18198 |
zitvlak van een broek |
bodem:
baom (L295p Baarlo, ...
Q019p Beek,
L269p Blerick,
Q211p Bocholtz,
Q035p Brunssum,
Q027p Doenrade,
Q018p Geulle,
L326p Grathem,
L330p Herten (bij Roermond),
L325p Horn,
Q028p Jabeek,
Q111p Klimmen,
Q192p Margraten,
Q022p Munstergeleen,
Q033p Oirsbeek,
L387p Posterholt,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L270p Tegelen,
L271p Venlo,
L386p Vlodrop),
baom van de boks (L374p Thorn),
baom van de brook (Q098p Schimmert),
boajem (Q200p s-Gravenvoeren),
boam (Q121c Bleijerheide, ...
L428p Born,
L429p Guttecoven,
Q113p Heerlen,
Q112a Heerlerheide,
Q112a Heerlerheide,
L246p Horst,
Q016p Lutterade,
L329p Roermond),
bodem (Q003p Genk),
boeijem (Q198b Oost-Maarland),
boejem (L317p Bocholt),
boeëjem (Q198p Eijsden),
boijum (Q198a Mesch),
bojem (Q106p Bemelen, ...
Q095a Caberg,
Q007p Eisden,
L414p Houthalen,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q180p Mal,
Q015p Stein),
bojjem (ien de bóks) (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
bojəm (Q007p Eisden, ...
Q176a Ketsingen,
Q158p Riksingen,
Q076p Romershoven),
booen (Q121p Kerkrade),
boojem (Q095p Maastricht, ...
Q099p Meerssen),
boom (L287p Boeket/Heisterstraat, ...
L288c Eind,
L320a Ell,
L321p Neeritter,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
Q117a Waubach),
boëjem (Q193p Gronsveld),
bōējəm (L417p As),
bōjəm (L422p Lanklaar, ...
L424p Meeswijk,
Q096c Neerharen),
bōm (L371p Ophoven),
bōm(van də boks) (Q209p Teuven),
bōͅjəm (Q011p Boorsem),
bŏjen (L265p Meijel),
boͅjəm (P050p Herk-de-Stad, ...
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
Q012p Rekem),
bujəm (L372p Maaseik),
bwøəm (Q093p Rosmeer),
by`əm (L416p Opglabbeek),
byjəm (L360p Bree),
byjəm, -s, -kə (L368p Neeroeteren),
bòjəm (Q083p Bilzen),
bòòm (Q197p Noorbeek),
bóiəm (K278p Lommel),
doe löps ouch ummer met de baom op dien veersje (Q097p Ulestraten),
mv: baoem
baom (Q111p Klimmen),
NB p. 292: bóksjeboam, dreumes.
boam (Q113p Heerlen),
van met een v-tje op de a zoals ø
bōm van də boks (Q253p Montzen),
Vero.
baojem (L329p Roermond),
bodemstuk:
syn. kónt.
bòimstùk (Q162p Tongeren),
boksenbodem:
(boksə)bōjəm (L316p Kaulille),
(bókse)boam (L322p Haelen),
beoksebaom (L322a Nunhem),
boeksebaom (L377p Maasbracht),
boeksjebaom (Q030p Schinveld),
bokse baom (L332p Maasniel),
bokse bòòm (L381p Echt/Gebroek),
boksebaom (Q211p Bocholtz, ...
Q035p Brunssum,
L430p Einighausen,
Q039p Hoensbroek,
Q039p Hoensbroek,
Q204a Mechelen,
Q033p Oirsbeek,
L266p Sevenum,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
L271p Venlo),
bokseboam (Q121c Bleijerheide, ...
Q117p Nieuwenhagen,
L289p Weert),
bokseboejem (L420p Rotem),
bokseboém (L289p Weert),
boksjebaom (Q039p Hoensbroek, ...
Q039p Hoensbroek),
boksəbūjəm -by(3)̄jəmkə (L420p Rotem),
bookseboam (L269b Boekend),
bōkscheboam (Q113p Heerlen),
bòkse baom (L381p Echt/Gebroek),
bòksebaom (L270p Tegelen),
bóksebaom (L297p Belfeld, ...
L269p Blerick,
L426p Buchten,
L381p Echt/Gebroek,
L292p Heythuysen,
L294p Neer,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen),
bókseboom (L290a Egchel),
bóksebujem (L360p Bree),
bóksebòòm (L329p Roermond),
bóksemboom (L290p Panningen),
bóksenbaom (L271p Venlo),
bôksebaom (L269p Blerick, ...
L330p Herten (bij Roermond),
L434p Limbricht,
L270p Tegelen,
L271p Venlo),
bôksenbaom (L271p Venlo),
bôksenbójem (L216p Oirlo),
böksenbaom (L269a Hout-Blerick),
(ook gebruikt voor: kwajongen, schavuit)062c
boksebaom (Q121a Chèvremont),
BNO: boôm/bókseboôm. boeëterbóks: afhangende broekbodem, een te ruim zitvlak in de broek; N: boôterbóks.
