| 20647 |
slappe koffie |
klits:
(m.).
klets (L413p Helchteren)
|
Slappe koffie (lierie, loerie, zwadder, zwoelie, poelie, poelespaat, poelieprats, laarie, paalie, pèùjt, merriezèèjk?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 33751 |
slecht gesneden hengst |
piet:
pit (L413p Helchteren)
|
Bij de piet is slechts één teelbal uitgesneden; men kan daarom spreken van een halfgelubde hengst. Bij de klophengst zijn één of beide zaadballen niet uit de buikholte ingedaald; hij mag niet voor de kweek gebruikt worden, omdat dit erfelijk is, en wordt door het verbrijzelen der teelballen met een houten hamer ongeschikt gemaakt tot de voortteling. Wie veel fokmerries bezit, gebruikt wel eens een klophengst om uit te proberen of de merries hengstig zijn en alzo de kostbare dekhengsten te sparen. [JG 1a, 1b; N 8, 20, 61a en 61b; monogr.]
I-9
|
| 18946 |
slecht mens, slechte kerel |
crapule (fr.):
krapuul (L413p Helchteren),
deugniet:
deugniet (L413p Helchteren),
sloeber:
sloeber (L413p Helchteren),
smeerlap:
smeerlap (L413p Helchteren),
vagebond:
vagebond (L413p Helchteren),
varken:
verken (L413p Helchteren)
|
Een zeer slecht mens (galgenaas). [ZND 35 (1941)]
III-1-4
|
| 22344 |
slee |
ijsstoel:
n èstoel (L413p Helchteren),
slee:
slee (L413p Helchteren)
|
Een slede (waarmee de kinderen op het ijs rijden). [ZND 31 (1939)] || Slede. [Willems (1885)]
III-3-2
|
| 17899 |
slepen |
slepen:
slēͅpən (L413p Helchteren),
slē̜.pǝ (L413p Helchteren)
|
De in dit lemma bijeengebrachte termen betreffen het bewerken van de akker met een sleep, om de grond gelijk te trekken, aardkluiten te verbrijzelen of fijn zaad in de grond te werken, alsmede het slepen van weiland, om mestplakken en molshopen te verbreiden en/of gestrooide mest over de grasmat uit te strijken. Hoe de hieronder voorkomende vormen ''eg'' + ''eg'' en ''eggen'' + ''eggen'' verstaan moeten worden, is aangegeven in de lemmata ''eg'' en ''eggen''. [JG 1a + 1b + 1c; N 11, 81 + 85; N 11A, 173c + 180; S 33; L 6, 66; div.; monogr.] || slepen [ZND A2 (1940sq)]
I-2, III-1-2
|
| 19374 |
sleutel |
sleutel:
slø̄təl (L413p Helchteren)
|
sleutel [ZND A1 (1940sq)]
III-2-1
|
| 24535 |
sleutelbloem |
kerksleuteltje:
-
kerksleutelke (L413p Helchteren)
|
sleutelbloem [ZND 34 (1940)]
III-4-3
|
| 19801 |
sleutelbos |
sleutelbos:
op de eerste \'e\' een tekentje in de vorm van een achterstevoren geschreven \'c\'
sleutelbos (L413p Helchteren)
|
Een bos sleutels. Wil u de dialectische benamingen van de volgende voorwerpen opgeven: een bos sleutels [ZND 45 (1946)]
III-2-1
|
| 25352 |
slijpstaal |
staal:
stowal (L413p Helchteren)
|
Een ± 40 cm lange stalen pin, voorzien van een handvat. Het oppervlak van de pin is soms wel, soms niet geruwd. Het staal wordt gebruikt om een mes of krabber op aan te zetten. Zie afb. 2. [N 28, 122; N 28, 123; monogr.]
II-1
|
| 25353 |
slijpsteen |
slijpsteen:
slē̜pstin (L413p Helchteren),
wetsteen:
wɛtstin (L413p Helchteren)
|
Een steen waarmee men de messen en de krabber slijpt. Op de steen deponeert men van tevoren water, zand of olie. [N 28, 122; N 28, 123; monogr.]
II-1
|