| 33166 |
besjes aan de aardappelplant |
bellen:
bɛlǝ (Q072p Beverst)
|
De besachtige groene vruchten die zich uit de bloemen van de aardappelplant ontwikkelen. Vroeger, voordat men pootaardappelen selecteerde uit de eigen oogst, werd uit deze vruchtjes van de plant pootzaad gewonnen. Het lemma bevat alleen meervouden. Bij goesbollen wordt door de zegslieden opgegeven dat ...kinderen deze bollen aan een lange twijg (steken) en dan de bollen zo ver mogelijk weggooien of zwiepen; goezen is "zwiepen". Warnant (1949, 175) vermeldt dit spel ook voor Waals Haspengouw. Het regelmatige voorvoegsel aardappel- of patatte- is hier weggelaten; zie het lemma Aardappel. Zie voor de fonetische documentatie van de varianten voor aardappel, ook datzelfde lemma Aardappel. [N 12, 7; L 32, 14; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|
| 21532 |
besteken |
schenken:
šiŋkə (Q072p Beverst)
|
schenken [ZND A1 (1940sq)]
III-3-1
|
| 21471 |
betalen |
betalen:
djè mut geld hebbe om konne te betoale (Q072p Beverst)
|
Hoe zegt ge in uw dialect: "ge moet geld hebben om kunnen te betalen"of "ge moet geld hebben om te kunnen betalen"? De gehele uitdrukking weergeven. [ZND 36 (1941)]
III-3-1
|
| 30046 |
beton storten |
betonneren:
bǝtǫnērǝ (Q072p Beverst)
|
De aangemaakte vloeibare beton in de bekisting gieten. Zie voor de fonetische documentatie van het woord '(beton)' het lemma 'Beton'. [N 30, 51c]
II-9
|
| 30048 |
betonhouw |
mesthaak:
męshō(w)k (Q072p Beverst)
|
Riek waarvan de twee tanden loodrecht op de steel staan. Het werktuig wordt gebruikt bij het maken van beton om de verschillende bestanddelen dooreen te mengen. Zie ook afb. 24. [N 30, 49; monogr.]
II-9
|
| 30045 |
betonijzer |
korf:
kør(ǝ)f (Q072p Beverst)
|
Metalen staven die in het beton worden aangebracht. Beton dat op deze wijze is versterkt, kan beter de erop uitgeoefende buig- en trekspanningen opnemen. De afzonderlijke staven van betonijzer noemde men in Q 83 'ijzers' ('ęjzǝrs'). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '(beton)-' het lemma 'Beton'. [N 30, 51b]
II-9
|
| 30040 |
betonzand |
bergkiezel:
bɛrǝxkīzǝl (Q072p Beverst),
gewassen kiezel:
gǝwasǝ kīzǝl (Q072p Beverst)
|
Grove, kiezelachtige zandsoort die wordt gebruikt bij de bereiding van beton. 'Maaszand' was volgens de invuller uit L 316 een grove zandsoort. Zie ook het lemma 'Metselzand'. [N 30, 48]
II-9
|
| 24561 |
beuk |
beuk:
gecombineerd met ZND 1 a-m "beuk
biek (Q072p Beverst),
biëk (Q072p Beverst)
|
beuk (een hoge beuk) [ZND 21 (1936)]
III-4-3
|
| 20786 |
beurs, overrijp |
paprijp:
paprijp (Q072p Beverst)
|
overrijp, murw [ZND 31 (1939)]
III-2-3
|
| 34498 |
bevruchten |
vogelen:
vogǝlǝ (Q072p Beverst)
|
Het bevruchten van de hen door de haan. [JG 1a, 1b, 2c; N 19, Q 111 add.; monogr.]
I-12
|