(bókse)boeëm (L289p Weert),
BNO: bókseboôm.
bókseboeëm (L289p Weert),
ook gebruikt als doe bés `ne bókseaom : je bent nog een broekie
bóksebaom (Q016p Lutterade),
ss. sub boks.
bóksebójem (Q013p Uikhoven),
Zie bojjem.
bóksenbojjem (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum),
boksenwan:
boeksewanne (L377p Maasbracht),
boksewanne (L378p Stevensweert),
boksenzolder:
boksezolder (L353p Eksel, ...
L353p Eksel),
boͅksəzoͅldər (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
bóksezölder (Q121p Kerkrade),
onderste deel
boksezolder (L353p Eksel),
bokszolder:
bookszulder (Q211p Bocholtz),
broekenbodem:
(bròòke)bojem (Q011p Boorsem),
broke-bojem (Q099p Meerssen),
brokebojem (Q015b Kerensheide, ...
Q095p Maastricht,
Q104p Wijk),
brokeboëjem (Q193p Gronsveld),
brooke-bòjem (Q196p Mheer),
brookebaom (Q032a Puth),
brookebojem (Q104p Wijk),
brookebôôm (Q204a Mechelen),
brōkebōͅm (Q248p Remersdaal),
brōkəbōͅjəm (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
oo"dof
brookebojem (Q096a Borgharen),
broekesbodem:
brokesbaom (Q097p Ulestraten),
brookesbaom (Q035p Brunssum, ...
Q014p Urmond),
broeksbodem:
broksbojəm (L423p Stokkem),
brooksbojem (Q014p Urmond),
broͅgzbōͅm (Q209p Teuven),
broeksgat:
bruksxat (K314p Kwaadmechelen),
gat:
ga.t (P048p Halen),
gat (K317p Leopoldsburg, ...
K353p Tessenderlo,
P044p Zelem),
gat van de broek (K318p Beverlo),
gōͅət (P222p Opheers),
xat (K357p Paal),
gerei:
schrey grey (L416p Opglabbeek),
kruisnaad
grèèj (L364p Meeuwen, ...
L364p Meeuwen),
kolf:
vgl. WNT: kolf (I), 3) breed uitlopende achtereinde van een geweer e.d., 4) dikke uiteinde van een biljartkeu; 11) eikel van het mannelijke lid.
kolf (L247p Broekhuizen),
vgl. WNT: kolf (I), 3) breed uitlopende achtreinde van een geweer e.d., 4) dikke uiteinde van een biljartkeu; 11) eikel van het mannelijke lid.
kollef (L210p Venray),
kont:
ko.nt (P218p Borlo, ...
K361p Zolder),
kont (Q156p Borgloon, ...
Q187a Heugem,
Q165p Horpmaal,
K278p Lommel,
Q095p Maastricht,
Q180p Mal,
Q177p Millen,
Q158p Riksingen,
P107a Rummen (WBD),
Q098p Schimmert,
Q101p Valkenburg,
P174p Velm,
L289p Weert,
K361p Zolder),
kont, -ə, -tjə (L368p Neeroeteren),
kontj (L433p Nieuwstadt),
koont (L312p Neerpelt, ...
Q104p Wijk),
ko͂nt (Q088p Lanaken),
koͅnt (K358p Beringen, ...
K361a Boekt/Heikant,
Q002p Hasselt,
P188p Hoepertingen,
Q077p Hoeselt,
P055p Kermt,
Q176a Ketsingen,
Q093p Rosmeer,
P176p Sint-Truiden,
Q162p Tongeren,
Q080p Vliermaal),
koͅnt vḁn də bruk (Q156p Borgloon),
kónt (L417p As, ...
Q083p Bilzen,
Q187a Heugem,
Q015b Kerensheide),
kóntj (L318b Tungelroy),
kontennaad:
kruisnaad
kóntenaot (L364p Meeuwen),
kontje:
kuntje (L312p Neerpelt),
kontstuk:
koont-stuk (L192p Bergen),
kruis:
krais (Q176a Ketsingen, ...
Q180p Mal,
Q162p Tongeren),
krējs (L360p Bree),
krēs (Q002p Hasselt),
kries (L364p Meeuwen, ...
L364p Meeuwen),
kruis (Q003p Genk, ...
Q165p Horpmaal,
L414p Houthalen,
Q014p Urmond),
kruits van de bôks (L299p Reuver),
kruts (Q027p Doenrade, ...
Q032p Schinnen),
kruus (Q198p Eijsden, ...
Q193p Gronsveld,
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
L368p Neeroeteren,
L216p Oirlo,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg,
L289p Weert,
L289p Weert,
Q104p Wijk),
kruus v.d. brook (Q015p Stein),
kruuts (Q038p Amstenrade, ...
