| 21087 |
zemelen |
klijen:
kli ̞jǝ (L370p Kessenich
[(zelf gezeefd)]
),
klijǝ (L370p Kessenich),
zemelen:
zē.mǝlǝ (L370p Kessenich)
|
De bij het malen van graan afgescheiden en fijngemaakte hulzen van de korrels, die na het zeven als grofste afval overblijven. In Q 99* kent men zowel zemelen als klijen. De laatstgenoemde term wordt gebruikt voor de velletjes in het zeefsel. Zie ook het lemma ɛzemelenɛ in wld II.1, pag. 83. Het materiaal dat hier is opgenomen, vormt een aanvulling op het genoemde lemma in wld II.1.' [S 45; N O, 38d; N O, 38e; JG 1a; JG 1b; JG 2c; Vds 250; Jan 141; Coe 219; Grof 249; monogr.]
II-3
|
| 33146 |
zeven met de handzeef |
zeven:
zēvǝ (L370p Kessenich)
|
Zaaigraan winnen uit het met de wan gezuiverde graan door het te zeven. [N 14, 41b, 42b en 43b; JG 1a, 1b; Wi 43; S 45; monogr.]
I-4
|
| 21298 |
zich bemoeien met |
moeien:
meuje (L370p Kessenich),
ophouden:
ophaaje (L370p Kessenich)
|
ik kan me daarmee niet bemoeien [ZND 21 (1936)]
III-3-1
|
| 17938 |
zich haasten |
zich spoeden:
os spooien (L370p Kessenich)
|
Zich haasten. We moeten ons haasten om de bus te halen. [Lk 05 (1955)]
III-1-2
|
| 33844 |
zich over de rug wentelen |
(zich) wentelen:
wenjtjǝlǝ (L370p Kessenich)
|
Geregeld gaan de paarden op hun rug liggen en slaan met de poten in de lucht. Zij doen dit vooral bij jeuk of buikpijn. [JG 1a, 1b; N 8, 69]
I-9
|
| 33038 |
zicht |
zicht:
zext (L370p Kessenich)
|
Korte zeis die met één hand gehanteerd wordt en gebruikt wordt voor het maaien van rogge, tarwe, haver, gerst, enzovoorts. Zie de algemene toelichting bij paragraaf 4.2 over het maaien en afbeelding 5. Op de semasiologische kaart 30 zijn de gebieden met pik in de betekenis "zicht" van kaart 29 en met pik in de betekenis "mathaak" van kaart 33 bijeengezet. [N 18, 70; JG 1a, 1b, 2c; Goossens 1963, krt. 28; A 14, 7; A 23, 16.2; L 45, 7; Gwn 7, 4; div.; monogr.; add. uit N 11, 88; N 14, 131; N 15, 16a; N 18, 71; A 4, 28; A 14, 10; L 20, 28; L 42, 46; L 48, 34; Lu 1, 16.2 ; Lu 2, 34.2; Wi 51]
I-4
|
| 17975 |
ziek |
krank (du.):
krank (L370p Kessenich, ...
L370p Kessenich),
ziek:
zeek (L370p Kessenich)
|
ziek [ZND 46 (1946)] || ziek: Daar loopt nu die man, die zn dochter (of: wiens dochter) ziek is geweest [ZND 44 (1946)]
III-1-2
|
| 17783 |
zien, kijken |
zien:
zeen (L370p Kessenich, ...
L370p Kessenich)
|
Jan heeft een dikke stok op de weg zien liggen. [ZND 46 (1946)]
III-1-1
|
| 32780 |
zigzageg, s-eg |
zigzag:
zek˲zak (L370p Kessenich)
|
Een als zaadeg en/of als onkruideg gebruikte ijzeren eg, die vaak meerdelig is en waarvan de hoofdbalkjes (waarin ook de tanden zitten) zigzag- of S-vormig zijn. Zie de afb. 60 en 61. Voor ''eg'' en ''eg'' zij verwezen naar het lemma ''eg''. [JG 1b add.; N 11, 70 + 72 + 88 add.; N 11A, 169k; N J, 10; A 13, 16b; div.; monogr.]
I-2
|
| 20937 |
zijde spek |
zij:
zii̯ (L370p Kessenich)
|
zijde spek [Goossens 1b (1960)]
III-2-3
|