppen, deinderen] [N 88 (1982)] || Een tol op de hand laten draaien [scheppen, deinderen]. [N 88 (1982)] || Hoe noemde men een dergelijk stuk speelgoed, vroeger wel in sommige streken bekend, dat met behulp van een touw en een houten sleutel in beweging werd gebracht? [Lk 03 (1953)] || Hoe noemt (noemde) men de tol, die bij het ronddraaien een brommend geluid maakt, als deze van blik en bontgekleurd is? [Lk 03 (1953)] || Hoe noemt (noemde) men de tol, die bij het ronddraaien een brommend geluid maakt, als deze van hout en door een timmerman was gemaakt? [Lk 03 (1953)] || Hoe noemt (noemde) men de tol, die bij het ronddraaien een brommend geluid maakt. I. als deze van hout en door een timmerman was gemaakt? [DC 24 (1953)], [DC 24 (1953)] || Hoe noemt (noemde) men de tol, die bij het ronddraaien een brommend geluid maakt. II. als deze van blik en bontgekleurd is? [DC 24 (1953)], [DC 24 (1953)] || Hoe noemt men een dergelijk stuk speelgoed dat in beweging wordt gebracht met behulp van een touwtje dat er omheen wordt gedraaid? [priktol] [DC 24 (1953)] || Huuldop*: bromtol. || Kreisel (Peitschkreisel). || Muziekdoos, speeldoos. || Muziekdraaitol. || Muziektol. || Priktol (= werptol: door middel van een erom gewonden touw werpt men hem draaiend op de grond). [ZND 16 (1934)] || tol (speeltuig) [SGV (1914)] || Tol. || Tol: 2. [...] bromtol. || Wetenswaardigheden. [SND (2006)] || Wurfkreisel. || Zingdop: Bromtol. || Zingdop: tol (speelgoed).
III-3-2
|