e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=K361p plaats=Zolder

Overzicht

Gevonden: 3499

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
akkergrens, grensvoor scheivoor: sxē.[voor] (Zolder) De grens tussen twee afzonderlijke akkers in de vorm van een diepe voor die met de ploeg getrokken wordt. Zie voor de fonetische documentatie van de woorddelen øvoorŋ resp. øvoordŋ het lemma ɛploegvoorɛ (wld I.1, blz. 105-106).' [N 11, 56; N 11A, 120; JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2c; L B2, 268; L 24, 27; L 41, 24; monogr.] I-8
akkersleep, weidesleep molhopenbreker: mǫlhupǝbrē̜kǝr (Zolder), rijzer: rē̜.zǝr (Zolder) Het toestel of werktuig waarmee men de akker en/of de weide sleept. Behalve de sleeptypen die door de afb. 89 t/m 95 worden voorgesteld, werd ook de omgekeerde eg als sleep gebruikt. Zo nodig verzwaarde men die met graszoden, een zak aarde of iets dergelijks. Vaak werd de sleepeg voorzien van berkenrijs, doorn- of braamtakken of prikkeldraad. Men kon deze tussen de egbalken door vlechten, onder de eg vastbinden of achter aan de eg bevestigen. Zulk een sleep gebruikte men vooral om pas gezaaid spurrie-, klaver-en graszaad slepend in de grond te brengen. Soms werd er ook een tarwe- of een aardappelveld mee bewerkt. De omgekeerde eg kon - al dan niet voorzien van rijshout e.d. - ook als weidesleep dienen, voor het slechten van molshopen, het fijner uitsmeren van verspreide mest en ter bestrijding van mosvorming. Men sleepte de akker of de weide soms ook wel met een grote bos berken- of andere takken, die men van voren bijeenbond of - gespreid - tussen twee balken klemde. Voor het ''sleep''-gedeelte van varianten verderop in het lemma zie men het simplex sleep aan het begin. In het lemma ''eg'' vindt men de waarde van het woord(deel ''eg'' resp. ''eg'' verklaard. [JG 1a+ 1b+ 1c+ 1d; N 11, 85; N 11A, 179 + 181b + c; N 14, 81; N 18, 22; N 27, 1a add.; N J, 10; N P, 17 + 18; N Q, 17; A 13, 16b; A 40, 10a + b; div.; monogr.] I-2
allerheiligen allerheiligen: aller-elligen (Zolder) Allerheiligen. [ZND 19A (1936)] III-3-3
allerzielen allerzielen: allerzielen (Zolder) Allerzielen. [ZND 19A (1936)] III-3-3
alles kwijt keps: Overgenomen slangwoord uit het Jiddisch.  képs (Zolder) 1. Blut, platzak. III-3-2
altaar altaar (<lat.): op dən oaltər (Zolder) Op het altaar (let op het geslacht!) [ZND 32 (1939)] III-3-3
ambtenaar bureauman: byroma.n (Zolder  [(Zolder)]   [Laura, Julia]), bǝroma.n (Zolder  [(Zolder)]   [Zolder]) Het algemene woord voor de ambtenaar op de mijn. Een woordtype als "pennelekker" is echter spottend bedoeld. Een schrijver zit op kantoor. [N 95, 140; monogr.] II-5
andere benamingen voor de kleuren van het vederkleed rood, een ~: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  e rōē.t (Zolder), witkop: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  ne witkóp (Zolder), witte, een ~: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  ne witte (Zolder) Kent U andere benamingen voor de kleuren van het vederkleed (+ korte beschrijving)? [N 93 (1983)] III-3-2
andere inzetmogelijkheden asduif: (alles aan de nr. 1).  az(douf) (Zolder), bom: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  de bóm (Zolder), korf: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  de kù.ref (Zolder), krabber: Opm. recentelijke benaming (= vast bedrag voor laatste).  de krabber (Zolder), pot: (hoge inzet dan eerste duif).  de pót (Zolder), pouletje vanachter: Opm. recentelijke benaming (= vast bedrag voor laatste).  et poeleke van áchter (Zolder), scharreweg: (= vast bedrag voor laatste)? - ps. weet niet zeker of deze opmerking wel bij dit antwoord hoort (invuller heeft alles erg slordig en onduidelijk genoteerd!).  de schéérewéch (Zolder) Kent U nog andere inzetmogelijkheden? Graag benaming en omschrijving. [N 93 (1983)] III-3-2
andere middelen om een duif binnen te lokken bet eten gooien: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  bè ië.te gòje (Zolder), bet het voederbusje rammelen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  bè et vòjerbuske rammele (Zolder) Kent U nog andere middelen om de duif binnen te lokken? bijv. met graan in doos schudden. Hoe heet dat? [N 93 (1983)] III-3-2