e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 1

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
bekvechten afstrijden: aafsjtrie-je (Schaesberg), aafsjtriejə (Roermond), aafstri-je (Bree), aafstrieje (Neer, ... ), aafstrieë (Hoensbroek), aafstrieën (Kesseleik), aafstrij-j-en (Eksel), aafstrièè (Schimmert), afstriee (Eys), afstrieje (Tienray), afstrijden (Heythuysen, ... ), ààfsjtrĭĕjə (Heerlen), beenvechten: bēnvēgtə (Maastricht), bekvechten: bekvechte (Geulle, ... ), bekvechten (Kesseleik, ... ), bekvechtə (Maastricht, ... ), bekvechtən (Urmond), bekvegtə (Hulsberg), bekvêgte (Meijel), bèkvèchte (As), collationeren (<fr.): Weijnen 2003 (pag. 180): klasjenere, kletsen (nbrab.) &lt;&lt; fra. collationner, afl. van M.E. Latijn ontleend collatio avondmaaltijd. Men hield namelijk in de kloosters tijdens die maaltijd een uiteenzetting.  klasjeneeren (Arcen), discuteren (<fr.): Van Dale: discuteren (&lt;Fr.), een discussie voeren, van gedachten wisselen, over iets redetwisten.  diskereere (Meerssen), disputeren (<fr.): Van Dale: disputeren (&lt;Fr.), wetenschappelijk redetwisten; - kibbelen, twisten.  dis-pu-tee-re (Vijlen), dispeteere (Borgharen, ... ), dispeteere(n) (Schinveld), dispeteire (Schinnen, ... ), disputeere (Eys, ... ), disputeeren (Schaesberg), disputeren (Horn), dĭspeteeren (Guttecoven), dĭspeteiren (Guttecoven), tispeteere (Puth), enselen: enschele (Schimmert), ensjele (Rimburg), ensələ (Maastricht), henjtschele (Eijsden), hèènsjele (Mheer), zich ensjele (Klimmen), zich ĕnchele (Heek), zich èn⁄sjələ (Brunssum), = du. hänseln = zum Hans machen, d.i. tot Hansworst; voor de gek houden, plagen. Rijnl. hänseln = zum besten halten, necken, sticheln (Rh.Wb.).  ensele (Maastricht), herrin: herrieje (Venlo), kavelen: Van Dale: kavelen, 2. (veroud.) met het verstand onderscheiden, nagaan, gissen.  kavele (Helden/Everlo), kekelen: Van Dale: kekelen, (gew.) op scherpe en luidruchtige toon praten over iets; kijven.  keekele (Maastricht), kekele (Sint-Pieter), zich kékèle (Maastricht), zig keekələ (Maastricht), kijven: kevie (Nunhem), kievə (Swalmen), kijven (Leopoldsburg), knibbelen: knebbele (Amby, ... ), knèbbələ (Heerlen), zich knebbele (Brunssum, ... ), krakelen: krakele (Kerkrade), muilen: mit emes mōēle (Swalmen), moele (Meijel, ... ), moelə (Gennep, ... ), mōēle (Maasbree), mŏĕle (Gennep), muilvechten: maolvechte (Echt/Gebroek), moelvechte (Baarlo, ... ), moelvechten (Heythuysen, ... ), moelvechtə (Doenrade, ... ), moelvĕchte (Stevensweert), moelviechte (Wellerlooi), moelvèchte (Sevenum, ... ), moelvègtə (Montfort), moelvèjte (Banholt), moelvêchte (Panningen, ... ), moelvêgte (Meijel), moēlvechte (Voerendaal), moélvechte (Gronsveld), mōēlvechte (Steyl, ... ), mōēlvechtə (Venlo), mōēlvèchtə (Nieuwenhagen), muilvechten (Meeuwen), my(3)̄lveͅxtə (Meeuwen), mówlvèchte (As), (n moelfechter).  moelfechte (Klimmen), parleien (<fr.): #NAME?  parleije (Heerlen), plannen: planne (Mheer), praten: praote (Simpelveld), redeneren: Van Dale: redeneren, 4. een betoog houden, argumenteren, redetwisten.  redeneere (Sevenum), redeneeren (Urmond), rēdeneere (Berg-en-Terblijt), riddeneere (Valkenburg), redetwisten: rejetwiste (Hunsel), rikrooien: vgl. Meerlo-Wanssum Wb. (pag. 239): rikraoje, prakkezeren, nadenken, aarzelend nadenken voor men begint.  