| 17868 |
met de linkerhand |
met de linkse hand:
met də leŋksə hant (Q156p Borgloon)
|
met de linkerhand [ZND 37 (1941)]
III-1-2
|
| 33176 |
met de schop poten, kuiltjes maken |
kuilen maken:
kǫu̯lǝ mǭkǝ (Q156p Borgloon),
planten:
[planten] (Q156p Borgloon)
|
Het poten met de hand, in tegenstelling tot het poten met de ploeg, bestaat eigenlijk uit drie handelingen: (a) het graven van een kuiltje met de schop ofwel het steken van een gat in de grond met de kruk; (b) het gooien van een pootaardappel in dat kuiltje; en (c) het weer dichtmaken van het gat. In de vragenlijst zijn de handelingen (a) en (b) apart afgevraagd; maar soms hebben de zegslieden toch met één algemene term geantwoord. Deze algemene termen voor poten staan achter in het lemma bijeen; voor de fonetische documentatie daarvan zij verwezen naar het lemma Poten. [N 12, 14 en 15; monogr.]
I-5
|
| 33999 |
met de zweep slaan of geluid geven |
djekken:
tjɛkǝ (Q156p Borgloon),
kraken:
krǭ.kǝ (Q156p Borgloon),
zwepen:
zwēpǝ (Q156p Borgloon)
|
Het slaan met de zweep brengt een knallend geluid voort. Terwijl in de enquête van J. Goossens het werkwoord zwepen in de jaren vijftig enkel voor Achel (L 282) en Hamont (L 286) werd opgetekend, vermeldt de enquête van P. Willems (1885)het nog voor een groot aantal gemeenten uit de beide Limburgen. Zie in dit verband ook ros voor "paard" (WLD I, afl. 9, p. 5). [JG 1a, 1b, 2c; L 8, 141a; Wi 42; monogr.]
I-10
|
| 22641 |
met een drijftol spelen |
doppen:
doͅpə (Q156p Borgloon, ...
Q156p Borgloon,
Q156p Borgloon)
|
Hoe noemt men het spelen met dit speelgoed [kinderspeelgoed dat paddestoel- of kegelvormig is en dat met een zweep wordt voortgedreven]? [DC 24 (1953)] || Hoe noemt men het spelen met dit speelgoed? [Lk 03 (1953)]
III-3-2
|
| 22760 |
met een priktol spelen |
doppen:
doͅpə (Q156p Borgloon, ...
Q156p Borgloon),
jagen:
ja:gə (Q156p Borgloon)
|
Hoe noemt men het spelen met dit speelgoed [een stuk speelgoed dat in beweging wordt gebracht met behulp van een touwtje dat er omheen wordt gedraaid]? [DC 24 (1953)] || Hoe noemt men het spelen met dit speelgoed? [Lk 03 (1953)]
III-3-2
|
| 22761 |
met een priktol spelen -> een priktol bovenhands uitwerpen |
kappen:
kapə (Q156p Borgloon)
|
Hoe noemt men het spelen met dit speelgoed? [Lk 03 (1953)]
III-3-2
|
| 22895 |
met een zelfgemaakte tol spelen |
doppen:
doͅpə (Q156p Borgloon)
|
Hoe noemt men het spelen met dit speelgoed? [Lk 03 (1953)]
III-3-2
|
| 34140 |
met opgeheven staart rondlopen |
biezen:
bei̯zǝ (Q156p Borgloon),
bęi̯zǝ (Q156p Borgloon),
bīzǝ (Q156p Borgloon)
|
[N 3A, 9a; JG 1a, 1b; monogr.]
I-11
|
| 34003 |
met paard en kar rijden |
varen:
vǭ.rǝ (Q156p Borgloon)
|
[JG 1b, 2c; N 8, 100; Wi 33; monogr.]
I-10
|
| 34004 |
met paard en koets rijden, paardrijden |
varen:
vǭ.rǝ (Q156p Borgloon)
|
Het paard besturen als het voor de koets gespannen is, of als het als rijdier gebruikt wordt. Deze twee begrippen worden terminologisch niet onderscheiden. [JG 1a, 1b; Wi 29; monogr.]
I-10
|