| 33067 |
rij schoven in het veld |
jaan/gaan:
jēǝn (L429a Berg)
|
Rij gebonden maar nog niet in stuiken bijeengezette schoven in het veld. Vergelijk vooral de lemma''s ''graanzwad, rij gemaaide halmen'' (4.2.10) en ''rij hokken in het veld'' (4.6.20). [N 15, 24; monogr.; add. uit JG 1b; A 23, 16]
I-4
|
| 33123 |
rij van de bovenste laag |
rij:
rīi̯ (L429a Berg)
|
Elk van de twee rijen waardoor de bovenste laag van het dorsbed wordt gevormd. [N 14, 19; JG 2c; monogr.]
I-4
|
| 32921 |
rij, wiers |
rij:
rāi̯ (Q163p Berg),
wal:
węl (L429a Berg)
|
De langwerpige heuveltjes of stroken waarin het nog niet geheel droge hooi wordt bijeengeharkt voordat het op hopen wordt gebracht. [N 14, 101; JG 1b, 2c en Goossens 1963; A 10, 19; A 16, 2; L 38, 37; monogr.]
I-3
|
| 21130 |
rijden |
jagen:
Heel weinig; meest: jaoge.
jōͅgə (Q163p Berg),
rijden:
raijə (Q163p Berg),
Heel weinig; meest: jaoge.
rāījə (Q163p Berg)
|
rijden [ZND A2 (1940sq)], [ZND m]
III-3-1
|
| 33174 |
rijentrekker |
schramentrekker:
šrǭmǝtrękǝr (L429a Berg)
|
De rijentrekker is een houten harkachtig gereedschap waarmee evenwijdige lijnen of sleuven getrokken worden, waarlangs gezaaid of gepoot wordt, zonder dat men telkens touwen hoeft te gebruiken. Door op de snijpunten te planten van de lengtelijnen en de dwarslijnen die men over de akker heeft getrokken, kan men de afstand tussen de planten gelijk houden. Sommige rijentrekkers hebben aan boven- én onderkant tanden. De afstanden tussen de tanden variëren, afhankelijk van de plantensoort die gekweekt wordt. Er zijn ook rijentrekkers met verstelbare tanden. De gebruikelijke afstand tussen de aardappelstruiken varieert van 40 tot 60 cm. [N 18, 96; monogr.; add. uit N 18, 43; N 11A, 83]
I-5
|
| 20816 |
rijp |
rijp:
ráá-ip (Q163p Berg)
|
rijp [RND]
III-2-3
|
| 33978 |
rijzadel |
rijzadel:
rai̯zǫi̯ǝl (Q163p Berg)
|
Zadel dat gebruikt wordt bij het berijden van een paard. [JG 1a, 1b]
I-10
|
| 33084 |
rijzen, uit de aren vallen |
rijzen:
rēzǝ (Q163p Berg),
ruizelen:
rȳzǝlǝ (L429a Berg)
|
Het uit de aren vallen van de graankorrels, wanneer het graan goed droog is en op de wagen getast wordt. ''tasser op de wagen'' (5.1.5). In L 286 en 288 voegt men toe dat dergelijk koren rijskoren (riskōrǝ) wordt genoemd. De laatste drie uitdrukkingen betekenen zoveel als: "het koren is zo droog dat de korrels uit de aren vallen". Naar de fonetische verschijningsvorm zouden de uitdrukkingen (het is) rijs echter ook persoonsvormen van het werkwoord rijzen kunnen zijn.' [N 15, 53; JG 1a, 1b, 2c; L 32, 41; monogr.]
I-4
|
| 18396 |
ring |
ring:
reŋk (Q163p Berg)
|
ring [ZND A1 (1940sq)]
III-1-3
|