rékróje (Tienray), ruzie maken: ruzie maken (Kelpen), rūze moake (Hoeselt), ruzing maken: rijzing moake (Vlijtingen), ruzing make (Reuver), rŭŭzing maku (Brunssum), rŭzing māāke (Schimmert), schelden: schèlle (Maastricht), sjelje (Nieuwstadt, ... ), sjellə (Wijnandsrade), sjéllə (Maastricht), zig sjéllə (Maastricht), schervechten: schèrvechte (Blitterswijck), schreien: sjrĭĕjə (Oirsbeek), smoelvechten: smoelvechten (Stein), stechelen: sjtechele (Buchten), sjtĕchele (Beegden, ... ), sjtèchele (Sittard, ... ), sjtèchələ (Kapel-in-t-Zand), sjtègələ (Roermond), stechele (Afferden, ... ), stechelen (Sint-Odiliënberg), steggele (Echt/Gebroek, ... ), steggele(n) (Obbicht), stĕchele (Buggenum, ... ), stächele (Lutterade), stèchele (As), stèggele (Grubbenvorst), stêchele (Lottum), strevelen: sjtrevele (Helden/Everlo), sjträvele (Belfeld), sjtrèvele (Asenray/Maalbroek), sjtréévele (Swalmen), strèvele (Montfort), strêvele (Beesel, ... ), strêvelen (Reuver), WNT: strevelen, B) 1. strijd voeren; - 2. tegenspreken. In Limb. [z. Onze Volkstaal 2, blz. 229b]  sjtraevele (Herten (bij Roermond)), sjtrèvələ (Kapel-in-t-Zand), sjtréévele (Swalmen), straevele (Horst, ... ), streevele (Maasbree), streven: straeve (Dieteren), strêve (Dieteren), strijden: sjtriehje (Waubach), sjtriejə (Roermond), sjtrĭĕjə (Epen, ... ), strieje (Maasbree, ... ), striejen (Schinnen), strijden (Meeuwen), strijen (Jeuk), strīējə (Schinnen), stréé (Loksbergen), strééjə (Meijel), stu‧jje (Weert), ze.x štr‧ii̯ə (Eys), zich sjtrieë (Gulpen), zich sjtrīējə (Amstenrade), zich striĕjə (Nieuwenhagen), taggen: (se taquiner).  zich tàg`ge (Gulpen), tellewellen: tèlləwèllə (Heerlen), uitkafferen: oetkaffere (Beek), uitkafferen (Meeuwen), uitpoetsen: zich oetpoetse (Thorn), uitschelden: oasjelde (Vaals), oetscheljen (Born), oetsjelle (Wijlre), uitsnauwen: ōētsjnauwə (Reuver), vreigelen: vrejgələ (Brunssum), WNT: vreigelen, vreegelen, vrei(e)len, vreelen, wr-, 4. Alleen in Limb.: moeilijkheden makend, plagend elkaar dwarsboomen, redetwisten, krakelen.  vreigele (Maastricht, ... ), vreigələ (Maastricht), vreijele (Susteren), vrijgele (Nunhem, ... ), wreigele (Geleen), wrèjgele (As), zich vreigele (Geleen), zich vrejgələ (Brunssum), woorden hebben: wöörd höbbe (Caberg), wreken: vgl. Weerlands Wb.2 (pag. 390): vreike, ruzie zoeken.  vrei‧ke (Weert), zich in de haren zitten: z⁄ch in de haore zitte (Caberg), zich prijten: zich priete (Neer) a. zaniken; - b. refl. kibbelen || een luidruchtige woordenstrijd, onenigheid die door praten of schreeuwen tot uitdrukking komt [ruzie, ravelleke, poepelderij, kadij, twist, ruzing, kerwel, actie, piekenpoek] [N 85 (1981)] || het niet eens zijn en ruzie maken over kleinigheden, door wederzijds gebrek aan inschikkelijkheid vooral gezegd van kinderen [stechelen, sechelen, aantelen, akkenaaien, naarswaar-zen, grendelen, stensen, keken, kibbelen] [N 85 (1981)] || redetwisten [SGV (1914)] || ruzie maken [kakelen, puken] [N 85 (1981)] || ruzie maken door woorden [afstrijden, rikrooien, kerwee hebben, strijden, muilvech-ten, smoelvechten, opstrijden] [N 85 (1981)], [N 85 (1981)] III-3-1