| 32874 |
zeisring |
bus:
bø̜s (Q197a Terlinden),
ring:
reŋk (Q197a Terlinden)
|
Het los metalen onderdeel van de zeis, dat steel en blad te zamen houdt. Bij de ouderwetse zeis was dit onderdeel een metalen band of ring die om de zeissteel en de daartegenaan liggende arend van het blad sloot en die door middel van een spie tussen ring en arend of tussen ring en steel werd vastgeslagen. De ring was niet persé rond, maar vaak aangepast aan de vorm van het uiteinde van de steel en van de arend, en kon zodoende een vierkante of afgeplatte omtrek hebben. Bij de moderne zeisen vindt men wel een ring in de vorm van een manchet die met imbusschroeven wordt vastgezet; benamingen als slot en manchet wijzen wellicht op deze vorm van de zeisring. Zie afbeelding 4, nummer A3 en B3. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel zeis zie het lemma ''zeis''.' [N 18, 67d; JG 1a, 1b, 2c; A 14,2; L 45, 2; add. uit L 26, 18; monogr.]
I-3
|
| 23513 |
zeswekenmis |
zeswekendienst:
zeswêekedeens (Q197a Terlinden)
|
Een mis die zes weken na iemands overlijden wordt opgedragen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 34311 |
zeug met biggen |
kriem:
krēm (Q197a Terlinden),
zou:
zǭu̯ (Q197a Terlinden)
|
Vrouwelijk varken dat heeft gejongd. [N 19, 6; L 37, 49c; monogr.]
I-12
|
| 33146 |
zeven met de handzeef |
zeven:
zē̜vǝ (Q197a Terlinden)
|
Zaaigraan winnen uit het met de wan gezuiverde graan door het te zeven. [N 14, 41b, 42b en 43b; JG 1a, 1b; Wi 43; S 45; monogr.]
I-4
|
| 21772 |
zich aanstellen |
zich belachelijk maken:
belechelijk make (Q197a Terlinden)
|
zich aanstellen [N 102 (1998)]
III-3-1
|
| 18804 |
zich bedenken |
zich bedenken:
zich bedeenke (Q197a Terlinden)
|
van besluit veranderen, van zijn mening terugkomen [zich bedenken, fineren] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19004 |
zich gedragen |
zich goed gedragen:
zich good gedrage (Q197a Terlinden)
|
zich goed gedragen [zich voegen, zich gevoegen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19319 |
zich heel wat inbeelden; ingebeeld persoon |
hoog in de kop hebben:
hòèg in der kop höbb (Q197a Terlinden),
hòèg in der kop höbbe (Q197a Terlinden),
zich een menen:
zich eng mienge (Q197a Terlinden)
|
het doen blijken van het gevoel dat men meer is dan anderen [trots, trotsheid] [N 85 (1981)] || het gevoel van meerderheid te zeer of ongegrond doen blijken [groots] [N 85 (1981)] || zich heel wat inbeeldend, een te hoge mening van zich zelf hebben [veel kak hebben, veil hebben, ophangen, veel gasconnades veil hebben] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 18864 |
zich kwaad maken |
opregen (<du.):
oprege (Q197a Terlinden)
|
zich kwaad maken [zich opruien, zich optoornen, uit zijn korf schieten] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 33844 |
zich over de rug wentelen |
(zich) ombruien:
ømbrȳi̯ǝ (Q197a Terlinden),
(zich) trullen:
trølǝ (Q197a Terlinden)
|
Geregeld gaan de paarden op hun rug liggen en slaan met de poten in de lucht. Zij doen dit vooral bij jeuk of buikpijn. [JG 1a, 1b; N 8, 69]
I-9
|