L269p Blerick,
L428p Born,
L381p Echt/Gebroek,
Q021p Geleen,
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
Q039p Hoensbroek,
L426z Holtum,
Q022p Munstergeleen,
L433p Nieuwstadt,
Q197p Noorbeek,
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L271p Venlo),
kruutz (L329p Roermond),
krűts (Q111p Klimmen),
krys (L417p As, ...
Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
krøš (L265p Meijel),
krøys (Q077p Hoeselt),
krø͂ͅs (Q076p Romershoven),
krøͅs (K358p Beringen),
krütz (Q039p Hoensbroek),
tøsəbins da wàr ət krø͂ͅs (K361p Zolder),
lok:
lok (L164p Gennep),
polder:
polder (Q156p Borgloon, ...
P108p Grazen (WBD),
P176p Sint-Truiden),
poldər (K358p Beringen),
polər (P052p Schulen),
pōͅldər (Q079a Wintershoven),
pŏlər (K361a Boekt/Heikant),
poͅldər (P048p Halen, ...
P046p Linkhout,
P213p Niel-bij-St.-Truiden,
Q178p Val-Meer,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
poͅlər (Q071p Diepenbeek),
poͅlər, -s, -kə (Q086p Eigenbilzen),
pòlder (Q083p Bilzen, ...
P176p Sint-Truiden),
schrede:
schrey grey (L416p Opglabbeek),
sjréég (L417p As),
de eerste 10 cm vanaf het kruis [vgl. Van Dale (DN): Schritt, 2. kruis (v.e. broek)]
schreej (Q121c Bleijerheide),
vot:
vôt (Q036p Nuth/Aalbeek, ...
Q036p Nuth/Aalbeek),
bodem
vot (L368p Neeroeteren),
votbodem:
votboom (L290p Panningen),
wabbel:
wabbel (L330p Herten (bij Roermond)),
wambuis:
Roukens, Wort- und Sachgeographie, p. 198: waumes < Ofr. wambais < Mlat. wambasium < Germ. *wamba buik. J.Schrijnen: Uit Nederlandsch Zuidoostelijk dialectgebied. In: Zeitschrift für Deutsche Mundarten (1923), p. 232-236. P.DHaene, Bijdrage tot het historisch en geografisch onderzoek van Latijnse en Romaanse leenwoorden in de Zuidnederlandse dialecten. Vest. Onuitgegeven manuscript van een licentiaatsverhandeling. KU Leuven, 1946.
wāuməs (L424p Meeswijk),
wan:
vgl. WNT wan (III), 2) d) [Kemp.]: Zitvlak in een broek; -f) [Limb.]: Groot achterwerk.
wan (L330p Herten (bij Roermond), ...
L423p Stokkem,
L289p Weert),
wān (L422p Lanklaar),
zitvlak:
zotvlak (L192p Bergen),
zolder:
zo.lder, zö.lder (L164p Gennep),
zolder (Q071p Diepenbeek, ...
Q165p Horpmaal,
K278p Lommel,
L163p Ottersum,
L266p Sevenum,
L318b Tungelroy),
zoller (L414p Houthalen, ...
P051p Lummen,
L364p Meeuwen,
L364p Meeuwen),
zolər (K361p Zolder),
zōlder (L159a Middelaar),
zoͅldər (L286p Hamont),
zoͅlər (P049p Donk (bij Herk-de-Stad)),
zulder (L289p Weert),
zölder (L271p Venlo),
zøldər (K278p Lommel),
zølər (K358p Beringen),
B.v. Enne zolder ien de bóks, zei men als het achterpand van de broek te wijd was.
zōlder (L217p Meerlo, ...
L214p Wanssum)
|
1. broeksbodem; 2. achterkant van kinderbroek, die kan naar beneden klappen || 2. gedeelte van herenbroek tussen de benen || 4) deel van kledingstuk dat om het achterste zit || [4.] zitvlak || [bodem v. broek] || [bodemstuk] || [brokebojem*]: kruis van de broek || achterste gedeelte van de broek || achterste gedeelte van de broek tussen taille en kruis || bodem [in de broek], d.w.z. laaghangend achterdeel || bodem, zitvlak (ook van broek), kont || bodem: d) broek met afhangend kruis || bodem; zitvlak van de broek || Broek. (Moeder zei tegen kleine Kees:) Jij loopt ook altijd met een afgezakte broek! [DC 39 (1965)] || Broek. Hoe is de juiste uitspraak van het woord broek (kledingstuk) ? [ZND 47 (1950)] || broekbodem || broekzolder || het kruis van de broek || het kruis van de broek (zolder, kont, kruis, schreej enz.) [N 59 (1973)] || Klepbroek. Kent uw dialect een bijzondere naam voor de broek met afvallende klep, zoals nog door kleine jongens wordt gedragen ? [ZND 47 (1950)] || kruis in de broek || kruis van een broek || kruis van een broek (gat, achterwerk) || zitvlak van broek || zitvlak van de broek || zitvlak, kruis, bodem van de broek [boksebaom, zolder, zuur schrej, kont, wan] [N 23 (1964)] || zolder
III-1-3
|